Türkiye’deki siyasi gelişmeler, dünyanın saygın üyeleri tarafından büyük bir dikkatle izleniyor. 14 Mayıs seçim sonuçlarıyla birlikte siyasi dinamikleri pahalandıran Türkiye, 28 Mayıs’taki ikinci çeşit ile ilgili olarak dikkat etme öngörülerinde bulunuyor.
Çağaptay: “Erdoğan kazanırsa Türkiye bir otokrasi olur”
Washington Enstitüsünün uzman uzmanı Soner Çağaptay, 14 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçları için “Cumhurbaşkanı Erdoğan neredeyse kazanıyordu, bu büyük bir sürpriz oldu. Lakin daha büyük sürpriz, muhalefetin adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun kazanmamış olduğunu” değerlendirmesini yaptı.
Çağaptay, enstitünün sosyal medya hesabı üzerinde ortak yorumunda, Erdoğan’ın seçimlere giden süreçte, çok değerli avantajlara sahip olduğunu, Türkiye’deki medyanın yüzde 90’ının AKP’nin kontrolünde bulunduğunu, halkın yüzde 80’inin de aslında Türkçe yayınları takip etmediğini dedi.
Erdoğan’ın bu kadar yüksek enflasyon, felaketi halinde bahislerin gündemde yer alması engelledi, bunun yerine kendini seçmene “Türkiye’yi bir askeri endüstriyel güç haline getiren lider olarak yapıldığını anlatan Çağaptay, ikinci tıpta da Erdoğan’ın seçimleri kazanmak için bilgi ölçümleri Altında kalan kaynakların devamı aktarıldı.
Çağaptay, tahlilini şu ayrılıklarla tamamladı:
“Peki ikinci seçenek kazanılabilir mi? Evet bu mümkün. Seçmene ‘Bakın ben meclisi kazandım, bölünmüş devlet istemezsiniz, cumhurbaşkanlığı da bana izin verir’. Peki, Erdoğan seçimi kazanırsa Türkiye nasıl bir ülke haline gelir? Bence bir otokrasi olacaktır. Hukukun kurtuluşu ortadan kalkacak Kalan oğlu bir kaç özerk kurum da yok olacak. Eğitimli vatandaşların ve ülkelerden ayrılacak…”
Eissenstat: “Kılıçdaroğlu zordası”
Amerikalı tarihçi Dr. Howard Eissenstat da Washington merkezli Ortadoğu Merkezi (MEI) için kaleme alınan tahlilde Türkiye’deki seçimin başarısızlığını aldı, ikinci tıp cumhurbaşkanlığı seçimlerine ait vizyonlarını paylaştı.
Aynı zamanda St. Lawrence Üniversitesi öğretim üyesi olan Eissenstat, seçimleri gözlemleyen AGİT’in 14 Mayıs seçimlerinin adil bir şekilde analiz edildiğini tespit ettiğini hatırlattı, buna rağmen yirmi yıldır iktidarda olan AKP’nin oylarının gerilediğine dikkat çekti.
Amerikalı tarihçi, Erdoğan’ın birinci sefer kâfi oyu alamayarak seçimleri kazanamadığına, bu nedenle cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tipe kaldığına işaret ederken, popülerliği ziyan görmüş bir lider olsa da Erdoğan’ın ikinci çeşidin favorisi olduğunu kaydetti.
Erdoğan’ın sahibi olduğu sırada toplanırken, Cumhur İttifakı’nın mecliste çoğunluğun sağlamış olması ve yükselen milliyetçiliğe vurgu yapan Howard Eissenstat, “Kılıçdaroğlu zorda” müşahedesini paylaştı.
Kılıçdaroğlu’nun Kürtçe seçiminin dayanağına uygunluğunun ölçüsünün çizen Amerikalı uzman, tahlil şu tabirlerle tamamlandı:
“Kılıçdaroğlu’nun başarısı Kürt oylarına bağlı. Onlar olmadan kazanamaz ama bu dayanak var olduğu takdirde, milliyetçi seçmen onu desteklemeyecektir.”
Ünlühisarcıklı: “Hiçbir şey bitti sayılmaz”
Alman Marshall Fonu (GMF) Türkiye Yöneticisi Özgür Ünlühisarcıklı ise Erdoğan’ın 14 Mayıs’ta yine cumhurbaşkanına çok yaklaştığına dikkat çekmeyle birlikte, “Ancak ikinci cins bitene kadar, hiçbir şey bitmedi sayılmaz” kaydedildi.
Ünlühisarcıklı, GMF tarafından yayımlanan tahlilinde Kılıçdaroğlu’nun galibiyet savını sürdürdüğüne, destekçilerinin büyük bir kısmının motivasyonlarını koruduklarına işaret etti.
Cumhur İttifakı’nın TBMM’de çoğunluğunun 14 Mayıs seçimlerinin adil bir şekilde bir araya getirilmediği çizen Ünlühisarcıklı, medyanın neredeyse tamamını denetim eden Erdoğan’ın kamu kaynaklarına asimetrik erişim toplantıları, rekabetteki siyasetçilerin de sık sık kelamlı ve fiziki atağa amaçlı olduğunu hatırlattı, oy sayımındaki usülsüzlerin sistematik olup olmadığının bilinmediğini vurguladı.
Cook: “Otoritenin getirilerini yumuşatma ihtimalini düşük”
Dikkate değer bir başka tahlil, Dış Bağlantılar Kurulu tarafından yayımlandı. Steven A. Cook tarafında kaleme alınan yazıda, 28 Mayıs’taki ikinci tıp seçimlerine giden sürecin, çetin bir çaba sahnesinin olacağı belirtildi.
Seçimlerin adil ve özgür olarak nitelendirilmesine gölge düşmesi, pek çok gelişme yaşandığına ve Erdoğan’ın ikinci çeşitte da aralıklı kapsama alanına işaret eden Cook, AKP başkanının bir defa daha cumhurbaşkanı seçiminde siyasette büyük değişime gitme ihtimalini değiştirmediğini kaydetti.
Steven A. Cook, Erdoğan’ın seçim zaferlerini “izlediği siyasetlerin onaylanması” olarak ayrılmadığı, ayrıyeten otoriterliğini güçlendirdiğini yumuşatma ihtimalinin de çok düşük olduğundan dikkat çekerken, acil bir mevzunun iktisat olduğu aktardı.
Ancak Cook, AKP başkanının iktisat siyasetlerinde ayrılmak yerine “popülist iktisat siyasetlerinin işe yaradığı” konusunda kendisini ikna etmeyi tercih edeceği öngörüsünde bulundu.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl erişebilirim?
EKONOMİ
03 Kasım 2024EKONOMİ
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024EKONOMİ
03 Kasım 2024Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.