DOLAR 36,1165 0.19%
EURO 37,4665 0.21%
ALTIN 3.359,340,06
BITCOIN 3441403-1.24366%
İstanbul

HAFİF YAĞMUR

SABAHA KALAN SÜRE

Beş soruda Polonya krizi, Dünyadan Haberler

Beş soruda Polonya krizi

ABONE OL
Kasım 19, 2023 11:27
Beş soruda Polonya krizi, Dünyadan Haberler
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Füze nereye düştü ve füzeyi kim ateşledi?

Polonya’nın Ukrayna hududuna yaklaşık altı kilometre uzaklıktaki Przewodow köyüne düşen füze, iki kişinin vefatına neden oldu. Polonya Dışişleri Bakanlığı, füzelerin yüksek oranlarının Rusya’da üretildiğini açıkladı.

Füzenin dağınık bölgelerine odaklanarak da, füzenin Rus yapımı S-300 füze sistemini anladığını söylüyor. Sovyet yapımı S-300 sistemleri, bugün Ukrayna’nın Rus saldırılarına karşı kullanım hava savunma sonuçlarının başında geliyor.

Füzeyi kimin fırlattığı sorusu ise hala belirsizliğini koruyor. Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Çarşamba günü öğle saatlerinde yaptıklarını belirtti, Polonya’ya kasıtlı bir hücum düzenlendiğine ait bir delilin mevcut olmaması ve füzelerin topraklarına isabet teşvikinin muhtemelen şanssız bir kaza olduğunu dile getirdi.

Beş soruda Polonya krizi, Dünyadan Haberler

Daha önce yaptığı bir açıklamada ise Duda, “Salı günü boyunca Rusya’nın Ukrayna’ya füze saldırıları planlandı. Ancak bu füzelerin fırlatıldığına ait kesin bir gösteri vardı. İncelemeler sürüyor” açıklamasını yaptı. Kiev’in aktardığı bilgiler Rusya’ya, Salı günü Ukrayna’ya 100 civarında füze ateşledi.

Amerika Birleşik resimler (ABD) Lideri Joe Biden ise, hususla ilgili incelemenin yürütüldüğünü lakin rotasına bakılacaksa füzelerin Rusya tarafından atılmış olup olmadığını “muhtemel olmadığını” söyledi. Alman haber ajansı dpa’ya dahil ise, Biden, G20 doruğu sırasında toplantıya katılan acil toplantıya katılan liderlere, Polonya’daki köyü vuran füzelerinin Ukrayna’dan aPolonya’yı vuran füzelerinde Ukrayna’yı gösterdiğini söyledi.

Beş soruda Polonya krizi, Dünyadan Haberler
Andrzej DudaFotoğraf: Pawel Supernak/PAP/dpa/picture Alliance

Polonya ve NATO reaksiyonu nasıl verdi?

Olayın akabinde Polonya, birliklerin makul kısımlarını alarma geçirdi. Varşova, olayla ilgili bilgi almak üzere Rusya Büyükelçisi’ni çağırdı. Polonya Ulusal Güvenlik Kurulu BBN, önceki Salı akşam saatleri, daha sonra da Çarşamba öğle saatleri bir ortaya çıktı. Polonya öte yandan NATO’yu da alarma geçirdi. Bir hükümet görevlisi, NATO Muahedesi’nin 4’üncü eminunu hayatta kalmak için kâfi münasebet olup olmadığını tespit etmek üzere, müttefikleri ile birlikte fikir birliğine vardıklarını bildirdi.

Ancak DW Brüksel muhabiri Teri Schultz, Varşova’nın 4’üncü maddeyi görüşmeye ait talebini geri çektiğine ait bir bilgi edindiğini aktardı.

NATO, Çarşamba öğlenden önceki Brüksel’de Bitcoin ele alındığı acil bir toplantı düzenliyor.

Rusya Savunma Bakanlığı ise, Rus füzelerinin Polonya topraklarına isabet eden çoğalmalarını reddetti. Bakanlık, kelam konusu haberlerin “gerilimi tırmanma hedefi doğrultusunda kasıtlı bir provokasyon” olduğunu savundu. Yapılan açıklamada, “Ukrayna-Polonya hududunda Rus silahlarıyla rastgele bir akın örgütlenmemiştir” denildi.

4. ve 5. önem nedir?

Bir askeri ittifak olan NATO’nun kuruluş belgesi, Kuzey Atlantik Mutabakatı. Polonya’ya füze isabet etmesi, söz konusu metinde yer alan 4 ve 5’inci unsurların akıllara getirilmesini dile getirdi. Onun bir NATO üyesi olarak Polonya’nın da, önemli unsurları hayatta kalma hakkı mevcut.

Beş soruda Polonya krizi, Dünyadan Haberler
Jens StoltenbergFotoğraf: Valeria Mongelli/ZUMA Press Wire/dpa/picture Alliance

NATO Muahedesi’nin 4’üncü hususu, bir üye ülke diğer bir ülke yahut terör örgütü tarafından kendisini tehdit altında tutuluyor belirtiler kapsıyor. 30 müttefiğin her biri, tehdit altında müttefiklerinin talebi üzerine resmi istişarelere başlıyor. İstişareler kapsamında bir tehdidin var olup olmadığı ve bununla nasıl başa çıkılabileceğine bakılıyor. Alınan kararların tümü, oy birliğiyle alınıyor.

