Altılı Masa’nın bir yandan 2023 seçimleri sonrasında “Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme” geçiş süreci için hazırlık anayasa çalışmasının durdurulması ve 9. birleştirmesini yapılmaya hazırlanmasıken, diğer yandan bahar aylarının büyütülmesi mümkün, geciktirilmiş bir erken seçime takviye vermemeyi kendi içinde görüşüldüğü belirtiliyor.
CHP, UYGUN Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi ve Gelecek Parti başkanları 28 Kasım Pazartesi günü iki defa bir ortaya çıkacak. Sabah saatleri Bilkent Otel’de yapılacak birinci toplantıda Anayasal ve Yasal Islahatlar Komitesi tarafından tamamlanan 2023 seçimleri sonrasında “Güçlendirilmiş Parlamento Sistemi” geçiş işlemleri anayasa çalışması genel olarak açıklanacak.
DW Türkçe’nin altılı masayı oluşturan partilerin kulislerinden edindiği bilgiler, genel binaların daha önceden imzaladığı güçlü parlamenter sistem geçişlerini öngören mutabakat metni temel alınarak çalışma ile mevcut anayasanın yaklaşık 89 bileşeninde değişiklik yapılıyor. Bu çalışma içinde yeni sistem başkanını kimin seçeceği ya da baş örtüsü şeklinde bahislerle ilgili değişiklik tekliflerinin bulunmayacağı öğrenildi.
Anayasa toplantısının akabinde, öğle yemeğinden sonra ise genel liderler Demokrat Parti meskeninde yine bir ortaya çıkacak. Edinilen bilgilerin bu buluşmada geçiş süreci yol haritasının kamuoyuna açık tarihi kararlaştırılabilir. Bu süreç haritası ile bir çeşit seçim beyannamesi ve hükümet programı niteliğinde olacak olan “ortak telaffuz belgesinin” açıklanmasının gün sonuna kadar yapılabileceği konuşuluyor.
Her partinin önceki kendi mutfağında hazırlanmış, akabinde altılı masanın ilgili komitesi tarafından bir süre boyunca ortaklaştırılan sesli belgenin şu ana kadar yaklaşık yüzde 60’ı yedek durumda.
Muhalefet erken seçime dayanak olmayacak mı?
Altılı masanın bir genel seçime yönelik hazırlıklarını sürdürürken, diğer yandan seçimin ne zaman ve takvime göre çeşitli olasılıklar da görünürde yatırılmış durumda.
DW Türkçe’nin altın masayı oluşturan iki farklı partinin üst düzey yetkililerinden edindiği özellikler, genel görünümde 18 Haziran’da yapılması gereken lakin çeşitli kaynakların bahara çekileceği konuşulması için TBMM’de karar hazırlanmasına dayanak olmamayı da pahalandırılıyor.
Haziran’da yapılması gereken seçimin Mayıs ya da Nisan’a katılmasını desteklememeleri zira bunun gerçek manada bir erken seçim yapan bir parti yetkilisi, “Bizler ısrarla dedik ki 2022’de gelin erken seçim kararı alın, biz de destekleyelim. Ancak artık 2023 baharında yapılacak bir seçimin süresi erken mi olacak?” oranları kullanıldı.
Seçim yasasının muhalefet partilerinin başarısızlığı için çok ince hesaplarla tasarlanarak kazanılması, bu nedenle hükümetin yeni seçim yasasını kesinlikle kullanmayıp istemediğini söyleyen yetkili, Cumhur İttifakı’nın bahar aylarında bir seçim Erdoğan’ın adaylığının tartışmaya açılmaması için istendiğini belirtti, muhalefet olarak buna takviye yapılmaması gerektiğini söylüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tekrar gününün gidişatı ile ilgili tartışmalar bir süre boyunca yapılıyordu. Bir takım anayasa hukukçuları ve muhalefet üyeleri Erdoğan’ın üçüncü sefer aday olacağını belirtirken, iktidar Erdoğan’ın 2014’te eski sistemle, 2018’de ise yeni sistemle cumhurbaşkanı seçildiğini ve hasebiyle 2023 seçiminin Erdoğan’ın ikinci adaylığının ortada bir anayasaya karşıtlık olmadığını söylediğini belirtiyor .
