İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediye Liderleri Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş’ın ‘Cumhurbaşkanı Yardımcılığı’ formülü ile Millet İttifakı masasına dönüşünün akabinde iktidar bu formülün anayasaya karşı dayanıklı olan öne çıkarken, dayanıklılık ve hukukçular ise onları şu an bırakmayacakları için kurumsal sorun yaşamaması lisana getiriyor.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanı adaylığının Pazartesi akşamı açıklanmasının akabinde Güçlendirilmiş Parlamento Sistemi’ne geçiş süreci yol haritası da duyuruldu. 12 eşsiz yol haritasının 12’nci unsuru ile İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediye Liderlerinin “Cumhurbaşkanının uygun gördüğü vakitte ve tanımlanmış misyonlarla Başkan yardımcısı olarak atanması” kararlaştırıldı.
Ancak bu formüle iktidardaki iki hukukçudan itiraz gelmesi uzun sürmedi. Cumhurbaşkanı Danışmanı Ayhan Oğan Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Cumhurbaşkanlığı hükümet hükümetinde güçlü, daha güçlü cumhurbaşkanı yardımcısı olarak bir makam yoktur. Seçilmiş cumhurbaşkanının yetkilerini oburlarının kullanılması anayasaya aykırıdır” dedi.
Cumhurbaşkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Siyaseti Heyeti Başkanvekili Mehmet Uçum da “Anayasanın 127’nci unsurunun 5’inci gruplarına göre vesayet makamı ile belediye başkanlığının asla birleşemeyeceğini” belirten “Aynı kişinin hem cumhurbaşkanı yardımcısı hem belediye lideri olması anayasanın açık seçimidir. Çıkarlar için hukuk dışı ve abes tahlil araştırmaları boştur. Halk hesabını soruyor” paylaşımında bulundu.
Belediyelerin dağıtılması düşünülmüyor
CHP ve Millet İttifakı Üyeleri uzun yıllar sonra kazanılan Ankara ve İstanbul belediyelerinin değerlendirmelerinin bu aşamada hakikatin olmadığı tarafta niyetli olduklarını koruyorlar.
Hukuki durumla ilgili DW Türkçe’ye konuşan Anayasa Hukukçusu, CHP Milletvekili İbrahim Kaboğlu türel tartışmanın “geride kalanların” olduğunu belirterek, zira iki ismin şu anda değil 2024 yılındaki mahallî seçim sonrasında atanmalarının gündeminde olduğunu belirtiyor.
Yerel seçimlerin 31 Mart 2024 tarihinde yapılması öngörülüyor.
Kaboğlu şunları söylüyor:
“Eğer cumhurbaşkanlığı seçimden sonra atanmaları yapıldıktan sonra belediye başkanlıkları görevlerinden ayrılmaları gerekiyorsa. Açık bir yasak bulunmamakla birlikte anayasanın yorumu ve parlamento rejimi maksadı çerçevesinde iki takvim birlikte yürütülemez, anayasa ile uymaz, (durum) bunu gerekli içerir.”
Millet İttifakı’ndaki başka partilerin hukukçu kurmayları da çeşitli açıklamalarda iki belediye liderinin seçim öncesinde görev bırakmasının gündemde olmadığını, seçim sonrasındaki aritmetik ve parlamento sisteminin dönüşü ne kadar hızlıli olabileceğine bakılarak Başkan’ın karar alabileceğini belirtiyor. Ayrıyeten seçim sonrasında gerekli olması durumunda esnek olunan yasal düzenlemelerin de yapılabileceğini belirtiyorlar.
Eminağaoğlu: Seçime kadar mahzur yok
Eski Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ömer Faruk Eminağaoğlu da türel mevzuata ait kimi konulara dikkat ederek isimlerden söz ediyor.
Eminağaoğlu, kişisel bir statüleri olmayacağı için belediye üyelerinin seçim kampanyasına katılmalarının önünde bir mani olmadığını belirtirken, şu uyarıyı da yapıyor:
“Ancak seçimlerden sonra bir atama kelam konusu olursa anayasada ve mevzuatta açık bir düzenleme yok bu hususta. Lakin mahallî idarelerin özerk olması, merkezi vesayetten uzak olması halinde anayasanın 127’nci hususu olması durumundaki unsurlar gözettiğimizde cumhurbaşkanlığına yapılacak bir atama yargılaması yapılabilecek bir atama süreci olacaktır “
Eminağaoğlu, bu durumda atamanın iptal edilme ihtimalinin bulunduğunu da belirtti, öte yandan bu iki misyonun bağdaşan misyonlar olduğu yolda bir düzenleme yapılırsa yani bu hususta Cumhurbaşkanı kararıyla yahut Meclis’te yasa yoluyla bir yasal düzenleme yapılırsa bunun da Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından iptal edilebilmesi riski bulunduğu yerde söz ediyor.
İmamoğlu dokunulmazlık kazanılabilir mi?
Eminağaoğlu, İmamoğlu ile ilgili yargısal konularda farklı bir tespitte de bulunuyor.
İmamoğlu’nun davasının istinaf başvurusunun reddedilmesi ve Yargıtay cumhurbaşkanının evresine gelmesi durumunda o vakit İmamoğlu için görevli olarak atama işlemi yaparak dokunulmazlık sağlanabileceğini belirten Eminağaoğlu, Cumhurbaşkanı yardımcılarının da dokunulmazlıktan yararlandığını anımsatıyor.
Eminağaoğlu, Cumhurbaşkanlığı yardımcılığının atanması durumunda İmamoğlu’nun evrakının beklemede uzandığını söylüyor.
Kaboğlu: Kampanya harcamalarına dikkat
Bu ortada partilerin hukukçu kurmayları iki ismin seçim devriminde kampanyalara katılabileceği konusunda hemfikir.
Ancak Kaboğlu bu kampanya sırasında liderin ikin yapacağı harcamalara dikkat ettiğini belirtti ve şöyle konuştu:
“Ankara ve İstanbul büyükşehir belediyelerinin kampanyaya katılımlarında bir pürüz yok. Yalnızca dikkat edilmesi gereken konu satış noktası Neredeki fabrika. Seçim harcamaları değerli, yani kamu harcamalarının kullanılmaması.”
News
