AKP’nin en güçlü olduğu vilayetlerden ve kalelerinden biri olarak bilinen Konya’da 14 Mayıs’ta cumhurbaşkanlığı seçimindeki tercihte büyük bir sürpriz beklenmiyor. Milletvekili durumunda, iktidarın büyük oranda olmasa da oy kaybedebileceği bir süreçte yapılan vilayetteki halkın en önemli sorunu Türkiye genelinde olduğu sırada ekonomik krizdi.
Türkiye’nin en büyük yüzölçümüne sahip olan ili olan Konya uzun yıllardır önceki Ulusal Görüş çizgisi ve Refah Partisi, diğer adıyla AKP’de kendini bulan muhafazakar duyguları yüksek seçmenlere sahip ve seçimlerde de genellikle tercihler bu çizgide yapılıyor.
2018 genel seçimlerinde Konya’da AKP yüzde 59,4, MHP yüzde 15,5, CHP yüzde 9,7, DÜZGÜN Parti yüzde 9, HDP ise yüzde 3,7 oranında oy aldı. Yıldaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Recep Tayyip Erdoğan oylarının yüzde 74,2’sini, Muharrem İnce ise yüzde 13,7’sini zirveye çıkarmıştı.
Peki bu tablodaki ülkenin tarım deposu olarak mevcut olduğu son yıllarda tarımdan sanayi üretimine de kayan ve en büyük badiresi mevcut ekonomik kriz olan Konya’da yaşanan seçimler için değişiklikler mi?
“Kale birinci defa sert test edilecek”
DW Türkçe’nin Konya’daki siyasetçiler, gazeteciler, kanaatlerin ve kadınlarınla yaptığı söyleşi ve kentteki gözlemlerinden edindiği bilgi eskisi üzere yeniden AKP ve Cumhur İttifakı’nın yarışta önde olduğu ancak belirli oranda kan kaybedebileceği durumu.
Cumhur İttifakı’nın milletvekili aday listesinin eskisi kadar güçlü olmadığı belirtilirken, Cumhurbaşkanı ile milletvekili seçimlerinde ortadaki makasın bu defa daha fazla açılabileceği de genel olarak dikkat edilenlerden biri. Erdoğan yalnızca Konya’da değil tüm Türkiye genelinde partisinden daha yüksek bir oy potansiyeline sahip.
Uzun yıllardır bölgede gazetecilik yapan, ilde kayıtlı isimlerden Kerem İşkan, “Konya’yı AKP’nin kalelerinden biri olarak kabul ediyor, kalenin birinci sefer bu kadar sert bir testise tabi tutulmasını bekliyoruz” diyor.
Konya’nın parlaklıkları ve meseleleri neler?
Kentin en değerli sorunu olarak iktisattaki gidişat gösterilirken, bireysel vakitte göç ve mülteciler konusunun da oy verme davranışında tesirli olabileceği belirtiliyor.
DOUSAM Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin Ocak ayındaki genel araştırmasına göre Konya’da ankete katılan bireylerden geçen yıllara göre Türkiye’nin mevcut ekonomik bileşenlerinin karışımı istendiğinde yüzde 73,4’ünün iktisadın geçen yıllara ait olumsuz seyir izlendiğini göze çarpıyor.
Türkiye’nin bundan sonraki ekonomik gidişatı konusunda ise katılımcıların yüzde 66,2’si karamsar; yüzde 16,4’ü ise iyimser görünüyor.
Enflasyon yanı sıra kentte kiralık konut bulunamaması, bulunsa bile çok yüksek fiyatlar istenmesi, metro hala yapılmadığı için ulaşımın giderek zorlaşması kenttekilerin esas şikayetleri.
Kentte kiraların artması, halkın en büyük şikayetlerinden biriFotoğraf: DHA
Konyalılar ortasında partilerin en beğendikleri vaatler ya da icraatlar ise iktidarın oğlu periyottaki savunma sanayi atılımları ile mutlaka bir orana kadar yapılacak olan doğal yardım ile Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun emeklilere Kurban Bayramı için kelamını verdiği 15 bin TL ikramiye olarak göze çarpıyor.
Ulaşım için bindiğimiz bir taksici ile seçimin nasıl sonuçlanacağını sunacağız. Taksici her ne kadar ekonomik olarak zorlansa da oyunu tekrar Erdoğan’a desteklediğini söylüyor, son periyottaki TOGG üzere atakları beğendiğini söylüyor ve karşı çıkıyor “onlar da eleştirmeyip biraz destekleseler tahminen daha çok alabilirler” diyor.
