Aleviler Özeybek’i lider olarak tanıyacak mı?

bir dönem önceden kurduğu “Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı”na atamanın yapıldığı açıklandı. Resmi Gazete’de yayınlanan karara göre Başbakanlığa İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun yerine Ali Arif Özeybek atandı. Özeybek, bir dönemdir Alevi toplumuna yönelik çalışmalar yürütüyordu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılı Ağustos ayında Muharrem orucunun son günü Mamak’taki Hüseyin Gazi Türbesi ve Cemevini ziyaret etmişti, bu ziyaretten bir süre sonra İstanbul’da Şahkulu Sultan Dergahı ve Cemevi’ne ziyarette bulunmuştu. Kasım ayında ise Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bu sürecin devamı olarak Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’nın tarihi açıklandı.

Başkan atanan Özeybek kimdir?

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Başkanlığa atanan Ali Arif Özeybek, atama sonrası toplumsal medya hesabından “Alevi-Bektaşi kardeşlerimizin taleplerine tahlil edilmek ve ulusal birlik ve beraberliğimizi sağlamak için çıktığımız bu yolda Cumhurbaşkanımız tarafından bugün Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Lideri olarak görevlendirildim. En uygununu” açıklama yaptı.

Siyasete Anavatan Partisi’nde başlayan ve İçişleri Bakanı Soylu ile Gerçek Yol Partisi periyodundan tanışan Özeybek, 2011’de CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Başdanışmanı olarak misyonunu üstlendi. Kılıçdaroğlu’nun başlattığı “tarikatlarla görüşme” açılımını da yöneten Özeybek, 2018’de CHPden ayrıldı. 2021’de düzenlenen AKP 7. Olağan Büyük Kongresi’nde Merkez Karar ve İdare Şurası (MKYK) yedek üye seçildi. Asıl mesleği diş hekimliği olan Özeybek, Ankara’da siyaset dünyasının tanıdığı birçok kişinin de diş hekimi olarak biliniyor.

Özeybek, Alevi adımlarının değerli bir evresi olan Erdoğan’ın 8 Ağustos 2022’deki cemevi ziyaretini organize eden isim olarak da tanınıyor.

Alevi bayanlar cem eviFotoğraf: İdil Toffolo/Cover-Images/IMAGO

İlk adım ne olacak?

Cemevi Başkanlığı’na Özeybek’in atanması sonrasında atacağı birinci adım da merak konusu oldu. Başkanın yeni binasının önümüzdeki ay Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açılması bekleniyor. Bu süreçte Başkanlığa uzman alımların da yapılması bekleniyor. DW Türkçe’nin edindiği özelliklere göre, cemevlerinin elektrik harcamalarının kapasitesi için resmi çalışma tamamlanacak. Alevi uzman alımları yapıldıktan sonra Alevilik ve Bektaşilik üzerine yayın çalışmaları başlatılacak. Hükümet kaynakları, “Başkanlık cemevlerinin okumak için çalışmaya başladı. Bu, Cumhuriyet tarihinde ve değerli bir adım” değerlendirmesini yaptı.

“Bizim için yök hükmünde”

Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’na yönelik gelişmeye Alevi örgütlerinden farklı yansılar geldi. DW Türkçe’ye konuşan Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Lideri Mustafa Aslan, Alevilerin mevcut patlamaları ile mevcut kahırlarının taraflarında beklentilerin açık ve net biçimde ortada olduğunu söyledi. “Eşit yurttaşlık talebimiz altında taleplerimiz net ve açık. ödemen ve bilgi bizim inancımızı tanımlama ve tanımlamalar yerine onu tanımadığımız talebimizi görmezlikten gelen bir anlayışla karşıyız. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak kurulmuş bu kurum bizim nezdimizde yok kararındadır. İletişim içinde olmayacağımızı söylemiştik ve söylüyoruz” diye eleştirdi.

Ali Arif Özeybek’in atanması sonrasında Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı ile alakaların nasıl süreceğinin sorulması üzerine de Aslan, “Kişinin şahsına dahil bir kelam söylememiz hakikat olmaz, inancımızın olması de olmaz dedi ve Özeybek’in başkanlık yapacağı daire ve kendisi ile muhatap olunmayacağını bilmesi gerektiğini söyledi. “Kendisi bizimle iletişime geçmek için seçtiğimiz bölgelerden cümle halimiz nettir. İbadethanemizi yok sayan bir anlayışın başkanlığını da tanımayız” diye konuştu.

