Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT), Rusya tarafından Ukrayna’da adresli “filtreleme merkezi” adı verilen binlerce Ukraynalıya savılan makus tedavi konusunda “ciddi endişe” beklediğini belirtti.
Geçtiğimiz Şubat ayında Rusya’nın akınıyla başlayan Ukrayna Savaşı’na ilişkin 115 sayfalık raporda, ayrılıkçı Donetsk bölgelerindeki merkezlerde yaşananlarla ilgili tezlerin, “alarm verici anlarda” olduğu kaydedildi. AGİT raporunda, “Ukraynalı sivillerin kelamında saklandığı yerde maruz kaldığı tez alınan berbat muameleden önemli biçimde saklanıyordu” denildi.
Raporda, binlerce Ukraynalının buraya getirilerek Ukrayna makamlarıyla iş birliğine üye olmayanların tespit edilmeye çalışıldığı tabir edildi. AGİT raporlarına göre, Mariupol’deki Rus işgali altında kentlerden Donetsk’te taşınan Ukraynalılar bu usulle bir merkezden geçmek zorundadır. Parmak izi alınan, ferdî bilgilerinin ve kimlik belgelerinin kopyası olan Ukraynalıların, Ukrayna ordusunun yanında savaşıp savaşmadığının yahut Ukrayna hükümetiyle diğer bir iletişim olup olmadığının belirlenmeye çalışıldığı tabir edildi.
“Ortadan kayboldum, öldürüldüm” tezleri
AGİT’in raporunda, bu merkezlerde binlerce Ukraynalıya makûs muamelesi yapıldığıyla ilgili tezler konusunda “ciddi endişe” duyulduğu duyuldu; Merkezlere taşınanların “sorgulamaya ve aşağılayıcı çıplak aramalara maruz kaldığına” dair haberler olduğu ve Kiev’deki hükümetle birlikte büyüklüğe inanılan insanların “merkezde ortadan kaybolduğu” söz edildi. Raporda ayrıyeten, bazı Ukraynalıların hapsedilmek veya öldürülmek üzere Rus denetimindeki bölümlerin götürüldüğü aktarıldı.
AGİT’in Ukrayna Temsilcisi Evgeni Zimbalyuk, Rusya tarafından işgal edilen Ukrayna numarasına bu üslup 20 kadar merkez olduğunu lisana dile getirdi. AGİT’in Perşembe günü yayınlanan raporu, Teşkilat tarafından üç uzmanın kaydettiği 1 Nisan-31 Haziran tarihleri arasında bölgelerde müşahedelere dayanıklıdır.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başladığı 24 Şubat’tan 1 Nisan tarihine kadar süren birinci müşahede süreci boyunca yayınlanan birinci raporda AGİT, “uluslararası insan haklarının ihlal edildiğine ilişkin açık programların” tespit edildiğini tabir etmişti.
Rus askerlerinin eklenmesinin akabinde Ukrayna’nın Buça olabileceği 400 kadar sivilin öldürüldüğü belirtilmiştiFotoğraf: RONALDO SCHEMIDT/AFP
Yeni yayınlanan raporda, bilhassa ziyaret edilen Buça ve İrpin kasabalarında “Uluslararası insani hukuk önemli ihlallerinin” tespit edildiği belirtildi. Raporda, “Öldürülen sivillerin cesetlerine yapılan azap ve makus muamelesi de insanlık sürecinin hiçe sayıldığı gösterilmiştir” denildi. Çatışma sırasında sivillerin amacına ulaşması, tecavüz edilmesi, kaçırılması ve kitlesel olarak hudut dışı bırakılmasının tekrar belgelendiği raporda aktarıldı.
Rus güçlerinin Ukrayna’nın başşehri Kiev’in sınırları Buça yapabildiklerinin eklenmesinin akabinde ortaya çıkan görüntülerde, sokakların sivil kıyafetleriyle ilgili çok sayıda cenaze ile dolu olduğu görülmüştü. Yetkili makamlar kentte 400 kadar cesetlerini sakladıklarını ve bunların çoğunluğunun iki toplu mezarda bulunduğunu söylemişti.
News
