Pekin’de düzenlenen 3. Nesil ve Yol Forumu’nun açılış konuşmasını yapan Şi, Çin’in tarihi İpek Yolu güzergahında Doğu-Batı ticaretini tekrar canlandırma emeliyle başlattığı teşebbüsü yenileyerek yüksek kalitede işbirliği haline getirmek emeliyle atılması planlanan adımlara dair bilgi verdi.
İlk olarak, kara ve deniz ayaklarıyla başlayan teşebbüsü çok boyutlu bir irtibatlılık ağına dönüştürmeyi planladıklarını söz eden Şi, bu kapsamda kara güzergahlarından “Çin-Avrupa Demiryolu Ekspresi” olarak isimlendirilen sınırı geliştirmeyi sürdüreceklerini, ayrıyeten Hazar-geçişli memleketler arası ulaştırma koridorları oluşturmak ve Avrasya kıtasında kara ve demir yollarıyla kontaklı yeni bir lojistik koridoru inşa etmek için ortak gayretlere katkı sağlayacaklarını bildirdi.
Şi, “Deniz İpek Yolu” olarak isimlendirilen deniz güzergahını yeni limanlar ve gemicilik ile ticaret hizmetlerini entegre ederek büyüteceklerini, Yeni Memleketler arası Kara-Deniz Ticaret Koridoru ve Hava İpek Yolu’nun oluşturulması gayretlerine sürat vereceklerini kaydetti.
DIŞA AÇILMA VE ISLAHAT
Şi, Çin’in, açık bir dünya iktisadını desteklediğini, bu emelle İpek Yolu e-ticaret işbirliği pilot bölgelerinin oluşturulacağına, daha fazla ülke ile özgür ticaret ve yatırım muhafaza muahedeleri imzalayacağına işaret etti.
İmalat endüstrinde yabancı yatırımların önündeki tüm manileri kaldıracaklarını, hudut çok hizmet ticareti ve yatırımlarında dışa açılımı sürdüreceklerini, dijital eserler ve hizmetlere piyasa erişimini genişleteceklerini söyleyen Şi, devlet şirketleri, fikri mülkiyet ve kamu ihalelerinde ıslahatı derinleştireceklerini vurguladı.
Kuşak ve Yol Forumu kapsamındaki CEO Doruğu’nda bu yıl toplam 97,2 milyar dolarlık muahede yapıldığını belirten Şi, 2024 ile 2028 ortasındaki 5 yılda, Çin’in mal ticaretinin 32 trilyon dolara, hizmet ticaretinin de 5 trilyon dolara ulaşmasının beklendiğini kaydetti.
“KÜÇÜK LAKİN AKILLI” İŞBİRLİĞİ
Çin’in Nesil ve Yol kapsamında, insanların ömür ve geçim koşullarını geliştirmeye yönelik, “küçük lakin akıllı” pratik işbirliği programları yürüteceğini tabir eden Şi, Çin Kalkınma Bankası ve Çin İhracat-İthalat Bankasının, bu tip projelerin finansmanı için 350 milyar yuan (yaklaşık 47,8 milyar dolar) kredi penceresi açacağını, İpek Yolu Fonu’na da bu doğrultuda 80 milyar yuan (yaklaşık 10,9 milyar dolar) ek kaynak aktarılacağını belirtti.
Şi, Çin’in geçim kaidelerini düzgünleştirmeye yönelik küçük ölçekli 1000 takviye programı yürüteceğini kaydederek, ayrıyeten “Luban Atölyeleri” ismi verilen memleketler arası eğitim merkezleri ve öbür inisiyatiflerle mesleksel eğitim alanında işbirliğini artıracağına işaret etti.
YEŞİL KALKINMA
Çin’in etrafla uyumlu yeşil kalkınmayı teşvik edeceğini vurgulayan Şi, “yeşil altyapı”, “yeşil enerji” ve “yeşil ulaştırma” alanlarında işbirliklerini derinleştireceğini, BRI Milletlerarası Yeşil Kalkınma Koalisyonu’na dayanağını artıracağını kaydetti.
Şi, Çin’in Nesil ve Yol için “Yeşil Yatırım İlkeleri”ni uygulamaya koyacağını belirterek, iştirakçi ülkelere 2030’a kadar 100 bin işçi eğitimi için imkan sağlayacağını aktardı.
BİLİM, TEKNOLOJİ VE İNOVASYON
Çin’in “Kuşak ve Yol Bilim, Teknoloji ve İnovasyon İşbirliği Hareket Planı”nı uygulamayı sürdüreceğinin altını çizen Şi, gelecek 5 yılda iştirakçi ülkelerle ortak laboratuvar sayısını 100’e çıkarmayı planladıklarını bildirdi.
Şi, forumda Çin’in “Küresel Yapay Zeka İdaresi Girişimi”ni açıklayacağını duyurarak, “Dünyada yapay zekanın sistemli ve inançlı gelişimini daima birlikte teşvik etmek için başka ülkelerle etkileşimi ve diyaloğu geliştirmeye hazırız.” tabirini kullandı.
İNSANLAR ORTASI ETKİLEŞİM
Şi, Çin’in uygarlıklar ortasındaki diyaloğu geliştirmek için Yangzı Irmağı (Gök Irmak) havzasındaki son neolitik evre kültürünün ismini taşıyan Liangcu Forumu’nu düzenleyeceğini aktardı.
İpek Yolu ülkelerinin müzeleri, kütüphaneleri, tiyatroları, sanat şenlikleri ortasında işbirliği sistemlerinin kurulması, İpek Yolu kentleri ortasında memleketler arası turizm ittifakı oluşturulmasını öngördüklerini söyleyen Şi, Çin hükümetinin akademik araştırmacılığı desteklemeyi amaçlayan İpek Yolu Programı’nı sürdüreceğini kaydetti.
DÜRÜSTLÜK TEMELİNDE İŞBİRLİĞİ
Şi, Jenerasyon ve Yol için dürüstlük temelinde işbirliğini teşvik etmek üzere, işbirliği ortaklarıyla teşebbüste yer alacak şirketler için Dürüstlük ve Ahenk Kıymetlendirme Sistemi oluşturmayı planladıklarını bildirdi.
KURUMLAŞMA
Kuşak ve Yol işbirliğini için memleketler arası kurumlaşmayı güçlendireceklerinin altını çizen Şi, iştirakçi ülkelerle güç, vergilendirme, finansman, yeşil kalkınma, afet tedbire ve giderme, yolsuzlukla çaba, fikir kuruluşları, medya, kültür ve öbür alanlarda çok taraflı işbirliği platformlarının oluşturulmasını destekleyeceklerini belirtti.
Şi, Çin’in Jenerasyon ve Yol Forumu’na mesken sahipliği yapmayı sürdüreceğini, forum için sekretarya kuracağını aktardı.
Başkent Pekin’de, “Yüksek Kaliteli Jenerasyon ve Yol İşbirliği: Ortak Kalkınma ve Refah için Birlikte” temasıyla düzenlenen 3. Nesil ve Yol Forumu’na 130’dan fazla ülke ve 30’dan fazla memleketler arası kuruluşun temsilcileri katıldı.
Forumda, 3 ana doruğun (dijital iktisat, irtibatlılık ve yeşil kalkınma) yanında, 6 alt tepe ve CEO Tepesi yapıldı. AA
News