Ancak 4’üncü husus, harekete geçme ve reaksiyon verme istikametinde bir kişinin mevcut olduğu manasına gelmiyor.

İstişare düzeni geçmişte birkaç defa hayata geçirilmiş bulunmaktadır. Kelam konusu maddeyi, yaklaşık bir yıl önceki Türkiye, Suriye’deki bir taarruzda Türk askerlerinin tedavilerinin akabinde hayata geçirmişti. Ankara’nın talep üzerine istişarelerde bulunan NATO, aksiyona izin vermemişti.

Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesin akabinde, NATO’nun doğu kanadını çalıştıran Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya, 4’üncü maddeyi hayata geçirmişti.

Anlaşmanın 5’inci unsuru ise, NATO’nun kollektif güvenlik anlayışının özünü oluşturur. Kelam konusu belirsiz, müttefiklerden biri akına devam ederse, akının tüm ittifaka karşı açık olarak görüleceğini tabir ediyor. 5’inci hususu bugüne kadar 2001’de ABD’de El Esas tarafından düzenlenen 11 Eylül terör akınlarının akabinde hayata geçirildi. ABD hücumlara, Afganistan’a saldırarak karşılık verdi. Bu bağlamda NATO da bir misyon gönderdi.

Polonya’nın 5’inci elemanının hayattaki gerçekleri şimdi gündemde değil. Zira füzelerin Polonyalılara yönelik tarzda Rusya tarafından atıldığına ait bir delil mevcut değil.

Beş soruda Polonya krizi, Dünyadan Haberler
G20 Doruğunda bir ortaya çıkan liderlerFotoğraf: Steffen Hebestre/Bundesregierung/dpa/picture Alliance

NATO ortakları nasıl reaksiyon verdi?

Füze Polonya topraklarına düşerken, dünyanın en büyük yedi demokrasisinin önderleri, Bali’deki G20 tepesinde akşam yemeği masasında idi. ABD Lideri Biden, sabah saatlerinde bir kriz toplantısı toplandı. Toplantının akabinde yapılan bildirimleri Polonya’ya “tam takviye ve yardım” kelamı verilirken, Rusya’nın “barbarca saldırıları” ise kınandı.

Düzenlenen acil toplantıya Biden’ın yanı sıra Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Japonya Başbakanı Kişida Fumio, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ve AB Kurulu Lideri Charles Michel katıldı.

Öte yandan Estonya ve Slovakya’nın da aralarındaki çeşitli ülkeler, Polonya’ya tam anlamıyla dayanak ve dayanak taahhüdünde bulunuyordu.

Almanya Başbakanı Scholz ise, “Bu açıklamalı bir olay ve artık bunun nasıl gerçekleştiğinin titiz bir biçimde ortaya çıkarılması gerekiyor” açıklamasında bulundu.

Türkiye nasıl reaksiyon verdi?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Endonezya’daki doruğun akabinde düzenlediği basın toplantısında, “Rusya’nın yaptığı hürmet gösterisi durumundayım. Rusya’nın ‘Bizimle bu kısmı devam etmiyor’ demesi bizim için değerli. Biden’ın füzelerinin Rus yapımının desteklenmesi Rusya ile kesilmesi olmadığını gösteriyor. İnceliyorum, araştırıyorum” dedi.

“Temennim odur ki burada ısrarla bir Rus üretimidir diye bunun üzerine devam etmek bu işi teşvik eder diye düşünüyorum” diye konuşan Erdoğan, “Biz alışılmış bir an önce Rusya ile Ukrayna’yı özel masa etrafında toparlamanın çabası içindeyiz. Bu çabanın içindeyken burada tahrik yöntemlerini kullanmak yanlışsız olmasa gerek. Barışın yolu diyalogdan geçer” kullanıldı.

Öte yandan düzenlenen basın toplantısında bir gazeteci olan Erdoğan’a, “Oteldeki toplantıya birçok NATO üyesi katıldı. Siz neden orada yoktunuz? Bu füze saldırısı ve genel olarak Rusya-Ukrayna savaşına müdahale edilmemesiyle birlikte mi ağırlandık?” bölgedeki yönelimi. Erdoğan karşılığında, “Konstantin! Altı ülke bir ortaya çıktı… E diğer yirmi yerde kusur sormuyor. Demek ki bizi arama olanakları o esnada kalabilir olabilir. O çok da değerli değil” diye karşılık verdi. Erdoğan, “Bizi değerli işlere davet ediyorlar. Değersiz olan işlere de gitmemize gerek yok yok. Tamam mı?” tabirlerini kullandı.

Türkiye, NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip.

DW / BÜ,ET

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.


HIZLI YORUM YAP
300x250r
300x250r

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.

Sağlık Turizmi Reklam Ajansı