Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Alevilere yönelik atacakları adımların ayrıntılarını, Kadıköy Şahkulu Sultan Dergahı’nda “Cemevleri Temel Atma ve Toplu Açılış Töreni”nde açıkladı. Erdoğan, Cemevi Başkanlığı kuracaklarını, cemevlerinin masraflarını karşılayacaklarını ve isteyen inanç kadınlarına Cemevi bünyesinde takım verilebileceğini söyledi.

Peki, Erdoğan’ın bu açıklamaları Alevi dünyasında nasıl karşılandı? Aleviler, parçaların karşılandığını düşünüyor mu? Alevi Bektaşi Federasyonu, Alevi Dernekleri Federasyonu, Alevi Vakıflar Federasyonu, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Pir Sultan Abdal Kültür Dernekleri, Alevi Kültür Dernekleri, dün “Polemik değil, hak istiyoruz” başlığıyla bir açıklama yapmakta. Açıklamada, Alevilerin taleplerine yönelik yasal ve anayasal düzenlemelerin yapılmasının kelamını açıkça beyan edilmesi bekleniyor” denilmişti.

“Erdoğan’ın vaatleri temel taleplerden yardım”

Erdoğan’ın açıklamalarının akabinde DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Alevi bölgelerinin önde gelen isimleri de, Erdoğan tarafından sunulan tekliflerin, Alevilerin temel taleplerinden uzak olduğu görüşünde.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ErdoğanFotoğraf: DHA

Alevilerin temellerinin başında eşit yurttaşlık, Madımak’ın müzeleştirilmesi, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın lağvedilerek inançların özgürleştirilmesi ve cemevlerinin ibadethane olarak cesurca geliyor. Bu talepler, 2009 yılında düzenlenen 7 Alevi çalışmasının akabinde da bir kitapçık halinde periyodun Devlet Bakanı Faruk Çelik’e sunulmuştu.

“Cemevleri kültür meskeni halinde görülüyor”

Alevilerin temel taleplerine yönelik bir adım atabileceklerini düşünmediklerini söz eden Pir Sultan Abdal Derneği Genel Sekreteri İsmail Ateş, “Bizim taleplerimizi son derece uygun anlıyorlar ancak bize bunu yapmaya çalışıyorlar. ‘Biz size cemevi verdik’ diye göz boyamaya çalışıyorlar” dedi.

Hükümetten esnekliğin cemevlerinin yapılmaması lisana gelen Ateş, “Biz cemevlerimizi kendimiz merkezileştiririz. Bizim kimlik sıkıntımız var. Cemevlerimize yasal statünün kazandırılmasını talep ediyoruz. Bizler bir an önce Alevi olarak kayıtlını istiyoruz” dedi.

“İslam’da bir tek ibadethane vardır o da camilerdir” denilerek kendilerinin dayatma yaptığını da kaydeden Ateş, iktidardaki cemevlerini kültür meskeni olarak kullanılmak üzere, bu nedenle de Cemevleri Başkanlığını Kültür Bakanlığı altında durdurmak istediğini lisana dile getirdi.

“Diyanet İşleri, kurucu ögelerden uzaklaşıyor”

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın lağvedilmesi talepleriyle ilgili de değerlendirmede bulunan Ateş, Avrupa bölümleri din kayıtlarında seküler devlet anlayışı ile müdürlükler bünyesinde yürütüldüğünü lisana dile getirdi. Diyanet İşleri Başkanlığının bugün, cumhuriyetin kurucu ögelerinden uzak bir anlayışla faaliyet yürüttüğü ileri süren Ateş, Diyanet İşleri Lideri beline kılıcı takar da Ayasofya’ya giderse o zamanı hepimize bir gözdağı vermek demektir” ifadelerini kullandı.

Fotoğraf: DW/E. Karaman

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın cumhuriyetin ilk yıllarında tarikatların, cemaatlerin hudut ihlallerinin yapılmasına izin verilmeyen bir yapıda kaydedildiğini belirten Ateş, “Şu anda Diyanet İşleri büsbütün Sünni, Hanefi bir anlayışn sorumlu olmak üzere çalışıyor” dedi.

“Vergilerin adil biçimde dağıtılması gerekiyor”

Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Vakfı Genel Sekreteri Mahmut Aslan da eşit yurttaşlık taleplerine dikkat çekiyor. Yargı önünde ve kamuda alımlarda eşit olmak istediklerini kaydeden Aslan, “Kamuda liyakatin temel alınmış bir sistem yalnızca Alevi olmak için değil, aslında herkes için geçerli olmalı” dedi.

Tüm temel bileşenlerin basit bir biçimde çözülebileceğini, buna rağmen 20 yıl iktidar tarafından karşılık bulamadığını Aslan, “Şu bir yapılmak istenen oy devşirmesi şeklinde olabilir. Sonuçta yapılan anketlerde Erdoğan’ın ve işte içerdiği ittifakın oylarının eridiği görülüyor” savında bulundu. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Talebin lağvedilmesi ile ilgili olarak konuşan Aslan, “Diyanet İşleri Başkanlığı yalnızca bir inancın, yani Sünni Hanefi mezhebinin siyasi politikalarında. Yani şafilik de yok bunun içinde” dedi. Cemevlerinin kendi işlerini yaptıklarını da vurgulayan Aslan, “Laik bir devlette Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere bir yapılanma olmaz. Diyanet İşleri, kamuda din alanında bir aracı kurum olabilir. Kıymetli olan vergilerin din hizmetlerinde adil bir halde dağıtılması” tabirini kullandı.