Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) Türkiye seçimlerini izleyecek seçim müşahede heyetinin lideri Frank Schwabe ve heyet üyesi Derya Türk-Nachbaur, Federal Meclis’te organize ettikleri basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladılar.
Sosyal Demokrat Partili (SPD) iki milletvekili, 14 Mayıs seçimlerini “tarihi” ve “önemli bir dönüm noktası” olarak nitelendirdiler.
Ona iki milletvekili, Türk siyasetçilerine kutuplaşmanın tırmandırılması sırasında Türkiye’deki sivil toplumun çok güçlü olduğu, halkın siyasi iradelerinin sandıklara devam etmesi için gereken çabayı sergileyeceklerine de itimatlarının tam olduğunu söylediler.
Schwabe: Türkiye şaşırtan boyutlarda direniyor
Türkiye’nin AKPM tarafından demokrasi, insan hakları ve hukuk kurallarındaki gerileme nedeniyle kontrollerin genel olarak alındığını hatırlatan Schwabe, seçimleri de bu nedenle takip edilenlerin izlendiğini çizdi.
“Seçimin adil olmayacağı konusunda bir kaygınız var mı?” eksiksiz yanıtlar veren Schwabe, seçim öncesi misyonunu kapsayan Nisan’ın ikinci haftasında Türkiye’ye gittiklerini, etkinliklerin ardından kendilerine iletilenler ve faaliyetleriyle ilgili olarak 14 Nisan’da bir açıklama yayımladıklarını hatırlattı.
Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) İnsan Hakları Sözcüsü Frank Schwabe.
Bu durumda mevcut olan Schwabe, “Seçimlerin güçlerinin bir yapıldığı çok açık” dedi. Türkiye’deki şartların, Avrupa Kurulu üyesi bir ülkede demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti alanında olması gereken standartları yansıtmadığını söyleyen Frank Schwabe, “Öte yanda şunu da gözlemledik: Güç koşullarıyla karşılaştırıldığında Türkiye şaşırtan” diye konuştu.
“YSK’ya net bir halde ilettik”
Türkiye’deki sivil toplumun çok etkin olduğu, seçim günü sandıklarında verilen oyların düzgün bir biçimli biçiminde değerli bir rol oynayacaklarına da inançlarını dinlediğini söyleyen Schwabe, kelamlarını şu şekilde sürdürdü:
“Ama şunu da söz etmek durumundayım. Görüşmelerimizde bir çok muhatabımız, oy farkı çok az olduğu takdirde, iktidardaki partinin Yüksek Seçim Konseyi (YSK) üzerindeki bölümü kullanmama olasılığına ait kaygılarını lisana dilediler. Bu nedenle YSK ile görüşmemizde bu ile ilgili çetin, bahis özetlerini açıkladık , onlara buna büyük bir dikkatle bakacağımızı söyledik… Belli düzenekler var, oylar geldiğinde partilerin de artık bu oyları denetim yapma imkanları var.Bizler ayrıyeten YSK’ya, İstanbul belediye seçimlerine misal bir durumun yaşanmaması net bir biçimde ilettik. hem de bireysel vakitte iyimseriz…”
Fotoğraf: DW/Hilal Köylü
Uluslararası kritik çağrı
SPD milletvekili Schwabe, Türkiye’de kendilerinin seçim sonuçlarının iktidar partisi tarafından kabul edilip edilmeyeceği telaşının de iletildiğini söylerken, bu nedenle 14 Nisan açıklamalarında memleketler arası ilişkilerden birbirini izleme daveti sürelerini aktardı.
Schwabe, “Belirli gelişmeler yaşanıyorsa, Türkiye’deki aktörlerin uluslararası gelişmelerin çok yeterli izlendiğini anlamaları açısından vakitlice açıklamaların yapılması, seçim sonuçlarının bilgi ya da dalması, doğal olarak de itidal daveti yapılma bedelinin taşınması” dedi.
Kutuplaşmanın tırmanabileceği endişesi
Schwabe’ye, Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Alevi olduğunu söyledi ve artık kimlik siyasetine son olarak kısaca bakın istikametinde davet ettiği davetlilere gittiğinde akabinde AKP’ye yakınlığı ile bilinen isimler tarafından gaye adıyla de soruldu.
Schwabe, “14 Nisan’daki açıklamanızda Türk makamlarına kutuplaşmanın kaybolmasına daveti çalıştınız. Kılıçdaroğlu’nun son görüntüsü nedeniyle amaçlanmıştı… Davetinizin ciddiyetini almayı düşünmüyor musunuz? Tansiyonun daha da tırmanabileceği konusunda kaygılı mısınız?” bilgilere yanıt verirken, Türkiye’de artık demokrasilerde çok olağan olan “ortak platformlarda tartışma” olanağının kalmamış olduğuna dikkat çekti.
SPD milletvekili, “Ne yazık ki kutuplaşmanın seçim kampanyalarının ısındığı evrelerde bu halde tırmanıyor olması şaşırtıcı değil. Üstelik daha o evreye geçmedik bile, daha Ramazan… Ve evet kaygı mevcut, ancak bu bizim oluşumlarımız değil… Ama bütün bunlar, Türkiye’de demokratik seçimler için gerekli şartlara katkı sağlıyor.”
Türk-Nachbaur: Türkiye’de çok deneyimli
Derya Türk-Nachbaur ise konuşmasında öncelikle Türkiye kökenli bir milletvekili olarak Türkiye için tarihi kıymete sahip seçimleri gözlemleyecek heyette yer almanın kendisi için çok özel olduğunu belirtti.
