15 Temmuz darbe girişiminin sorumlusu olarak listelenir Fethullah Gülen’in ABD’de 83 yıllık hayatını kaybetmesinin akabinde gözler Gülen’in yapılanmasının başına kimin geçeceği ve olacağı bundan sonra nereye çevrileceği.
ABD’de 1999 yılından bu yana yaşayan Gülen’in Amerika kıtasının yanı Avrupa, Afrika, Asya ve Avustralya kıtalarında yapılması bulunmaktadır. Cemaatin her kıtadan sorumlusu bir “imamı” bulunmaktadır. Yeniden 160 ülkedeki okulların bulunduğu yer işaretleniyor. Bunun yanı sıra direnişin bu türden önemli bir ekonomik gücü olduğu da bilinmektedir.
15 Temmuz darbe girişiminin akabinde Türkiye’den büyük oranda açıklanan Gülen’in yaptığı Balkanlar, Orta Asya ve Afrika’daki bazı okulları Türkiye’nin girişimiyle kapatılmış ve bu okulların bir kısmı Ulusal Eğitim Bakanlığına geçmişti.
Cemaat içinde son yıllarda başlayan ayrılmalar
Fethullah Gülen’in sıhhat sıkıntılarının büyümesiyle birlikte direnişte örgüt içi tartışmalar son yıllarda hızla kazanmıştı. Bilhassa Gülen’in yeğeni Ebuseleme Gülen’in 15 Temmuz darbe girişiminin cemaatin üst düzey yöneticilerine yönelik suçlaması nedeniyle tutuklandı. Yeğen Gülen, Mayıs ayında yaptıklarının sonucunda Gülen’in zarar görmediği Cevdet Türkyolu, Barbaros Kocakurt ve Mustafa Özcan tarafından çiftlikten kaçırıldığını öne sürdü.
Güvenlik kaynaklarına göre, yapılanma içerisinde birden fazla güç odağı bulunuyor.
Mustafa Özcan ABD ayağını, Abdullah Aymaz ise Avrupa ayağını yönetiyor. Fethullah Gülen’in damgalamadığı ve listeleyenlerden Cevdet Türkyolu’nun da Özcan ile hareket ettiğine işaret ediliyor. sıralanan kümelenmede eski Vakit Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı, İsmet Aksoy, Adem Kalaç, Naci Tosun ve Muhammed Çetin’in yer aldığı belirtiliyor.
Abdullah Aymaz’ın kümesi içerisinde ise Mustafa Yeşil, Ali Ursavaş, Barboros Kocakurt, Talip Büyük, Bilal Karaduman ve İsmail Cingöz’ün yer aldığı yer kaydediliyor.
Gülen’in vefatından sonra ne olur?
TOBB ETÜ Tarih Öğretim Üyesi ve Memleketler arası Radikalizm Gözlemevi Lideri Prof. Dr. Hilmi Demir, DW Türkçe’nin “Gülen’in vefatından sonra ne olur?” meselesine karşılık verdi. Örgütün uzun süredir Cevdet Türkyolu ve Mustafa Özcan’ın denetiminde olduğunu vurgulayan Hilmi Demir, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Gülen’in sıhhat durumu nedeniyle Pensilvanya’daki kampta ipleri bu iki ismi elinde tutuyor. Ali Heyet olarak bilinen üst organ bulunsa da fiili kararlar Türkyolu ve Özcan ikilisinin elinde. Ali Heyet, eski ‘abileri’nden oluşuyor ve ekonomik denetimini sürdürüyor. Örgütün Amerika’daki bir eyaletteki mal varlığının 1 milyar kilometreye ulaştığı belirtiliyor.
