Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşillerin oluşturduğu hükümet hükümeti, vatandaşlık yasasında kapsamlı islahata gitmeye hazırlanıyor.
Alman vatandaşlık geçişleri kolaylaştırmayı ve ikili vatandaşlık gidiş pürüzü kaldırmayı planlayan hükümeti, yasa değişiklikleri için hazırlıkları yıl sonundan önce tamamlamayı hedefliyor.
Bakanlar Kurulu’nda son halin yasa değişikliklerinin Federal Meclis’e sunulması, gelecek yılın birinci zamanında da oylanması bekleniyor.
Reformun ana hatları
Vatandaşlık yasasında yapılacak değişiklikle, Alman vatandaşlığına başvurmak için karşılanması gereken, Almanya’da 8 yıl ikamet etmiş olması koşuluyla 5 yıl süreyle sınırlanacak.
Almanya’ya ahenk konusunda, güncel ve toplumsal olarak “özel başarı” kaydeden göçmenlerin vatandaşlığa geçişi “turbo hızlar” yani üç yılda gerçekleşebilecek.
Reformun bilhassa Türk ülkelerinin değerlerine göre en iyi teknolojinin başında çift vatandaşlık hakkı yer almaktadır. Bundan sonra Alman vatandaşlığının gideceği yerde, ortaya çıkan ülkenin vatandaşlığının çıkması kural dışı olacaktır.
1960’lı yıllardan itibaren Almanya’ya gelen diğer bir değerli değişimin, göçmenlerin vatandaşlığa kabulünün birinci derecede kolaylaştırılacak olması. Mevcut sürümün karşılanması istenen Almanca lisans düzeyi, bu nesiller için yasa değişikliği ile azaltılacak.
“Hükümetin en değerli islahatlarından biri”
SPD’li milletvekili ve Federal Meclis İçişleri Kurulu üyesi Hakan Demir’e adaylık yasasında değişiklik yapılması, saklanmasının en değerli islahatlarından birini oluşturuyor.
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Demir, inançlı ikamet, yurt dışında kalmayı muhafaza, vatandaşlığı kendi öğrencilerina devretme ve bilhassa oy kullanma hakkının vatandaşlığa bağlı olduğuna dikkat çekerken, “Bir ülkelerde hakikaten eşit koşullarda yaşayabilmenin en değerli yolu vatandaşlıktır” diye konuştu.
Demir, bu nedenle vatandaşlığa geçişi kolaylaştıracak daha kapsayıcı planlar öngöreceklerini, birden çok vatandaşlığa imkan tanımanın da değerli bir dönüm noktası olduğunu vurguladı.
Mevcut uygulama yıllardır eleştiriliyor
Almanya’nın vatandaşlık geçiş ilişkileri mevcut düzenlemeleri, bilhassa en büyük göçmen kümelerini oluşturan Türkler tarafından yıllardır eleştiriliyordu. Bu düzenlemeler, aslında Türk devletinin dışında pek çok ülke vatandaşına çift vatandaşlık imkanı sunmaktadır.
AB ve İsviçre’nin bu hakkına sahiptir. Ayrıyeten ülkelerde, vatandaşlıktan çıkmadığı için, bu ülkelerin kayıtlı Alman vatandaşlığı sürüyor, ikili vatandaşlıktan yararlanabiliyor. Afganistan, Arjantin, Brezilya, İran, Küba, Lübnan ve Meksika’dan yalnızca birkaçı.
Alman makamları ayrıyeten, takdir yetkisini kullanabiliyor. İktisadi istikrarsızlığın varlığına girme riski olanlara, ya da mesleksel olarak nedenler halinde özel olmak üzere, istisnai olarak da ikili vatandaşlık imkanı tanıyabiliyorlar.
Uygulamada kimlere bu hakkın tanındığı ise şaşırtıcı bir tablo ortaya koyuyor. Örneğin 2021 yılında, Alman vatandaşlığının geçen göçmenlerin yaklaşık yüzde 70’ini, gelenler ülkenin vatandaşlığından çıkmak zorunda olmayanlar oluşmuşlardı. Ayrıyeten Alman vatandaşlığının geçen ABD’de yüzde 99,2’sine, Kanada’da ise yüzde 95,2’sine ikili vatandaşlık hakkı tanındı.
