Tel Aviv Üniversitesinden uzmanlar Profesör Eyal Zisser ve Profesör Uriel Abuluf, Gazze’ye yönelik kara harekatı ve “Hamas’ı bitirme” konusunda İsrail’in ordu ve güvenlik kurumları ile Başbakan Binyamin Netanyahu idaresinin hedef, stratejik konumları ve zaaflarını kıymetlendirdi.
“HAMAS’I YENEMEZSE İŞİ BİTER”
Başbakan Netanyahu’nun İsrail kamuoyunda zedelenen siyasi imajının gölgesinde İsrailli esirlerin ailelerinin hükümete yönelik baskılarına ait ise Zisser, şunları söyledi:
“(Netanyahu) Maksatlarına ulaşıp ulaşmadığına bağlı olarak beşerler buna hazır olacaktır. Şayet amaçlarına ulaşamaz, Hamas’ı yenemezse, onun işi biter. Aslında bir biçimde (Netanyahu’nun) işi bitecekti tahminen fakat bu sonuca bağlı. Başarısız olmak üzere bir seçenek yok zira bu, ne kadar feda etmeye hazır olduğunuzla ilgili bir soru.
Eğer yapmak istedikleri şeyin bu (Hamas’ı yok etmek) olduğuna karar verirlerse, bu üstesinden gelemeyecekleri bir şey değil. Yani kayıplara bakılmaksızın, temelde şu soru var: Oraya sonuna kadar girmeye hazır mısınız? Zira bu askeri güçle halledilebilecek bir şey değil. Bu, ne kadar bedel ödemeye hazır olduğunuzla ilgili.”
Zisser, İsrail’in Gazze’deki maksatlarına ulaşmasının iki basamağı olduğuna işaret ederek, birinci kademenin genel olarak bölgeyi ele geçirmek, ikinci etabın ise “(Irak’ta) Felluce’deki yahut Musul’daki Amerikalılar üzere sokaktaki konutların her birine girerek Hamas’tan kurtulmak” olduğunu söyledi.
Ancak Zisser, ikinci etapta bir direnişin kelam konusu olacağına ve durumun “farklı” olacağına dikkati çekti.
“NETANYAHU’NUN MAKSADI İKTİDAR”
Tel Aviv Üniversitesi Siyaset Bilimi, Hükümet ve Milletlerarası Münasebetler Fakültesi’nden Profesör Uriel Abuluf ise Gazze’ye yönelik senaryolar konusunda güvenlik ve hükümet kurumları ortasında net bir ayrım yaptı.
“Netanyahu hükümeti ile İsrail’i birbirinden ayırmamız gerektiğini düşünüyorum. Netanyahu’nun burada tek amacı iktidarda kalmaktır. İktidarda kalmak için elinden geleni yapacaktır.” tabirlerini kullanan Abuluf, “İsrail’e gelince, asıl gayenin Hamas’ı devirmek olduğunu ve muhakkak o denli olması gerektiğini düşünüyorum.” dedi.
Profesör Abuluf, İsrail ordusunun Gazze’de şu an önemli bir kara işgalinin bulunmadığına işaret ederek, “Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki egemenliğinin askeri yollarla ortadan kaldırılabileceğini, fakat bunun bir bedeli olduğunu da söylemeliyiz. Ödenecek çok ağır bir bedel var. Bu kayıplar, Filistin tarafının yanı sıra İsrail açısından esirleri de kapsıyor.” diye konuştu.
“BÜYÜK TUZAK OLABİLİR”
İsrailli uzman, “Elbette hiçbirimiz, İsrail istihbaratının Gazze Şeridi hakkında ne bildiğini bilmiyoruz. Yer altı tünelleri hakkında nasıl bir istihbaratları var bilmiyorum. Yani aslında yüzlerce, tahminen de binlerce vefatın olacağı büyük bir tuzağa gerçek yürüyor olabiliriz. Fakat kayıp verme gerçeğinin zati göze alındığını düşünüyorum. Can kaybı yaşanacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Savaş nedeniyle yaklaşık 350 bin yedek askerin orduya misyona çağrıldığını hatırlatan İsrailli akademisyen, “Zaman geçtikçe, durum yaklaşık 350 bin yedek asker açısından daha düşünceli bir hal alıyor. Bu kadar insanı toplumun ve iktisadın tertipli işleyişinin dışında yedek asker olarak tutmak çok sıkıntı. Çok sıkıntı.” tespitinde bulundu.