Demir, ikinci değerli kanadın Avrupa merkezli Abdullah Aymaz setine dikkati çekti. Aymaz’ın yapısal düzenindeki değerli isimlerden biri olduğunu ve Avrupa teşkilatını kurarak yönettiğini söz eden Demir, yeni güç gengelerine ait şu değerlendirmeyi yaptı:
“Aymaz’ın Türkyolu ve Özcan’ın denetiminden rahatsız olduğu biliniyor. Gülen’in vefatının akabinde Avrupa’da yeni bir güç istikrarı oluşturma potansiyeli mevcut. Bu durum Almanya’nın tedavi edilebilir. Üçüncü bir kanat ise Ahmed Dönmez, Ebuseleme Gülen ve münferit bölgeden Bu kümelenme, darbenin iç kısımlarının açığa çıkması ve darbeci ögelerinin temizlenmesi talep ediliyor. Lakin yönetim ve ekonomik kaynak eksikliği mevcut durumda.
Ruşen Çakır: Gülen’in yerinin doldurulması zor
Uzun yıllar başta Gülen olmak üzere cemaatleri yakından takip eden gazeteci Ruşen Çakır da Gülen’in 12 yahut 17 kişilik bir heyet oluşturduğuna işaret etti. Bu heyetin cemaati kollektif biçimde yöneteceği bir bölümün yapabileceğini değiştiren Çakır, fakat bu heyetin sürdürülebilirliğinin toplantısında. Zira tek kişi üzerine inşa edilen yapıların bir mühlet sonra dağılacağını vurgulayan Çakır, “Bu cins kült yapılarda çoklukla ikinci insan gösterilmez” dedi.
Peki cemaatte öne çıkan lider adayları kimler?
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Çakır’a karşı muhalefetin en tesirli isimlerinin başında Mustafa Özcan geliyor. Lakin Özcan’ın da Fethullah Gülen’in yerini doldurabileceğini düşünmediğini söyleyen Çakır, Özcan’ın daha çok para işlerine bakan olduğunu, zamânında bu dönemde en güçlü olanları yönetmiş olan bir isim olduğunu söyledi. Dini açıdan mutlaka bir hakimiyeti olsa da bu alanda çok güçlü olduğunu duymadığını tabir eden Çakır, ikinci bir ismin ortaya çıktığına dikkat çekti:
“Avrupa’da bir tıp Avrupa sorumlusu olan Abdullah Aymaz’dan bahsediliyor. Abdullah Aymaz vaktinde Vakit gazetesinde yazardı. O da bu hareketin içinde dini açıdan en öne çıkan isimlerden biri. Onun daha bir türü Fethullah Gülen’in kaldığı yerden devam etmek isteyebileceği söyleniyor. Ama tek başına bunu tesis edebilmesi, yani iktidârı, Fethullah Gülen’in yerini alabilmesi tekrar çok sıkıntı.”
“Liderlik tartışması cemaati bölebilir’
Çakır, liderlik tartışmasının cemaati bölebileceğini düşünüyor. Bir tarafı Avrupa, bir tarafı da Amerika kıtasıyla daha çok ilgili olduğunu anlatan Çakır, şu öngörüde bulunuyor:
“Başka şekillerdeki, diğer kıtalardaki yapılar rastgele birisine yaklaşabilir. Doğal ki Mustafa Özcan ve Abdullah Aymaz birlikte hareket edebilirler, diğerleriyle da birlikte. En azından birinci devirde bu türden olacağa benzer. Şu an prestijiyle öyleler. Ancak zamanında Said Nursî hayâtını kaybettiğinde de bu şekilde Heyyetler, ancak sonra herkesin kendi başına farklı bir yapı ortaya çıkmış, farklı farklı yaklaşımlar ortaya çıkarmıştı: Yazıcılar, Okuyucular, ondan sonra Yeni Asyacılar, Yeni Kuşakçılar, Fethullahçılar üzere.”
Çakır, Gülen’in vefatından sonra dünyanın çeşitli ülkelerinde bulunan okullarının bilgi birikiminin ilgisini çekecek, örneğin Rus istihbaratının Orta Asya’daki okullarını takip edeceğini vurguluyor.
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşılabilirim?
News