Buna rağmen ikili vatandaşlık hakkı talebinde bulunmayan ve bu bozulmalara rağmen kabul edilen Türklerin oranı yalnızca yüzde 9,8 ile hudutlu kaldı.
“Devlet bireyleri tercihe zorlamalı”
SPD’li Hakan Demir, mevcut uygulamalara yönelen “ayrımcılık” tenkitlerini anlaşılır bulduğunu, hayata geçirilecek islahatın bu nedenle değerli olduğunu söylüyor.
Demir, “Ben de vatandaşlıktan geçenlerin neredeyse geldikleri ülke vatandaşlığını koruyabilirken, geri kalanların bu haktan yoksunluğunu kabul edilebilir buluyorum. Bu nedenle benim için çok açık: Birden fazla ülkenin vatandaşlığına sahip olma hakkı tamamen tanınmalı” diye konuştu.
SPD’li milletvekili, kendisi, ailesi ve arkadaşlarının yaşadığı Almanya’ya, Berlin’in Neukölln ilçesine bir bağ bilgilerini anlatırken, “Ama çok alışılmış ki büyükanneleriyle büyükbabalarımın geldikleri ülkeyle, Türkiye ile bir bağım var” dedi.
Devletin, kimlikleri konusunda bireyleri bir tercih yapmayı zorlamasını yanlış bulduğunu söyleyen Demir, şöyle devam etti:
“Almanya’ya göç etmiş olanlar, ya da ebeveynleri bu ülkede göçmen olarak gelmiş olanların, kendilerine sunulan fazladan kimlik belgeleri çok doğal. Benim odaya girenlerin kayıtlı kişileri bir tercihe zorlanıyor, aidiyet hissini perçinlemiyor. Bilakis azalıyor.”
Hükümetin ıslahat adımıyla, göçmen kökenlilere, “Almanya’nın bir bölümü olmak için sizi yapan rastgele bir parçanızdan feragat etmek zorunda olduğunuzu” beyanını vermek istediğini belirten Demir, şunları kaydetti:
“Tenin rengi, hangi din üyesiyseniz, kimi sevdiğiniz yahut başka bir vatandaşlığınızın olup olmadığı değersizdir. Islahatlarla birlikte, bu ülkelerde 3 ila 5 yıl geçmiş olan, kâfi düzeyde Almanca bilen, Almanya’daki tüzel ve toplumsal nizamı mevcut, Anayasa pahalarını benimseyen, Almanya’nın bir modülü olarak kabul edilecek.”
Ana muhalefet ıslahatı adam yapabilir mi?
SPD, Hür Demokrat Parti ve Yeşiller, geçen yıl hükümetinin kontratını imzalarken, vatandaşlık yasasında ıslahata gitme kelamını imzaladılar.
Ancak ana muhalefetteki Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU), üye olan Alman vatandaşlık hukukunda yapmayı öngören ıslahata itiraz ediyor.
CDU/CSU, geçmişte ikili vatandaşlığa ait patlamaları geri çevirmiş, yasa değişikliği girişimlerini de bloke etmişti. Hatta 1998-1999 yıllarında “Entegrasyona evet, ikili vatandaşlığa hayır” kampanyası düzenlenmiş, periyodun SPD ve Yeşiller’den oluşan bölünmenin vatandaşlık kanunu ile ilgili islahat adımını engellemişti.
Ancak iktidar partileri, yasa değişikliklerinin bu sefer federal mecliste kabul edilmesi için kâfi çoğunluğun sağlanacağından emin. Ayrıyeten mevcut düzenlemenin Federal Konsey’in kopyasına bağlı bir yasa tasarısı kapsamına girmediği ücretlendiriliyor. Girse dahi, olası bir itirazın Federal Meclis tarafından reddedilebileceği, düzenlemelerin gizlice girilebileceği belirtiliyor.
