Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekili Utku Çakırözer, hazırladığı Haziran ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) toplanan basın toplantısı ile kamuoyuyla paylaştı. Rapora göre Haziran ayında 65 gazeteci hakimin karşısına çıkarken, 30 gazeteci gözaltına alındı. Basın İlan Kurumu ve RTÜK tarafından gazete ve televizyonlara ağır para ve ilan kesme cezaları verildi.
Deutsche Welle ve Voice of America sitelerine taşınan erişim kısıtlaması da basın özgürlüğünün genişletilmesi olarak pahalandıran Çakırözer, “Aylar önceki TBMM’de bu mevzu kanunlaşırken söylediğimiz çıktı. Maksat bu haber sitelerini susturmak, engellemek” dedi.
Çakırözer, Ekim ayına ertelenen “Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda yayınlanmasına izin verilmesi Dair Kanun Teklifi”ne ait de “Ekim’e bırakılan yasa büsbütün geri çekilmelidir. Gazeteciler, basının ticari birimleri ve muhalefeti ile işbirliği içinde yapılabilir” diye konuştu.
Abdurrahman GökFotoğraf: Felat Bozarslan/DW
16 gazeteci tutuklandı
Gazeteci kökenli olan CHP Eskişehir Milletvekili Çakırözer’in raporunda dikkat çeken ögeler şöyle:
– Haziran ayında en az 65 gazetecinin karşısına çıktı. Diyarbakır’da 21 gazeteci gözaltına alındı. 8 gün hapsedilmiş gazetecilerden 16’sı tutuklanarak cezaevine gönderildi.
– Hakim’in karşısına çıkan gazeteciler Mehmet Arslan ve Abdurrahman Gök hakkında 3 yıl 22 gün mahpus cezası verildi.
– Sözcü Gazetesi Muharriri Uğur Dündar 2014’teki bir köşe yazısından dolayı, şikayetçi şikayetini geri çekmesine karşın 11 ay 20 gün mahpus cezasına çarptırıldı. Cezası, 10 bin 500 TL isimli para cezasına çevrildi.
– Gazeteci İsmail Saymaz’a da bir tarikatta yaşanan istismar olayı hakkında yazdığı yazı nedeniyle 3 bin 480 TL isimli para cezası verildi.
Fotoğraf: Chris McGrath/Getty Images
CİMER şikayatiyle gazetecilik soruşturması
– Sözcü Gazetesi muhabiri Erdoğan Süzer’in Resmi Gazetesi yayımlanan 10 farklı vilayet toplam 345 bin 477 metrekare büyüklüğündeki Hazine yerinin kişiselleştirilmesi yoluyla satılacağı ile ilgili “Devlet parası sıkıştı, parseller durduruldu” haberi nedeniyle bir vatandaş tarafından CİMER’e şikayette bulunuldu. Bunun üzerine Süzer hakkında soruşturma başlatıldı ve söz konusu çağrıldı.
– Gazeteciler Nebiye Arı, Hayri Tunç, Metin Yoksu hakkında haberler ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle dava; Berivan Altan ve Tolga Kaan, İzel Sezer, Gökay Başçan hakkında soruşturma açıldı, gazeteciler tabire çağrıldı.
Toplumsal olaylar ile hareketler ve basın açıklamalarını takip eden gazetecilere yönelik gözaltı ve engellemeler Haziran ayında da devam etti. Farklı kentlerde en az 30 gazeteci gözaltına alındı.
– İstanbul ve İzmir’de Onur Yürüyüşü ve buna yönelik polis engellemesini haberleştirmeye çalışan gazeteciler Bülent Kılıç, İlker Eray ve Efekan Akyüz gözaltına alındı. Milliyet Gazetesi Foto Muhabiri Hakan Aygün’ün de geçmişindeki çok sayıda gazetecinin haber takibi engellendi. Bursa’da Gemlik Yürüyüşü’nü takip etmeyen gazeteciler gözaltına alındı.
– Artı Gerçek müellifi İnci Hekimoğlu ile Dicle Fırat Gazeteciler Derneği Lideri Dicle Müftüoğlu da saklanan gazetecilerden oldu.
– Taban Fiyat Tespit Kurulu toplantısını takip etmek isteyen Üniversal, Gazete Duvar, Mezopotamya Ajansı, TELE 1 ve Halk TV amacıyla basın örgütlerinin temsilcilerinin organizasyon tarafından engellenerek alınmasıdı.
