Anayasa Mahkemesi, İstanbul Galatarasay Meydanı’nda 2016 yılında bir hareket sırasında saklanan Fatmanur Cantürk’ün bu sırada “cüsseli” bir polis tarafından kolunun kırılmasına “eziyet” dedi, kopma kararı verdi.
Başvurucuya 90 bin TL tazminat hakkıne de hükmeden Yüksek Mahkeme, yerel mahkemeden imzalı para cezasıyla kurtulan polise “çaydırıcı” bir ceza vermesini istedi.
Emek ve Demokrasi Platformu tarafından Cizre’de yaşanan vefatlar İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 8 Şubat 2016 tarihinde protesto edilmek istendi. Şova yayılmaların polis 21 kişiyi gözaltına aldı. Bunların ortasında yer alan 19 yaşındaki Fatmanur Cantürk’ün kaybolma süreci sırasında sol kolu polis tarafından bükülerek kırıldı. Gözaltında 4 saat lüks Cantürk daha sonra özgür kaldı.
Beraat etti
Hakkında “Terör örgütü propagandası ve yasadışı gösteri yapmak” hatalarından açılan dava Cantürk, bir yıl sonra beraat etti. Cantürk’ün şikayeti üzerine kıran polis hakkında soruşturma başlatıldı. Soruşturma sırasında ulaşılanlardan manzara bir polisin Cantürk’ün kolunu kırdığı tespit edildi.
2 yıl 10 günlük cezalı istinaftan geri döndü
İstanbul 37. Asliye Mahkemesi, sanık polisi M.İ’ye taammüden yaralama hatasından 1 yıl 12 ay 10 gün mahpus cezası verdi. Karar münasebetinde pasif haldee kayıtçının kolunun M.İ. tarafından çok derecede büküldüğü, şiddet kullanmanın yetkisinin zayıfenin zayıf cüssesine acımasız bir biçime sahip olduğu, mermi ölçüleri ölçüsünün çıkılarak yerine getirildiği, 3. derecedeki kemik kırığının kırılmasına neden olduğu anlatıldı.
Ancak İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. Ceza Dairesi ise sanığın hareketinin taksirle yaralama cezası aldığını belirterek, 2 bin TL isimli para cezası verdi. İstinafın münasebetinde ise polisin taammüden yaralama kastı olmadığı öne sürüldü. Bu ortada İstanbul 6. Yönetim Mahkemesi ise açılan tazminat davasında Cantürk’e 5 bin TL tazminat tazminatı kararı verdi.
Kararları yetersiz bulan Fatmanur Cantürk, 2019 yılında kişisel başvuruda bulundu.
Birye yapıcı müdahale eden polisler. (Arşiv)Fotoğraf: Bülent Kılıç/AFP
AYM’den “eziyet kararı”
Dosyayı 11 Mayıs 2023’te görüşen ve değiştiren yeni Anayasa Mahkemesi, başvurucunun Anayasa’da garanti belgesiyle alınan “eziyet yasağı”nın ihlal edildiğine karar verdi. Kararın bir kopyai bozulmasının giderilmesi ve polisin yine yargılanması için istinaf mahkemesine ilişkin bilgilere hükmeden AYM, ayrıyeten Cantürk’e 90 bin TL tazminat verdi.
Kararın münasebetinde Cantürk’ün beraat ettiği ve kabahat teşkilatı olacak aksiyonun devamının yargılama kararıyla sabitleneceği işaret şöyle denildi:
“Başvurucu kolluk görevlilerinden kaçmamıştır. Kaldı ki başvuruçı, cüsseli olduğu anlaşılan kolluk görevilisi tarafından denetim bloke etmek için güç kullanımını genel fizikî bir yapıya da sahip değildir. Yetkilinin kaçmayan ve satın alması gereken müdahale edilen olaya katılmaya katılan kemik kırığı ile bütünleşik ve gereken dikkatten mahrum bırakılan fizikî müdahalenin zorunlu/gerekli olmayan açık ortadadır. olarak nitelenemeyeceği için.”
Polisin müdahalesinin olmadığı vurgulanan kararda, “Başvurucu ile iri işlemi kolluk görevi orta önemli fizikî fark olduğu, başvurucunun ayrı ayrı kaydedilebildiği anlaşılmıştır. Bu doğal hareketin gerçekleşme koşulları ve sonuçları prestijiyle hafif bir müdahale mevcut değildir” denildi.
“Ceza çaydırıcı olmalı”
Kararda, polisin cezasında indirim yapılması da eleştirilirken, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
“Suç işlemediği yargılama kararı ile tespit edilen ve fizikî farklılığı prestijiyle çarçabuk alınan görüntü kayıtlarının yargı makamları tarafından incelenmesi ile de anlaşılan başvuruçının kolluk görevlisinin gereksiz ve orantısız müdahalesi ile kopması nedeniyle yapılan ceza yargılamasında, ilgili normdaki münasebetler soyutlanarak tekrarlanarak isimli para cezasına karar verilmesinin eziyet kapsamıyla orantısız bir müeyyide olduğu, benzeri ihlallerin gerçekleşmemesi ismine caydırıcı bir nitelik taşımadığı ve müracaatçı açısından da kâfi giderim sağlamadığı değerlendirilmiştir.
Buna göre yargılama makamlarının takdirlerini eziyet teşkil eden bir hareketin hiçbir şekilde güzel görülemediğini görmek yerine bu hareketin aralıklarında az indirgemek istikametinde kullanılabilir, bu nedenle aksiyonuyla bir ceza verilmeyen sanık açısından caydırıcılık, mağduriyet açısından tesirli giderim sağlanmadığı, ayrılmanın kesintisinin devam ettiği ulaşılmıştır “
News