“HAMAS’I BÜSBÜTÜN BİTİRMEK İMKANSIZ”
Hamas idaresi ile toplumsal bir hareket ve niyet olarak Hamas ortasında ayrım yapan Abuluf, şöyle devam etti:
“Hamas idaresi diyorum ancak ideolojisi ve hareketi ile Hamas’ın bütün olarak kendisi demeyeceğim. Zira Hamas binlerce beşerden oluşan bir hareket. Ancak Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki hakimiyetinin ana maksat olduğunu düşünüyorum.
Öncelikler bakımından tutsaklar sorunu çok daha acil. Değer açısından ise Hamas’ın bitirilmesi geliyor. Hamas’ın bitirilmesi diyorum lakin bu çok daha sıkıntı. Bunun ideolojik bir manası var ve ideolojiden kurtulamazsınız. Bu imkansız. Ve doğal ki hiç kimsenin, en azından önemli olarak, Hamas’la kontağı olan herkesin ortadan kaldırılmasından bahsetmediğini umuyorum. Zira bunlar binlerce insan.”
Hamas’ı kara harekatı ile devirme amacının yalnızca askeri araçlar ile başarılamayacağına işaret eden Abuluf, “Bunu hem güvenlik kurumu içinden hem dışından pek çok kişi biliyor.” sözlerini kullandı.
Abuluf, hem askeri hem siyasi araçların ortak uğraş içinde olması gerektiğini vurgulayarak, “Hem İsrail’de hem Arap ve Müslüman dünyasındaki öteki aktörlerle ve daha geniş çapta memleketler arası toplumdaki başka aktörlerle birlikte birçok siyasi araç var. Bütün bu güçlerin bir ortaya gelmesiyle bunun mümkün olduğunu düşünüyorum.” dedi.
İsrailli uzman, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Şunu söyleyebilirim ki artık asıl maksat, yalnızca askeri manada Hamas ile savaşmak üzere olumsuz bir istikameti ele almak değil, tıpkı vakitte hem Filistinlilerin hem İsraillilerin barış umutlarına yardımcı olmak olmalıdır.
Bunun mümkün olduğunu düşünüyorum fakat çok gayret gerektirecek. Lakin şu an misyondaki Netanyahu hükümeti bu misyona katiyetle uygun değil.”
GAZZE’NİN GELECEĞİ
Abuluf, Gazze’de Hamas’ın yerine Filistin idaresinin hakimiyetinin kurulması mümkünlüğünü ise “son derece sorunlu” bulduğunu belirtti.
Filistin idaresinin, Filistin halkının geneli nezdinde rastgele “güvenilirlik ve meşruiyetinin” olmadığını savunan Abuluf, “Bunun değişmesi gerekiyor ve bunun değişmesi için de pek çok modülün bir ortaya gelmesi gerekiyor. Bir öge, örneğin Hamas mahkumlarının değil, Filistin sokaklarında Ebu Mazen’den (Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas) çok daha tanınan olan Mervan Bergusi üzere FKÖ mahkumlarının hür bırakılmasıdır.” görüşünü lisana getirdi.
Kamuoyu yoklamalarında Hamas önderinin Abbas’ı geride bıraktığına dikkati çeken Abuluf, “Ancak kamuoyu araştırmalarında da Gazze Şeridi’ndeki birçok ankette, Gazze Şeridi’ndeki çoğunluğun Hamas’ı desteklemediğini görebilirsiniz.” dedi.
İsrailli akademisyen, sorunun en son tahlilinin “iki devletli çözüm” olduğuna işaret ederek, “Filistin idaresinin Gazze Şeridi’ni yönetebilmesinin tek yolu, daha büyük bir aksiyonun modülü olmak, yani iki devlet gayesidir. Buna yönelik de bölgesel ve memleketler arası bir uğraş olmalıdır.” diye konuştu. AA
News