– Ordu Taraf Gazetesi internet sayfasında yayınlanan bir haberden dolayı şikayet edilen imtiyaz sahibi Osman Şahin’in ofisini polis bastı. Şahin’e, kendisine haber detaylarının açıklanması için baskı yapıldı.
-Adana Şakirpaşa Havalimanı’nın kapatılması için yapılan aksiyonda çıkan tartışmayı görüntüleyen gazeteci Kerem Demiral ile oğlu Mehmet Demiral atağa uğradı.
– Cumhuriyet gazetesi muharriri Barış Pehlivan, büyüyen ticaret yapan bir hata rejimi yöntemi isimli denetimle hür bırakıldığını yazdığı talep nedeniyle tehdit edildi.
RTÜKFotoğraf: Alican Uludağ/DW
Radyo ve Televizyon Üst Heyeti’nin (RTÜK) televizyon kesintilerine yönelik cezaları Haziran ayında da devam etti.
– Televizyon kanallarında Sedat Peker’in açıklamalarının tartışılması ile ilgili olarak İçişleri Bakanının şikayeti üzerine RTÜK Halk TV ve KRT’ye %3 para cezası kesildi.
– TELE1 Genel Yayın Direktörü Merdan Yanardağ ve Prof. Dr. Emre Kongar’ın “18 Dakika”daki kelamları nedeniyle TELE1’e yüzde 3 para cezası kesildi.
– Basın İlan Kurumu’nun Üniversal gazetesine yönelik uygulanan resmi ilan yasağı 13 Haziran 2022 prestijiyle 1000. gününü doldurdu.
– Basın İlan Kurumu, Sözcü ve Korkusuz gazetelerine Yılmaz Özdil ve Can Ataklı’nın köşe yazılarındaki ilan cezası nedeniyle kesildi. 5 yıllık Sözcü gazetesine toplam 44 gün ilan kesme cezası veriliyor. Bu ilanın kesilmesi nedeniyle kesilen cezanın fiyatı 1 milyon 4 bin 725 TL oldu.
– Ayın oğlu DW Türkçe ve Amerikanın Sesi web sitelerine lisans başvurularını yapmadıkları erişim pürüzü getirildi.
– Faal Haber Ajansı 42. kere erişime engellendi.
– Gazeteci Barış Terkoğlu ve Odatv Sorumlu Haber Müdürü Can Özçelik’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal hakkında mahkemenin verdiği karara ait haber, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatı Ahmet Özal Erişim erişimine engellenen haberler ile ilgili içerikler, Adalet Bakanlığı Yardımcılığı ‘na atanan hakim Akın Gürlek ile ilgili haberler, Sözcü muharriri Çiğdem Toker’in Halkalı-Ispartakule tarife tabloları ihaleleri hakkında yazdığı “Aynı ihaleleri 2 gizlice gizlice tekrarladılar” başlıklı yazı, Engelli Web Derneği’nin bünyesindeki ‘Türk Hava Yolları’nın eski İdare Şurası Liderlik İlker Aycı Durumu haberlerinin de aralıklarında onlarca habere erişim engellendi.
“Erteleme yetersizliği, yasa geri çekilmeli”
CHP’li Çakırözer, TBMM’delerden geçen ve Ekim ayına ertelenen “Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin de büsbütün geri getirilmesi komitesinin katıldığını söyledi.
Çakırözer, “Gazetecilerin çalışma koşulları gün be gün daha çok ağırlaşıyor, gazeteciler daha çok mahzur ve sansür ile karşı karşıya kalıyor. Şayet Meclis’e bir yasa gelecekse bu yasa gazeteciler ve küresel yurttaşı hizmetlerini söz etti diye ya da toplumsal medya paylaşımları nedeniyle mahpusa birleşecek Basın özgürlüğünün ve halkın haber alma hakkının korunması başta olmak üzere, gazetecilerin çalışma şartlarını güzelleştirecek düzenlemeleri Meclis’e getirmeliyiz.Yoksa ‘yalan haberi önlüyoruz’, ‘dezenformasyonla gayret gösteriyoruz’ diye gazetecilere, milyonlara mahpus öngören hangi yasa olsun bu parlaklık sağlamaz! Demokrasiye, basın ve tabii özgürlüğe yarar sağlamaz!” diye konuştu.
News
