Ülkede yapılan bir ankete katılanların çoğunun, İsveç’in NATO’ya katılma sürecinde Türkiye’nin vetosu nedeniyle daha da uzun bir ülkenin ittifaka yalnız katılması durumunda oylanmasında.
Ankete katılanların yüzde 53’ü, “İsveç’in kayıtlıne yönelik onay süreci Türkiye’nin karşı çıkması üzere bir izin uzarsa, Finlandiya NATO’ya katılmak için İsveç’i beklemeli mi?” sorusuna “Hayır” yanıtı verdi.
Katılımcıların yalnızca yüzde 28’i, Finlandiya’nın İsveç’i beklemesi gerektiğini söyledi.
Taloustutkimus şirketi tarafından yapılan ve Fin gazetesi Ilta-Sanomat ‘ta yayımlanan ankete, bin 21 Fin katıldı. Anket, 30 Ocak-1 Şubat ortasında tanıtım.
Görüşmeleri askıya aldıran Kur’an yakma eylemi
NATO’ya katılmak için geçen Mayıs ayında birlikte resmi başvuruta bulunan İsveç ve Finlandiya, üyeliklerine güvenlik münasebetleriyle karşı çıkan Türkiye ile aylarca üçlü görüşmeler gerçekleştirildi. Üç ülkenin geçtiği Haziran ayında Madrid’deki NATO doruğunda imzaladığı mutabakat kapsamında İsveç’te yapılan görüşmelerde ve gruplarda çeşitli dayanıklılıklarla Ankara’nın çekincelerini ortadan kaldırmaya çalışıyordu.
Ancak Türkiye, İsveç’in başşehri Stockholm’deki Türk Büyükelçiliği önünde geniş Kur’an yakma eylemiüzerine geçen hafta üçlü görüşmelerin askıya alınmasına karar verildi. Bu eylemin akabinde İsveç’te Türkiye’den NATO’ya kabul edilmesine izin vermesini beklememesi söylenerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara’nın ulusal düzeyde katıldığıysa farklı bir tavır sergileyebileceğinin sözünü verdi.
“Sabrimiz var”
Filipinlerdeki hükümetlerden önce komşusu İsveç’le birlikte NATO’ya katıldığı vurgulanıyor. Ülke Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto hafta başında gazetecilere yaptığı açıklamalar İsveç olmadan NATO’ya katılmaları üzere bir seçeneğin olmadığını belirtirken “İsveç bizim savunma ve dış siyasette en yakın müttefikimiz” kullanmıştı. Finlandiya’nın İsveç’i ne kadar süre bekleyebileceği istikametindeki bir soruyu “Sabrımız var” diye yanıtlayan Haavisto, NATO’ya yapılan başvuruların akabinde başta ABD ve İngiltere olmak üzere birçok ülkede kendilerine ait güvenlik sözlerine sahip olması izinlerini gevşettiğini söylemişti. Kelam konusu NATO ülkelerinde, Finlandiya’da ve İsveç’in üyelikleri tamamlanana kadar her iki bölgede de mümkün tehditlere karşı kısıtlamalarına karşı kelam izni verildi.
Haavisto’nun tartışmayı başlatan çıkışı
Veritabanının NATO’nun gidişatı konusunda yalnız devam etmesi ihtimali, aslında Erdoğan’ın raporundan önceki Haavisto’nun geçen haftaki açıklamaları üzerine bir sorun çıktı.
Haavisto, Fin kamu yayın organı Yle ‘yediklerini, Finlandiya’nın NATO’ya İsveç olmadan katılmayı seçme seçeneğini değerlendirme sözünü vermişti. Haavisto, “Uzun İsveç’in ilerlemesini engelleyecek bir durum olup olmadığını pahalaştırılmakta olduklarını” belirtti. Buna göre “şu an bu mevzuda bir durma tespiti için çok erken olduğunu” belirten Haavisto, ortak başvurunun “ilk tercih” olduğunu vurgulamıştı.
Finlandiya ve İsveç’in üye olabilmesi için NATO’ya üye olması gerekiyor. Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerine Türkiye hariç montaj işlemlerinin tek ülke Macaristan. Macaristan’ın ilgili protokolleri Şubat ya da Mart ayında meclisten geçmesi bekleniyor. Uzmanlar, Türkiye’deki onay sürecinde 14 Mayıs’taki seçimlerin sonrasına sarkacağı görüşünde.
DW,rtr/CÖ,EC
News
