DOLAR 36,2337 -0.05%
EURO 38,0356 -0.04%
ALTIN 3.358,92-0,03
BITCOIN 3503370-0.83431%
İstanbul

ORTA ŞİDDETLİ YAĞMUR

SABAHA KALAN SÜRE

Erdoğan’ın “kaygan zemindeki” çetin imtihanı, Dünyadan Haberler

Erdoğan’ın “kaygan zemindeki” çetin imtihanı

ABONE OL
Kasım 11, 2023 05:00
Erdoğan’ın “kaygan zemindeki” çetin imtihanı, Dünyadan Haberler
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, memleketler arası alanda üstlendiği operasyonlara girişler ve yeni dış siyasetin açılımlarıyla dikkatleri üzerine dikkat çekiyor.

Batılı parıltılar Erdoğan’ın bu atılımlarını, yaklaşan seçimlerde büyük bir hezimetin önüne geçebilme eforu olarak yorumluyor.

Bir yandan Rusya ile yakın münasebetlerini sürdüren Erdoğan, diğer yandan Ukrayna’ya takviye sağlamaya devam ediyor. Perşembe günü Ukrayna’yı ziyaret eden Erdoğan, hem Kiev hem de Moskova ile görüşebilen bir kaç başkandan biri olduğunu bir defa daha gösterdi.

Uzmanlar, Erdoğan’ın stratejisinin son adımlarıyla Batı’ya, bölgesel sıkıntıların tahlilinde yok sayılamayacak, vazgeçilemez bir muhatap olduğu iletisini çalıştırmaya çalıştığını düşünüyor. Erdoğan’ın ayrıyetten bu yolla iç kamuoyunda da imajını güçlendirmeyi hedeflediği, değerli bir milletlerarası liderlik olarak çabaladığı çalışmalar yapılıyor.

“Büyük ustalıkla, çok olumlu işler başardı”

ABD’nin sadık adaylarından Alman Marshall Fonu’nun (GMF) Lider Yardımcısı ve Brüksel Yöneticisi Ian Lesser, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ve izlenen siyasetler hakkında eleştirilcek çok şey olsa da, Türkiye’nin Ukrayna savaşı ile ilgili olarak, kesinti koridorlarının açılışı olmak üzere Çok büyük ustalıkla, çok olumlu işlerin başarıldığını da kabul etmek lazım” şeklinde konuştu.

Erdoğan’ın “kaygan zemindeki” çetin imtihanı, Dünyadan Haberler
Alman Marshall Fonu’nun (GMF) Lider Yardımcısı ve Brüksel Yöneticisi Ian LesserFotoğraf: Samuel Corum/AA/picture Alliance

Son gelişmeler hakkında DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Ian Lesser, Erdoğan’ın oğlu periyotta dış siyasette “değişikliklere gittiğini”, yeni bir tür faal dış siyasete yöneldiğini kaydetti.

ABD ile yeni temaslar, İsrail ile ilişkilerin kutlanması, Mısır açılımı ve Doğu Akdeniz’e daha soğuk kanlı bir siyasetin okunmasınin dikkat çekici olduğunu belirten Lesser, “Erdoğan’ın tavrında olumlu istikamette davrandığı değişiklik Türkiye’de yapılmaması seçimlerle mi ilgili? Çok doğal ki? öyle… Lakin ortakları olarak, Türkiye’nin çok milliyetçi ve agresif bir tavır sergilemesindensa, bu çeşit bir rolü üstlendiğimizde tercih ettiğimiz de bir gerçek” lisana dile getirildi.

“Erdoğan ikili mi oynuyor?”

Ancak Erdoğan’ın son yıllarda Batı ile Türkiye’nin ortasında zedelenen inancını onarabildiğini söyleyebildiğini ise çok güçlü.

