Dünya gazetesi muharriri Ufuk Korcan, “Borsa bu yıl hem yükseliş hem de düşüşle tarih yazıyor” başlıklı yazısında Borsa İstanbul’da bu yılki iniş-çıkış hareketlerini kıymetlendirdi.
YÜKSELİŞ VE DÜŞÜŞTE TARİH YAZILAN YIL
Borsa İstanbul, temmuz ayında 11 bin 252 puan ile tarihinin en yüksek düzeyini görmüştü. Lakin o tarihten bu yana borsada satışlar hakim. Endeksin tarihi tepe hareketine tüm paylar ayak uyduramadı.
Özellikle büyük bankacılık ve holding payları tarihi yükselişe önderlik etmişti. Son haftalarda endeks aşağıya gelirken genele yayılan bir satış fırtınası görüldü. Yükselişe ayak uyduramayanlar endeksle birlikte daha da geriledi. Durum bu türlü olunca pay senedi yatırımcısı çok hırpalandı.
Borsadaki bu sert düşüş genel ekonomik görünümden bağımsız gerçekleşiyor. Yani Türkiye iktisadına yönelik algıda bir bozulma yok. Uluslararası piyasalarda süreç gören ve Türkiye’nin risk düzeyini gösteren CDS oranlarında bir sıçrama yok, kurlarda bir talep baskısı hissedilmiyor. Dolayısıyla pay senetlerinde yaşanan satış baskısı borsa özelinde bir duruma işaret ediyor.
Dalgalanma devam edebilir
Yeni para girişinin olmaması, düşük hacim ile sert fiyat hareketlerine neden oluyor. Kredili süreçlerin düşüşte ‘zarar kes’ modunu devreye almasının düşüşte kartopu tesirine neden olduğu da söyleniyor. Piyasalardaki genel kanı ise mevduat üzere sabit getirili enstrümanlardaki aylık yüzde 4-5 civarı risksiz getiri imkanı sürdüğü sürece borsaya ilginin tekrar canlanması sıkıntı. Dolayısıyla faiz indirimlerinin yaklaştığı devirler, pay senetlerini yine yatırımcıların radarına sokabilir.
Son açıklanan eylül ayı enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerinde gelmesi faiz indirimi beklentilerini yeni yıla ötelemiş durumda. Enflasyon rakamlarından evvel Merkez Bankası’nın kasım ayında faiz indirimlerine başlayabileceğine yönelik görüşler ağırlıktaydı. Faiz indirimlerine kadar olan süreçte endekste dalgalanmaların sürmesi bekleniyor.
2024 yılında rekor seviyelerini görerek tarih yazan Borsa İstanbul, temmuz ayının ortasından bu yana yaşadığı düşüşlerle de tarihe ismini yazdırıyor. Endeks 18 Temmuz-4 Ekim tarihleri ortasında yüzde 21.35 düştü. Son 5 yılda yaşanan düşüş dalgalarına bakıldığında yüzde 21’in üzerinde 3 büyük düşüş yaşandı. Bunlardan birincisi 23 Ocak-8 Şubat 2023 tarihlerinde yüzde 24.83 ile yaşandı. BIST 100 Endeksi, 17- 23 Aralık 2021 tarihlerinde yüzde 28.29, 6 Şubat-17 Mart 2020 tarihlerinde ise yüzde 33.84 geriledi.
Ancak borsada son yaşanan düşüş süre bakımında öteki düşüşlere nazaran daha uzun. Geçen yıl 3 Ekim-26 Aralık tarihleri ortasında 84 gün süren düşüşte endekste yüzde 15.88 gerilemişti. 78 gün süren son düşüşte kayıp yüzde 21.35 seviyesinde. Sayfada yer alan tabloda 2019 yılından bu yana yaşanan en büyük düşüşleri görebilirsiniz. BIST 100 grafiğine daha uzun vadede baktığımızda 2004 yılından bu yana haftalık bazda 10 büyük düşüş yaşandı. Bunların en büyüğü yüzde 65 ile küresel ekonomik krizin patlak verdiği 2008 yılında yaşandı. Bunun dışında 4 kere yüzde 35 büyüklüğünde düşüş oldu.
Panik yapmayın! Bu birinci düşüş değil
Borsada yaşanan son düşüşler birçok yatırımcıyı derinden etkiledi. Bilhassa borsa ile son tanışanların bakiyelerinde önemli kayıplar oldu. Endeks her ne kadar bu yıl yükselse de pay bazında çok büyük düşüşler oldu. Misal kayıplar geçmişte çok kez yaşandı. Hepsinde kayıplar belirli bir mühlet sonra telafi edildi. Hasebiyle borsada yaşananlar buranın kısa vade düşünenler ve tasarruflarının tamamını payda değerlendirenlerin için uygun bir yer olmadığını bir sefer daha gösterdi.
Eğer düşüşlerde panik yapmayanlar, günlük muhtaçlıklarını karşılamak için borsadaki paralarına bağımlı olmayanlar, pay alırken kredi kullanmayanlar muhakkak bir müddet sonra artıya geçecektir. Geçmiş aylarda bu sayfada paylaştığım bir tablo 5 yıllık müddette hiçbir periyotta borsa yatırımcısının anaparasında kayıp yaşamadığını ortaya koyuyordu.
News
