İran idaresi, ülkelerin Eylül ayında ahlak polisi tarafından ele geçirilmesinin akabinde hayatlarının kaybedildiği 22 yaşındaki Jina Mahsa Amini’nin vefatının akabinde başlayan ve rejim zıddı aksiyonlara dönüşen protestolar hakkında açıklama yaptı.
Resmi basın organlarında yayınlanan yayınlarda, protestolardan Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA), İngiltere Elektronik İstihbarat Servisi (GCHQ) ile İsrail dış istihbarat servisi (Mossad) sorumlu tutuldu. İran idaresi açıklamasında Facebook, Instagram, Whatsapp, Twitter şeklindeki toplumsal medya platformlarının da İran’a yönelik “komplonun parçası” olduğunu savundu.
İran idaresi geçen haftalarda da Batı ve Batılı medya organlarının çoğunluğunun protestolardan sorumlu olduğunu açıklamış ve protestoların “kışkırttığı” suçlamasında bulunmuştu. Kelam’ın konusu suçlamalara yapıcılara yönelik müdahalenin sertleştirileceği tehditleri de eklenmişti.
BM’den kınama
Birleşmiş Milletler (BM) İran’daki rejim aksisi hareketlerine polisin sert müdahalesini kınayan bir ileti yayınladı. Bir BM Sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, “Göstericilerin mevti yahut ağır futbola yol açan her türlü müdahaleyi kınıyor ve güvenlik görevlerililerinin barışçıl göstericilere karşı gereksiz ve şiddete karşı şiddete son verilmesini bir defa daha vurguluyoruz” tabirleri yer aldı. Sözcü, sorumluların yargılanmasına karşı hesap oluşturulmasına söz verdi.
BM Sözcüsü ayrıyeten İran’ın insan haklarına bağlı kalması ve insanların sıkıntıları ile ilgilenmeye çağırarak harcamaların “diyalog yoluyla” çözümlenmesi işlemini tabir etti.
Protestolar dinmiyor
Öte yandan İran’da Eylül ortasından bu yana devam eden protestolara bir sefer daha şiddet arttı. İnsan hakları yazarlarının bilgi birikimine sahip, İran’ın ülkedeki Şehidan bölgesinde düzenlenen protestolarda polis göstericilere ateş açıldı. ABD merkezli analiz ajansı haber HRANA, polisin sağlayıcılara sert formda müdahale edilebildiğini ve ateş açıldığını bildirdi. İran resmi medya organları, şovlarda bir kişinin bulunduğunu, 14 kişinin de yaralandığını öne sürdü. Ancak bu bilgiler bağımsız kaynaklarca doğrulanmadı.
İnsan hakları aktivistlerinin verilerine göre, şovların başlamasından bu yana en az 250 kişinin hayatı kaybedildi; Binlerce kişi gözaltına alındı.
dpa,AFP,Reuters/BÖ,HT
News
