Depremzede kimsesiz çocuklar ne durumda?

Kahramanmaraş’ta iki yıl süren 11 vilayet büyük yıkıma yol açtı, ayrı ayrı çok sayıda bebek ve çocuk da tüm yaşamları canlı bir süre boyunca dönüştü. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’ın bilgi birikimi zelzelede 1788 çocuk zelzeleden sağ kurtuldu, sağ kurtulan çocuklardan 244’ün varlığı ise şimdi tespit edilemedi. Ailesi tedavi görüyor ya da ailesini kaybettiği 80’e yakın çocuk Sevgi Meskenleri üzere kurumlarda devlet nezaretinde.

Çocuklardan 1225’inin ailelerine teslim edildiğini duyuran Bakan Yanık, TRT Haber’de bugün elinde bulundurduğu, 479 saklama ve hastane ortamının içerdiği bilgileri verdi. Kimlik tespit etme başarısını devam ettirdiğini kaydeden Yanık, anne-baba yahut yakınlığını kanıtlamak için şart koşulan ile babaanne, teyze, amca, hala akrabalarına insanlara teslim edilebildiğini söyledi.

Refakatsiz çocuklar için İçişleri Bakanlığı ve TÜBİTAK’ın kölelerini sürdürdüğünü belirten Yanık, “Sadece hastanede olan değil. Enkaz altında vefat bulundurulan dosyalara ait vefat bilgilerini ailelere ulaştırdık. İnsan bilgilerini öğrenmek ister, ölürse de saklanmasını bilmek ister. 400’ün üzerinde çocuk bilgi verdik vefata dair” değerlendirme yaptı.

İstanbul’da bir derneğe insanların yerleştirildiği haberinin yanlış olduğunu da söyleyen Yanık, “Çocuklarla ilgili tahlil tekliflerinin artışını, tenkit ve teklif almayı değerli buluyorum. Ancak çocuk atmosferii üzerinden sömürülmeye maruz kalma yok. Devlet ve kamu olarak refakatsiz çocuğu derneğe, vakfa, rastgele bir yere teslim aldık, kontrol eden kişiye ya da kuruluşa vermemiz kelam konusu değil. O Betweet geçen haberlerle ilgili olarak gittik ilgili adreste inceleme yaptık. Çocuklar anneleri yanında” dedi.

Derya YanıkFotoğraf: Ozan Köse/AFP/Getty Images

“Bize bildirimler devam etmiyor”

Depremzede hücrelerin bilgilerini yakından takip eden ve son olarak insanların cemaatlerine verilen salgın üzerine hata duyurusunda bulunan Önce Çocuklar ve kültürler Derneği’nden Avukat İkram Gökçe Baykal ise Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’na sürecin genel yönetimleri davetinde bulundu.

Bakanlık ile bu bahiste bağlantıya geçtiklerini kaydeden Baykal, “Suç duyurusunda bulunduk, açıklama yaptık. Bunun üzerine Bakanlık açıklama yaptı. Muallak bir durum var, kabahat duyurusundan sonra da bize bildirimler yapılmaması devam etti. Diğer, diğer derneklere, özel derneklere çocuklara yerleştirildiği, yardım Toplandığı savları var. Savcılık araştırmalı” miktarı kullanıldı.

İlk kalıntıların hayatta kalmayı başaramamış çocukların ebeveyni olduğu tezgâhın ortaya çıkması ile başladına dikkat eden Baykal, “Hastanelere sevk sırasında çocukların kaybolduğu üzere bahisler ortaya çıkarıldı. Hâlâ toplumsal medya üzerinden kimi yaşlıların çocukları aranıyor. Bir kişinin polisliğinde kı bir çocuğu yakalandı. 60 yıl boyunca toplu olarak konutlara yerleştirilme savları uyarısı geldi. 60 yıl boyunca büyüme konutlarına yerleştirilme salgınının ortaya çıkması üzerine de biz kabahat duyurularında bulunuldu.

Bakanlığa gerekirse bir arada çalışma ve takviye verme daveti yapan Avukat Baykal, “Bakanlık bizi mevzu dışında kullanıyor. ‘Siz durun ben çözüyorum’ şeklinde bir imaj çizildi. Artık öncesinde durumumuz müdafaası insanların düzgün düzgün çalıştığını görüyoruz” dedi.

Koruyucu aile süreci için uyarı

Ailelerini ve yakınlarını depremzede eden, çocuk kollayıcı ailelere ilişkin bilgiye ait süreci de detaylandıran Avukat Baykal, gözetici ailelerin de sağlıklı ve sistemli bir şekilde hayatta, gerçekçi ihtarında bulunuyordu. Sıradan bir derneğe ya da cemaate bırakılmaması tabir eden “Biz de dernek olarak bunun takipçisi. Değerli olan kölelerin inançlı bir yerde korunması” dedi. Toplumun da bu bahisle bilinçlendirilmesinin dikkat çekici Baykal, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Çok fazla talep var. Lakin bunun hakikat formunda olması gerekiyor. Beşerler bir keder tesiri ile de sahip çıkma güdüsü ile büyük hareket ediyor. Toplumsal medyadan görüldü, aile içi şiddet olan ailelerin bile hami aile olmayı talep edildiği görüldü. Bakanlığın bunu STK’lar ile birlikte yönetmesi gerekiyor.”

Çocuk Hizmetleri Genel Müdürü Musa Şahin, de esirgeyici aile uygulamasına ait depremzede çocuk şu etapta sistemlerine dahil edilmediklerini söyledi. Şahin, “Sürecin sonunda rastgele bir öz aile ya da yakınlarına ulaşamadığımız çocukları gözetici ailelik ve evlat edinen köleler dahil olacaklardır” açıklamasını yaptı.