Bununla birlikte, iktidar yeniden meşruiyet sistemi oluşturmak ve Erdoğan’ın piyasaya sürmek için seçim vaktinde yapmayarak, TBMM kararıyla bir çeşit “geciktirilmiş erken seçim” yapmak isteyebileceği bir süre boyunca belirtiliyor.
“256 hafta bekliyorsak, bekleriz bir dört hafta daha”
Mühalefetin çalışmaları kadar Meclis’ten bu türlü bir geciktirilmiş erken seçim kararının bozulması çok itiraz etmeyebileceği, zira Erdoğan ve çevrenin tekrar bir “mağduriyet” algısı yaratımının ortadan kaldırılmasının istenmediği konuşuluyordu.
DW Türkçe’nin altın masa kulislerinden edindiği bilgiler ise artık bu kurtarıcın biraz bilakis dönmekte olduğu ve Meclis’te Cumhur İttifakı’na dayanması söz konusuna eskisi kadar sıcak bakıldığı yerde.
Bir parti yetkilisi bahisle ilgili olarak “Bir seçim devri toplam 260 haftadır, yani beş yıl. 256 hafta bekliyorsak, bekleriz bir dört hafta daha. Mayıs’ta erken seçim mi olur?” diyor.
Bu orta muhalefet partileri ortasında erken seçim tarihi ile ilgili konuşulan bir diğer senaryo ise iktidar Ocak ayı başında maaşlara ve minimum fiyata yetecek artırımların akabinde çok uzun mühlet bekleyebileceği, artırımların yarattığı olumlu hava dağılmadan ve enflasyonist tesirini görmeden baharın birinci yarısında seçim yapmak isteyebileceği.
Öte yandan Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı’nın 2023 imtihan takviminde YKS takviminde 17-18 Haziran 2023 olarak belirlemesi de erken seçim tartışmalarını alevlendirdi.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik “Hazırlık olarak seçim takvimiyle imtihan takvimi üst üste gelmez. Öğrencilerin hiçbir imtihanını seçim takvimine denk getirmeyiz. Bununla ilgili ÖSYM bir çalışma yapıyor, yakın vakitte dünyayla paylaşıyor” açıklamasında yer aldı.
Meclis’teki sandalye durumunun tesiri ne olur?
Mevcut sistemle erken seçim kararının alınabilmesi için ya Cumhurbaşkanının kararının olması ya da TBMM’nin beşte üç çoğunluğunun oyuyla yani en az 360 milletvekili tarafından “kabul” oyu eklenmesi gerekiyor. Lakin iktidarın bunun için direncinin dayanağına var. Zira AKP ile MHP’nin sandalye sayısı şu an için toplam 334.
TBMM’de hala CHP’nin 134, HDP’nin 57, DÜZGÜN Partisi’nin 37, Türkiye Personel Partisi’nin (TİP) 4, Memleket Partisi’nin 2, Demokrat Parti’nin ise 3 milletvekili bulunuyor. Zafer Partisi, DEVA Partisi, Demokratik Bölgeler Partisi, Saadet Partisi ve Yenilik Partisi’nin birer milletvekili var. TBMM’de 580 milletvekilinden oluşan toplam bağımsız üye sayısı dörttür.
EKONOMİ
17 Şubat 2025EKONOMİ
17 Şubat 2025GÜNDEM
17 Şubat 2025GÜNDEM
17 Şubat 2025GÜNDEM
17 Şubat 2025GÜNDEM
17 Şubat 2025EKONOMİ
17 Şubat 2025Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.