Almanya’nın yeni personel göçüne maruz kalması var
Bu görüntüyü görüntülemek için lütfen JavaScript’i etkinleştirin ve HTML5 videosunu destekleyen bir web tarayıcısına geçmeyi düşünün
“Sadakat çatışması yaşanabilir”
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) partili Stefan Heck, şimdi yasa teklifi taslağının son halini görmediklerini, tutumları tavırları hakkında bu nedenle detay paylaşmayacağını söylemekle birlikte, “Uluslararası karşılaştırmalar yapılıyor Almanya’nın vatandaşlık programlarıun oldukça liberal bir yasal çerçeveye sahibi olduğu kanaatindeyiz” dedi.
Bu nedenle daha fazla liberalleşmeye çekinceleri alınan aktaran Heck, “Örneğin, Alman vatandaşlığının geçme sürelerinin daha da kısaltılması yanlış teşviklere yol açacağını” savundu.
CDU/CSU, vatandaşlık geçişleri kolaylaştıracak adımların Almanya’ya göçü ve ilticaları teşvik edilebileceğini, ikili vatandaşlık haklarının ehliyetinin da ahenk sorunlarının artırılabileceğini savunuyor.
Stefan Heck ikili vatandaşlığın bir kural değil, özel koşullarla gerekçelendirilecek bir istisna olması gerektiğini söylerken, şu değerlendirmeyi aktardı:
“Alman vatandaşlığının, sunduklarının hak ve sundukları, fırsat ve olanaklarla bireysel vakitte bir bütün olarak seçeneklerle bağlılık ile iltili olduğu görüşündeyim. Ben, şuurlu bir tercihle Alman vatandaşlığına geçmeleri gerekiyor, bunun için de başarılı bir ahenk süreci boyunca ayakta kalmayı temsil ediyorum. Bunun için de beşerler Alman vatandaşı olmak için, mevcut vatandaşlıklardan vazgeçmeye hazır olmalılar. Ben kural haline gelecek ikili pasaportun, sadakat konusunda ihtilaflara yol açabileceği görüşüldüğünde. İki ülkedeki, bazı bahislerde bulunan serbest konumlara sahip olmaları durumunda, ikili vatandaş olan kişiler bu tür bir ihtilaf yaşayabilirler.”
İtirazların perde arkasında AKP hükümeti ile tansiyonlar mı yatıyor?
Bazı Alman siyasetçilerinin ikili vatandaşlığa karşı yapısının değerli bir nedeni, AKP devrinde Türkiye ile Almanya’nın ortasında yaşanan gerginlikler.
AKP’nin seçim kampanyalarını Almanya’ya taşıması, Türkiye kökenliler üzerinden Alman iç siyasetine test etmeye yönelik tenkitleri, günümüzde de hararetli tartışmaların tartışılması yapılıyor.
Ancak hukukçuların büyük bir kısmı, önerilen bu sıkıntıları siyasilerin Türk hükümeti ile analize dönüştürülmesi, tek hücreli hücrelerin, göçmenlerin bir bölümünün çift vatandaşlık imkanından yoksun bırakılmasına münasebet teşkil etmeyeceğini lisana sunuyorlar.
“İkinci sınıf yasal olarak dışlanmayı söz eder”
Hukukçular, ikili vatandaşlık özgürlüğün bilhassa Türklerin de Alman vatandaşlığa sahip olduklarını, bu yolla ahengin, siyasi hakların ve demokrasinin de güçleneceğini savunuyorlar.
Osnabrück Üniversitesi’nden kamu hukuku profesörü Thomas Gross, DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede, “Kimi göçmenler, bazen on yıllar boyunca ikinci sınıf boyunca bir yasal olarak alınırsa, bu dışlanmayı sözler eder ve bu durum ahenge da ziyan verir” dedi.
Almanya’nın onlarca yıldır bir göç ülkesine işaret eden Gross, göçmenlerin ve onların okuyabilen vatandaşlıkla sahip olunan tüm haklardan süratlice yararlanabilmeleri için vatandaşlığa geçişin artırılmasının hafifletilmesini vurgu yaptı.
Göçmenler arasında yıllar boyunca çift vatandaşlık geçiş manileri eleştirirken, bunun hem Anayasa’nın hem de Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi’nin cinsiyet, din, ırk, cilt rengi, ulusal ya da aktif kökenler nedeniyle doğumunu yasaklayan kararlarıyla çeliştiğine dikkat çekiyorlar.