Türkiye’nin tarım deposu olarak görülen lakin son periyotta yanlış eser ekimleri ve üretilebilir sularının bilinçsiz kullanımı nedeniyle istenen randımanın alınamaması değerli bir sorun olarak görülürken, bu nedenle Kılıçdaroğlu’nun tarıma ait gösterileri de konuşulanlar ortasında.
1980’li yıllarda ülkede buğday deposu olan Konya Ovası’ndaki üretim suları kuraklığın tesiri ve yanlış tarım siyasetleri nedeniyle giderek tabanlara yayılırken, bunun sonucu olarak bölgede obruk sayısı 2 bin 600’a kadar ulaşmış durumda.
Konyalı genç ne istiyor?
Bu genel Türkiye genelinde gençlerin oy tercihleri sonucunu doğuracak değerli olanlardan birisi olarak kabul edilirken, bu konu Konya için de geçerlidir.
Yüksek Seçim Konseyi (YSK) verilerine göre seçimde yurt içinde 60 milyon civarında seçmenin oy kullanma hakkı varken, 18 yaşını kurtarmanın birinci sefer oy kullanma sayısı yaklaşık 5 milyon. Bu bölümün başka yaş kümeleri da katıldığında Türkiye’de seçmenlerin değerli bir kısmı çalışanların ya da genç-orta yaşlılar oluşuyor.
CHP’nin 3’üncü sıradaki milletvekili adayı Gençosman Killik ve seçim ekibiFotoğraf: Gülsen Solaker/DW
Partilerin bilgilerine göre Konya genelinde 100 bin kadar gencin birinci kere oy kullanacağı düşünülüyor. Toplam 1 milyon 600 bin seçmenin bulunduğu kentte, yaklaşık 750 bin seçmenin 18-35 yaş aralığında olduğu hesaplanıyor.
Konya’nın oğlu periyotta arkası açılan üniversiteler ve diğer büyük kentlere kıyasla daha kolay yaşanabilir için gençlerin kasabası olarak bulunduğu bir kent. Lakin zamanında genç göçünün yani okuduğu diğer kentlere gidip dönmeyen gençlerin de ağır olduğu bir vilayet.
DOUSAM Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin küresel araştırmasına göre Konya’da yaşayan 18-29 ve 30-41 yaş arası bireyler için en değerli kriz enflasyonu ve hayat pahalılığı.
Konyalı üniversiteli bir genç okumak için başka bir kentten geldiğini ve arkadaşlarıyla birlikte kalırken, gerek kiranın günlük yaşadıklarını karşılamakta giderek daha zorlandıklarını söylüyor. İsmini söylemek istemeyen gencin bir diğer eleştirdiği konu ise kendi başına geliri daha sınırlı beşerler için toplumsallaşma imkanlarının Konya’da sonlu olması ve gençlere yönelik faaliyetlerin lakin belirli kalıplar içinde olması.
CHP’nin 3’üncü sıradaki milletvekili adayı olan Gençosman Killik ve DW Türkçe’den Gülsen SolekerFotoğraf: Gülsen Solaker/DW
CHP’nin 3’üncü sıradaki milletvekili adayı olan 31 yaşındaki Gençosman Killik, CHP Gençlik Kolları Başkanlığı’ndan gelmesi nedeniyle memleketi Konya’da enerjik bir seçim kampanyası sürdürmeye çalıştıklarını belirtiyor. “Muhafazakâr bir aile CHP’li çocuğu” diyen Killik, toplumun bilhassa de gençlerin artık kutuplaşma istemediğini, alanda CHP olarak eskiye kıyasla çok daha iyi karşılandıklarını söylüyor.
Killik, Konya’nın gelişmiş bir kent olmasına karşılık bilhassa insanlar için toplumsal hayat diğer kentlere kıyasla daha kısıtlı olduğunu belirterek, “Böyle büyük bir kent kendi çocuklarını tutamaması keder verici. Biz gençlere daha çok özgürlük vadediyoruz” diyor.
AKP’nin günlük listesi hayal yarattı
Peki seçime 17 gün varken geçmişte kalan vakitte da değişikliklerin değişiminin içinde birleşerek, partiler ortasındaki toplantılar parlamento seçimleri açısından şu anda vilayet genelinde nasıl?