Son haftalarda Batı basınında çıkan haberler ve yorumlarda, “Erdoğan’ın birleştirilmesi oyunu” şeklinde başlıklar dikkat çekerken, Rusya ile ilgileri devam ediyor devam ediyor eleştiriliyor, Batı ile Rusya’nın ortasında tırmanan tansiyonu kendine çıkar sağlamak için kullanılan, ikili olarak yürütülen çalışmalar ve çok hassas ince bir Çizgide siyaset yürüttüğüne dikkat çekiliyor.

Batılı başkentlerin, NATO üyesi Türkiye’nin, Ukrayna’yı işgal girişimi nedeniyle ağır cezalar uygulanan Rusya ile bağlarının derinleştirilmesinden sakatlıklarına işaret ediliyor.

Bazı yorumlarda, Türkiye “Kara Şövalye” olarak isimlendirilen ve “yaptırımları fonksiyonu olmayan hale gelen ülke” suçlanıyor. Hatta bu nedenle gelecekte Batı’nın maddi yaptırımlarına yönelik tezler yapılıyor.

Dengeleme çabası

Erdoğan, “dostum” diye hitap ettiği Putin ile son bir ayda iki sefer yüz yüze görüşürken, Moskova ile ilgilerini geliştirme adımlarını da sürdürüyor. Batı’da şüphelere ve harcamalara yol açan bu politikayı ilişkileriyle çalışan Erdoğan’ın, bu yansıların arttığı bir periyotta Ukrayna’yı ziyaret ettiğine dikkat çekildi.

Erdoğan’ın “kaygan zemindeki” çetin imtihanı, Dünyadan Haberler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lviv’de Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüştüFotoğraf: Evgeniy Maloletka/AP/picture Alliance

Ziyaret sırasında Erdoğan, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy’e güçlü bir takviye yapacağını açıkladı. “Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve ana takviyesimizi bu olayla bir defa daha vurguladım” diyen Erdoğan, Rusya akınlarında satılan büyük ziyan Ukrayna kentlerinin yine imarı için dayanağı hazır olduğunu söyledi.

Erdoğan’ın Ukrayna ziyaretinde iletiler, Batılı başkentlerde yakından izlenirken, Ankara’nın siyaseti konusundaki şüpheleri tamamen ortadan kaldırmadı.

Batı’nın gidişatı Türkiye sıkıntısı bir ortak

Berlin merkezli Uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi (CATS) uzmanlarından Daria Isachenko, Rusya’nın Ukrayna savaşı sonrasında yaşanan gelişmelerin, Batılı müttefiklerinin merkezinde Türkiye’yi hem değerli bir muhatap, hem de güç bir ortak haline getirdiğine işaret etti.

DW Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Isachenko, Batılı müttefikleriyle Türkiye ortasında yaşanan gerilimlere ve zorluklara karşın bu münasebetlerin ehemmiyet taşıdığını vurgularken, şöyle devam etti:

“Türkiye, Batı için vakitte hem bir ortak hem bir sorun. Bir takım alanları Batı’nın Türkiye’ye göre var, Türkiye bir ortak. Başka kimi alanlarda ise Batı için bir sorun, tansiyonlar devam ediyor. Pekala, bu bağlantının alternatifi ne olabilir? Ya Türkiye tam manasıyla bir ortak olur, ya da Batı’nın karşısına çıktığı bir ülke olur.Yalnızca iç siyasi gelişmeler nedeniyle değil, jeopolitik basınçlar nedeniyle de kişinin tam manasıyla bir oyunculuk kurabilmeleri mümkün görünmüyor.Fakat Batı’nın Türkiye’yi külliyen karşı karşıya kalması mümkün da , ne Batı için ne de Türkiye için bir seçenek olabilir.”

Erdoğan’ın “kaygan zemindeki” çetin imtihanı, Dünyadan Haberler
Berlin merkezli Uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi (CATS) uzmanlarından Daria IsachenkoFotoğraf: DW/V. Esipov

“Kaygan zemin” uyarısı

Batı başşehirlerinde, diplomasi kulislerinde, Erdoğan’ın “kaygan bir zeminde” hareket ettiği, Putin ile işbirliğini geliştirmesinin, Batılı müttefikleriyle Türkiye ortasında yeni tansiyonlara yol açılabileceği konuşuluyor.