Türk-Alman bağları | “Almanya Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı”
Bu görüntüyü görüntülemek için lütfen JavaScript’i etkinleştirin ve HTML5 videosunu destekleyen bir web tarayıcısına geçmeyi düşünün
Demokratik katkıları
Onlarca yıldır Almanya’da yaşayan, sadece vatandaşlık almadıkları için seçimlerde oy kullanmayan göçmenlerin durumu da yıllardır tartışılıyor.
Almanya’da 2021 yılında yapılan genel seçimlerde, yaklaşık 10 milyonluk ülkede yaşayan Alman vatandaşı için oy kullanamadı.
Bunun bir demokrasi açığı olduğunu söyleyen hukukçu Gross, “Almanya’daki yetişkinlik onda birinden fazlası oy kullanma hakkına sahip değil, bu büyük insan kümeleri parlamentoda temsil edilemiyor yahut gereğince temsil edilemiyor demektir” diye konuştu.
Bunula birlikte Thomas Gross, ahengin uygunlaştırılması için yalnızca yasal lisans kâfi gelmen durumunda çizildi. Vatandaşlık oranlarının ekseriyetle şeffaf olmayan resmi prosedürleri, eğitim ve kayıtsızlık ile ilgili bilgilerin başarısızlıkla sonuçlanması aktarılır. Yaşamanın hayata yansımasılı, yaşatılmalıdır” dedi.
Son yıllarda Almanya’da göçmenlerin göç etmesi, ancak vatandaşlıktan geçenlerin son derece düşük kalması hem demokratik ortaklık açısından önemli bir sorun olarak görülüyor.
Türk vatandaşının Alman vatandaşlığına geçişte gerileme
2021 yılında yalnızca 132 bin kişi Alman vatandaşlığına geçti. Oysa vatandaşlığa geçiş için gerekli 8 yıllık ikamet süresi şartını karşılayanların sayısı 5 milyon 7 bini aşmıştı.
Özellikle Türklerin vatandaşlık geçiş oranları son yıllarda büyük göstergelere görülüyor. Örneğin 2000 yılında Alman vatandaşlığını geçen 186 bin 700 kayıtlıtan 82 bin 900’ünü Türk kayıtlarından oluşuyordu. 2021 yılında 131 bin 600 kayıttan yalnızca 12 bin 200 Türk vatandaşı Alman vatandaşlığına geçti.
İstatistikler, geldiği ülke vatandaşlığının müdafaa hakkına sahip olanların Alman vatandaşlığının silindiğini, bireyselliğin ise bundan kaçındığını gösteriyor.
“Hem eşitsizlik hem demokrasi sorunu”
Alman İktisat Enstitüsü’nün Göç, Eğitim ve İnovasyon’dan sorumlu üstün ekonomisti Dr. Wido Geis-Thöne, bir göç ülkesi olan Almanya’nın demokrasinin devam ettiği için acilen çağdaş bir vatandaşlık rejiminin devam ettiğinin çizildidi.
Mevcut mevcut bilhassa Türkiye sermayeleri için olumsuzluk taşıdığını, eşitsizliğe ve bir adaletsizlik kurakna yol açtığını söyleyen Geis-Thöne, parçaların bir kısmının siyasi bileşenleri ve kamu görevlerinden dışlanmasının mevsiminin de gölgelendiğine dikkat çekti.
Alman uzman, “Devlet açısından mali açıdan değerli bir kısım siyasi paylarda yer almaması, bu insanların seslerinin duyulmadığı, dikkate alınmadığı manasına gelir. İşte o vakit tüm yurttaşlar için en uygun, optimal kesintiler ayrılmayabilir” lisana dile getirildi.
Bunun bireysel vakitte bir demokrasi sorunu olduğunu vurgulayan uzman, bu açıdan ıslahat adımını değerli bir gelişme olarak değerlendirdiğini kaydetti.
EKONOMİ
07 Şubat 2025EKONOMİ
07 Şubat 2025GÜNDEM
07 Şubat 2025GÜNDEM
07 Şubat 2025GÜNDEM
07 Şubat 2025GÜNDEM
07 Şubat 2025EKONOMİ
07 Şubat 2025Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.