“Samimiyetten uzak buluyoruz”

Alevi-Bektaşi gençlerine kamp düzenleme ve dedeleri Kerbela’ya sunma geniş kapsamlında Özeybek ile görüştüklerini söyleyen Mustafa Aslan, ayrıntılı kelam konusu adımının asimilasyon siyasetinin bir modülü olduğunu savundu ve “Alevilik inancını yok sayan bu adımının uzak olduğunu kendisine de söyledik§ dedi.

Daha önce Cumhurbaşkanlığı, İçişleri Bakanlığı cumhuriyetleri ve hükümetlerin davetli aralıklarla da tekrarlayan Aslan, Alevilerin kopma konusunda samimi bir şekilde oturması halinde oturmaya hazır yedekleme da kaydetti. Lakin cemevlerinin “ibadethane” olarak tanınmadan elektrik, su giderleri ile ısınma soğutma giderlerinin karşılanmasının yetersiz olduğunu söyleyen Aslan, “Önce siz bizi tanıyın” diye konuştu.

“Başkanlık olumlu bir adım”

Hüseyin Gazi Vakfı Lideri Mehmet Ali Ayyıldız ise Cemevi Başkanlığına yönelik olumsuz tenkitlere katılmadığını söyledi. DW Türkçe’ye konuşan Ayyıldız, “Cumhuriyet tarihinde birinci kere bilgi Aleviler için bu türlü bir adım atması ve muhataplık kurumu oluşturma değerli bir adım.

Ayyıldız, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Muharrem yerinde Hüseyin Gazi Cemevi’ne yaptığı ziyaret ve orucunu orada açmasının cemevlerini tutmanın manasına geldiği yorumunu da yaptı. “Aleviler devlet nezdinde faaliyet göstermektedir. Cemevleri de otomatiktir. Onları görmeyi düşünmeyi ve bakmayı gerçek buluyorum. Olumsuz tartışmalar Alevi toplumuna çok önemli ziyanlar verir” değerlendirmesinde bulundu.

“Başkanlığın tanınmasının birinci adımı”

Ayyıldız’a karşılık gelene kadar atılan adımların sürdürülmesi cemevlerini ibadethane olarak öğrenme olarak dağıtılması de savunmaarak “Resmi olarak bir tek çıkışı eksiktir. Onu da yapacağına kadar. Başkanlık birinci adımıdır. Bir açık emeklemeden yürümesini nasıl beklediğini nasıl yanlış ise bu altyapının da ayaktan çıkacağını yanlıştır” diye takviye takviyeleri tekrarladı.

Başkanlığın görmeden eleştirilmesinin de yanlış olduğunu savunan Mehmet Ali Ayyıldız, “Alevilerin yoksulluğu devletle barışmalıdır. Beşerler artık toplumda her yerde ‘ben Aleviyim’ diye bağırmalıdır. Bir sorun varsa Başkanlığa iletilmelidir” diye savunuyor. Ayyıldız, Cemevi Başkanlığı’nın imar probleminden yol meselelerine kadar cemevlerinin birçok sıkıntısını çözeceğini düşünüyor ve Başkanlık “ihtiyacı giderecek bir kurum” olarak görüyor.

Başkanlık hangi misyonları yapacak?

Başkanlığın faaliyetinin sürdürülmesi ile dernek, belediye ve federasyona bağlı olan tüm cemevleri, Cemevi Başkanlığı’nın yaşamında toplanacak. Cemevlerinin elektrik sarfiyatları başkanlık bütçesinden karşılanırken, cemevlerine ayrılan ekiplerden ve istenen bir işçiye maaş ödemesine ilişkin bilgiler tekrar kurulan Başkanlık tarafından yürütülecek. Ayrıyeten cemevleri, yol, imar, genel düzenlemesi üzere fiziki ödemeler ile gençlere yönelik eğitim faaliyeti, festival, anma amacıyla tüm departmanlarda başkanlıktan dayanabilecek.