Rusya’nın kendisine uygulanan yaptırımları Türkiye üzerinden delmesi, yaptırımların yetersiz kalması durumunda, Batılı ülkelerin buna karşı adımları atması gerekeceğini vurgulayan diplomatlar, bunun da Türkiye iktisadı için sonuçları doğurabileceği belirtiliyor.

“Kırmızı çizgiler Ankara’ya iletilmeli”

“Türkiye’nin bu hususta ‘yasaklanmamışsa, yapılabilir’ sisteme dayandırdığı bir siyaset izlemesi” diyen CATS uzmanı Daria Isachenko ise Batı’nın yalnızca üzerinden basın, acele söz etmek yerine, Türkiye’nin Rusya ile işbirliği konusunda varsa kırmızı çizgileri bunu netleştirmesi gerektiğini söyledi.

Isachenko, “Ankara’ya da bunları, olası sonuçlarla birlikte, net olarak iletmesi gerekiyor. Zira tercihleri, mümkün sonuçları da belirliyor” dedi.

Ankara için çizilen hudut ne?

GMF Lider Yardımcısı Lesser’e Türkiye’nin, Ukrayna ile Rusya ortasında izlenen siyasetinde, yönetimin koruması, bilhassa de uzun süre rezerve edilen, çok güç.

Küçük bu mevzudaki kaygılarını şu tabirlerle aktardı:

“Türkiye’nin Rusya ile ekonomik, siyasi çok grift ilişkileri var. Bilhassa Suriye şeklindeki ihtilaflar nedeniyle bunun hiç de kolay bir münasebet olmadığı açık. Türkiye’nin Batı’nın yaptırımlarına güçlü dayanak üretimi ile ilgili zati çok büyük bir yok. Türkiye’nin Rusya’ya yaptırımların çevresinden dolaşması ne ölçüde imkan tanıyacağı, hem Washington hem Brüksel’i, hem de başka Avrupa başkentlerini endişelendiriyor.”

Türkiye’nin Rusya’ya ihracatının son üç aylık dönemdeki bireysel devrime kıyasla yüzde 46 artış göstermesi, Batılı başkentlerde dikkatlerden kaçmadı.

Ankara ile temaslarda, Rusya’ya yaptırımlar konusunda hassasiyetlerin daima olarak dikkate alındığı söz ediliyor.

“Türkiye F-16’lara da veda eder”

Türkiye ile Batılı müttefikleri ortada güvensizliğe yol açan ve günümüze kadar tahlile kavuşturulamayan çok mevzuya dikkat çeken Ian Lesser, Moskova’nın ikinci partisi S-400’ler konusunda muahede kullanabileceğini duyurması sonrasında yeni tansiyonların yaşanabileceği konusunda da uyardı.

Lesser, “Türkiye’nin ikinci bir S-400’ü teslim alma ve bu sistem bazı modüllerini Türkiye’de üretmesi mümkünlüğü, Türkiye-Batı bağlantıları, Ankara’nın Washington ile bağları için olağanüstü olumsuz bir gelişme olur. İşte o vakit Türkiye , mutlak surette, yeni F-16 alım ihtimaline veda etmek zorunda” lisansı yükseltildi.

Ankara Washington’u iknaya çalışıyor

Türkiye, Washington’un “yaptırım uyarısına” karşılık Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemi nedeniyle F-35 programının çıkartılmış, satın alınan 8 adet F-35’i de teslim alamamıştı. Üstelik ABD, CAATSA yaptırımlarını uygulama yaparak, NATO üyesi Türkiye’yi hasımlara uygulanan yaptırımlar kapsamına dahil etmişti.