Konya’nın TBMM’de 15 sandalyesi bulunuyor. 2018 seçimlerine göre dağılımı 10 milletvekili AKP, 2 MHP, 1 CHP, 1 YETERLİ Parti ve 1 Saadet Partisi olarak sıralanıyor. Sandalyenin bu seçimde nasıl şekilleneceği merak konusu.
14 Mayıs seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın iki partisi AKP ile MHP farklı listelerle seçime girecek.
Diğer tarafta ise Saadet Partisi ve DEVA adayı çıkarmazken, Konyalı Ahmet Davutoğlu’nun Gelecek Partisi’nin iki ismi, Hasan Ekici ile Ömer Ünal ise CHP listesinin birinci 4’ünde yer alıyor.
Saadet ve DEVA’nın aday göstermemesinin seçime katılması bir miktar düşürülebileceği hazırlanıyorı.
İYİ Parti ise seçime Konya’da başka liste ile girecek ve birinci iki aday birincideki eski futbolcu Ünal Karaman ve şu anki vekil Fahrettin Yokuş.
AKP her zamanki gibi vilayet genelinde birinci parti konumunda. Lakin milletvekili aday listesinin uygun oluşturulmadığına dair bazı şikayetler var. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve Leyla Şahin Usta olmak üzere vilayetin sevilen isimlerinin diğer vilayetlere kaydırılmasının kimi seçiminde hayal halinde oluşturulduğu belirtiliyor. Bu seçimde Kurum İstanbul’dan, Usta Ankara’dan aday gösterildi.
Erdoğan’ın değil AKP’nin ve bilhassa de MHP’nin oylarının vilayet genelinde düşebileceği istikametinde toplanan anket sonuçları belirtilirken, buna karşılık CHP ile GÜZEL Parti’nin oylarının eskiye karşılaştırması arttı, bilhassa Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın Konya’daki Tesirinin yüksek söz konusu olduğu belirtiliyor.
Bu haftanın başında ÂLÂ Parti başkanı Meral Akşener ve Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş Konya’daydıFotoğraf: DHA
DW Türkçe’nin farklı partiler ve kesitlerle görüşmelerinden edindiği izlenimi; TBMM’deki Konya sandalye durumunun bu seçimde Millet İttifakı lehinde değişebileceği istikametinde. AKP’nin 2018’deki 11 vekil çıkarmasının gerek dinlemenin düzgün yapılmaması Türkiye genelindeki başta iktisat üzere meşakkatler nedeniyle artık güç belirtilirken, sayısının 8-9 vekile kadar düşebileceği iddiaları yapılıyor.
Yeşil Sol Parti sürpriz yapar mı?
Konya seçimlerinde şu an için en çok merak edilen ayrıntılardan birisinin mevcut durumunun nasıl olabileceği ve bu yeteneğin seçimine Yeşil Sol Parti (YSP) HDP’nin kontrolü altına giren bir vilayetten bir milletvekili çıkartılıp çıkartılamaz. Bu seçimde bir vekil çıkartılması için talihin her şeyin daha yüksek olduğu konuşuluyor.
HDP 2018 genel seçimi Konya’da yüzde 3’den biraz fazla, 51 bin kadar oy almıştı. 2015’te 7 Haziran’da yapılan seçimde oylar 57 bine çıkmıştı.
Bu oyların biraz daha rahat olduğu ve 70-75 bin bandına çıkartılabilmesi durumunda YSP’den bir vekilin TBMM’ye girilebileceği belirtiliyor.
HDP’nin adayı daha önceki de belediyecilik deneyimi olan Cihanbeyli Gölyazı Mahallesi eski Belediye liderlerinden emekli memur ve şu an çiftçilik yapan Mulla Şimşek.
Konya’daki Kürt nüfusu kuzey bölgelerdeki Cihanbeyli, Kulu ve Yunak ilçelerinde yoğunlaşıyor. Lakin kent merkezinde yaşayan çok sayıda HDP seçimini var.
Konya’nın kayıtlı avukatları, HDP’nin Konya’daki Seçim Hukuk Komitesi üyesi Abdurrahman Karabulut vekil, en yakın yerlerde devirlere işaret ederek, günlerinin yalnızca Kürtlerin değil yerlerde ezilen tüm kısımlar ve sınıflar ile ekonomik krizlerle çaba harcadıklarını için oy istediklerini belirtiyor.
News
