İşte Dilara Koçak’ın o yazısı;
Son vakitlerde kendinizi yorgun ve halsiz hissettiğiniz gün sayısında artış gözlemliyorsanız dikkat. Elbette bu durumun birçok farklı sebebi olabilir. Gerilim, sistemsiz uyku, mevsim değişikliği bu durumu tetikleyenler ortasında. Ancak bunların yanı sıra kimi vitamin ve mineral yetersizlikleri de yorgunluk ve halsizlik ile kendini gösterebilir, demir eksikliği de bu listede birinci sırada yer alan minerallerden biri.
Özellikle yorgunluk, halsizlik, el ve ayaklarda üşüme üzere belirtilerle kendini gösteren demir eksikliğine karşı tertipli analiz, gerekli durumlarda ise tabip denetiminde takviyeyi göz arkası etmemek gerekiyor. O denli ki bedenimizin temel minerallerinden olan ve birçok metabolik süreçte rol oynayan demir eksikliğinde Dünya genelinde bir artış kelam konusu.
Türkiye’nin yüzde 25’i anemi
İlk olarak bir hatırlatmayla başlayalım. Demir, oksijeni akciğerlerden bedenin geri kalanına taşıyan kırmızı kan hücrelerinin bir bileşeni olan hemoglobin yapılmasına yardımcı oluyor. Anemi, yani kansızlık olarak karşımıza çıkan tablo ise kırmızı kan hücrelerindeki bir düşüşten kaynaklanıyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün anemi prevalans çalışması sonuçlarına nazaran dünya nüfusunun yüzde 48.8’i, Türkiye’nin ise yüzde 25’i anemi ile gayret ediyor.
Geçtiğimiz günlerde yayınlanan Dünyada Besin Güvenliği ve Beslenme Durumu (SOFI) raporuna nazaran 15-49 yaş aralığındaki bayanlarda aneminin yaygınlaştığı belirtiliyor. Burada bir ihtar da gebelik devrindeki anne adaylarımız için. American Journal of Clinical Nutrition’da eylül ayında yayımlanan araştırmada ise gebelik periyodundaki demir eksikliğine dikkat çekiliyor. Araştırmada İrlanda’da her beş gebe bayandan dördünde, yani yüzde 80’inde üçüncü trimesterde demir eksikliği görüldüğü belirtiliyor. Hamilelik sırasında demir eksikliğinin, bebek için nörogelişimsel sorunlar de dahil olmak üzere hem anne hem de çocuk için komplikasyon risklerinin artmasıyla alakalı olduğunu hatırlatmakta yarar var.
Beslenmede nelere dikkat edilmeli?
Demir, birçok besinde doğal olarak bulunurken hayvansal kaynaklı besinlerden alınan demir emilimi, bitkisel kaynaklı besinlerden alınana nazaran daha yüksek oluyor. O denli ki demir hem ve hem olmayan olarak iki formda bulunur. Hem demir; deniz eserleri, kümes hayvanları ve kırmızı et üzere hayvansal besinlerde bulunuyor. Hem olmayan demir ise; tam tahıllar, tohumlar, yeşil yapraklı sebzeler ve yağlı tohumlar, baklagiller üzere bitkisel besinlerde bulunur.
Fakat bedeninizde hem olmayan demir emilimini artırmanın pek çok farklı yolu var. C vitamini bedeninizde demirin daha uygun emilmesine yardımcı olacaktır. Kış ayları yaklaşırken ve narenciyeler tezgahlarda yerini alırken en güzel C vitamini kaynaklarını sofranızdan eksik etmeyin. Salatalarınıza, yeşilliklerinize C vitamini içeren limon eği yapmak rutinlerinizden olsun. Tahin de demir içeriği ile sofranızda yer alması gereken alternatiflerden biri. Kahvaltınızda yumurta, tahin ve bol yeşillik üzerine limon ile demir alımınızı beslenme tarafından desteklemek mümkün. Baklagillerden en güzel emilimi sağlamak için ise filizlendirilmiş olarak tüketmeye ihtimam gösterin.
News