Seçimlerin demokrasinin uygunluğunun, bu nedenle Türkiye’deki seçimlerin düzgün yapılmasının büyük ehemmiyet taşıdığına vurgu yapan SPD’li milletvekili, “Türkiye’nin kayıtlı siyasi seçimlerinin garanti altına alınmasına büyük değer verdiklerini” kaydetti.
SPD milletvekili Derya Türk-NachbaurFotoğraf: tuerk-nachbaur.de
Türkiye’deki siyasal partilerin seçimler genel bakış açısına dikkat etme süreciyle ilgili optimist bilgileri söyleyen Türk-Nachbaur, “Hepimiz insanların İstanbul seçimlerinde oy çuvallarına nasıl sahip çıktıklarını, çuvalların üzerinde uyudukları manzaraları çok düzgün yerleşimimiz. Bir sefer daha emsal imgelere tanıklık etmemizi, tekrar oy pusulaları üzerinde uyumak zorunda kalmak zorunda kalmamasını” dedi.
İtidal ve sağduyu düzeni
Tırmanan kutuplaşmayı yakından izlediklerini söyleyen SPD milletvekili, tansiyonu tırmandıran telaffuzlardan kaçınmak için istek işlemlerini yaptığını söylerken şunları kaydetti:
“Seçimler, Türkiye’nin yıllık değerini belirleyecek, bu nedenle tarih niteliğinde. İtidal ve sağduyu büyük değer aktarımı. Türk makamlarına da kullanılan lisana, tabirlere dikkat ve ihtimam kartımızı tekrarlamak istiyoruz.”
Deprem bölgesinin odak noktası olacak
Basın toplantısında zelzele bölgesinde kurulacak sandıklar ile ilgili tasalar de lisana getirildi.
Milletvekili Türk-Nachbaur, kendi kendine zelzelenin merkez üssü olan ve büyük yıkıma uğrayan Kahramanmaraş’tan geldiğini anlattı, bu nedenle seçim müşahede çalışmaları kapsamında bölgede sürekli incelemelerde bulunmak istediğini kaydetti.
“Böylelikle güçten etkilenen verilerde paranın nasıl harcandığına ait de gözlemlerde bulunmak istiyorum” diyen Derya Türk-Nachbaur, bilhassa rakiplerinin bölgelerindeki bazı zorluklarla karşı karşıya kaldığı istikametinde kendilerine ait bilgiler geldiğini aktardı, “Biz her şeyin yolunda gittiğini görüyoruz. Gözümüz bu olacak, bu bölgedeki insanların seçme hakkını kullanıp kullanamayacağına bakacağız” diye konuştu.
AKPM seçim müşahede heyetinin bölgeleri seçimlerini bölüştüreceğini izleyeceğini açıkladı.Fotoğraf: PIROSCHKA VAN DE WOUW/REUTERS
Derya Türk-Nachbaur ayrıyeten Türkiye’den çok sayıda üniversite öğrencisinin kendisine seçimlerle ilgili öğrenen kaygıları ilettiklerini açıklarken, “Bildiğiniz üzere Türkiye’deki üniversitelerde tekrar yüz yüze eğitime başlama durduruldu. Gençler bana üniversitelerinin olduğu kentlere gitmek zorundaydı, artık yine oy kullanmak için ailelerinin olduğu ya da kayıtlı oldukları, dönmenin ise esnekliğini iletiyorlar” dedi.
Usulsüzlük endişesi
Frank Schwabe ise rakiplerinin seçimlerle ilgili olarak kendilerinin girişimlerini ilettiklerini anlatırken, bu bölgede özel bir dikkatle odaklanılmasının beklendiğini çizdi.
Aynı zamanda SPD’nin İnsan Hakları Sözcüsü olan Schwabe, “Pek çok bölüme karşılık aranacak. Kimler oy kullanabilecek? Zelzelede hayatları ölenlerin yerine birilerinin oy kullanmadığını nasıl denetleyebileceğiniz? Bu bilgilere bakılacak” dedi.
Yoğun müşahede takvimi
AKPM, Türkiye seçimlerini günümüze kadar olan sürede en büyük seçim müşahede heyetlerinden yazılımlarını izliyor.
AKPM seçim müşahede heyetini farklı şekillerde 42 milletvekili oluşturur. Heyet 11 Mayıs Perşembe günü Türkiye’de olacak. Cuma ve Cumartesi günü siyasi partilerin adayları, sivil toplum üyelerinin ülkeleri, basın tarihlerinden gazetecilerle bir ortaya çıkacak olan heyet ayrıyeten AGİT’in uzman seçimleriyle görüşmeler yürütecek.
14 Mayıs Pazar günü ise heyet Türkiye’nin farklı bölgelerindeki ikişer kişiden oluşan 21 grupla seçimleri izleyecek. Müşahedelerini Pazartesi günü, AGİT seçim müşahede heyeti ile Türkiye saatiyle 15.00’te düzenlenen ortak basın toplantısında kamuoyu ile paylaşacaklar.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tipte kalması durumunda yine Türkiye’ye seyahat edecek. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) da yaklaşık 400 kişilik bir grup seçimleri izliyor. Bunlar ortada hem milletvekilleri hem de AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi’nin (ODIHR) üyeleri yer alıyor.
News