GMF Brüksel Ofisi Yöneticisi Lesser, son değerlendirmeleri yaparken şunları söyledi:

“Bakın Türkiye, şu sıralar ABD Kongresi’nin bu F-16 paketine onay vermesi için canla başlamaya çalışıyor, çok çaba gösteriyor. Biden idaresi, Türkiye’nin bu talepne salonları açmış durumda ancak kanımca şimdi etkin bir halde kongre nezdinde tartısını koymuş değil… Ve şu açık: Türkiye’nin S-400’lerle ilgili üretim sürecini rastgele bir formda sürdürmesi ya da kendisi tarafından bazı modüllerini üretecek olması, aslında çok lakin çok makus bir konumda olan Türkiye algısını daha da ağırlaştırır.Hem de çok!”

Moskova, Erdoğan’ın elini güçlendirmiş mi?

S-400 tansiyonu ve Erdoğan’ın Putin ile derinleştirdiği ekonomik bağlar nedeniyle Türkiye Batı’nın yakın markajında.

Putin’in Türkiye’deki seçimler öncesinde, ne cins hareketlere girişebileceği, seçimleri etkilemeye yönelik muhtemel atakları de yakından izleniyor.

Ukrayna savaşı nedeniyle milletlerarası alanda yalnızlaşan, Batı’nın ağır yaptırımlarına yönelik olan Putin’in, Erdoğan’ın hükümdarlığındaki Türkiye ile ekonomik, siyasi ve askeri işbirliğini sürdürebiliyor olması Moskova için büyük ehemmiyet taşıyor.

Rusya’nın, Erdoğan’ın elini güçlendirecek adımlar atabileceği, bunun karşılığında da Ankara’dan kendi satış atılımları bekleniyor, diplomasi kulislerinde konuşuluyor.

Enerji, doğalgaz, turizm ve ticaret şeklinde birçok alanda elinde kozlar bulunduran Putin’in, Suriye’nin geniş kapsamlı Türkiye’nin bir operasyonuna yeşil ışık yakıp yakmayacağı, Ankara ile Şam ortasındaki olağanlaşma süreci tartısını saklamaya koymayacağı da merak ediliyor.

Putin’in belirleyebileceği Erdoğan’a kâfi mi?

Türkiye-Rusya bağlarını yakından izleyen CATS uzmanı Daria Isachenko, DW Türkçe’nin bu mevzudaki sorularını yanıtlarken, “Putin Erdoğan’ın bulunabileceği kalitede atılımlardasa bile bunun muhtemel olup olmayacağı Erdoğan’ın sabitleyebileceği değiştirilemez, tek kâfi olabilir olabilir kanaatinde değilim. İktisat ve sığınmacılar krizi şeklinde önemli sınavlarla karşı karşıya” şeklinde konuştu.

Putin ile Erdoğan’ın ortasındaki “liderler diplomasisinin” her iki taraf için de işlerini kolaylaştırdığını, Türkiye ile Rusya ortasındaki ilişkilerin paylaşımlarının dağılımını geçen, karmaşık ve esnek istikametleri bulunduğunu vurgulayan Isachenko, şu değerlendirmesini aktardı:

“Erdoğan’ın idaresi bir Türkiye’nin Rusya ile ilgilerinde kesinlikle bir değişim olur. Lakin ben Rusya ile Türkiye’nin işbirliği yaptığı, iktisat, ticaret yahut bölgesel ihtilaflar şeklinde mevzuların, bireylerle, liderlerle sonlu gelişmeler olduğunu.”

Mesele Putin mi?

Rusya, son yıllarda Türkiye’nin S-400 kullanımında olduğu üzere Batı ile bağlantılarında yaşanan krizleri “kışkırtan”, bu ilişkilere “çomak sokan” bir aktör olarak tanınıyor.

CATS uzmanı Daria Isachenko ise, aslında Rusya’nın çok da bir şey yapmak zorunda kalmadığını söyledi.

“Çünkü gerçek şu ki, Batı ile Türkiye ortasında gerekliliği mevcut” diyen Isachenko, aslında bu Politikaların da Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşmasını kolaylaştıran etken olduğunu kaydetti.

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.


HIZLI YORUM YAP
300x250r
300x250r

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.

Sağlık Turizmi Reklam Ajansı