Bartın’ın Amasra ilçesinde 42 kişinin hayatını kaybettiği maden kazası araştırmak üzere oluşturulan TBMM Araştırma Kurulu raporunu tamamladı.
Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Kurum Müdürlüğü maden ocağında 14 Ekim 2022’de ortaya çıkan faciaya ait 366 sayfalık raporda, olaya ait ihmaller, tespitler ve tekliflere yer verildi.
Raporda, iş kazalarında ihmal ve kusuru bulunanlara uygulanan cezai müeyyidelerin, lisanssız üretim yapanların ömür uzunluğunun men edilmesi gerektiği, ayrıyeten bağımsız bir ulusal maden iş sıhhati ve ömür tesisi kurulması gerektiği belirtildi.
Kazanın nedeni
Raporda, “Yer altı ayrılmışn oluşturmuş olduğu ve kömürün kömürleşme derecesi sırasında bünyesinde var olan metan gazının, kömürün çatlak yapısı, üretim sırasında oluşan çatlaklarda ve parçacıklarda ocak havasına salınımıyla ocak havasında patlayıcı bir ortamın oluşması”, bu ortamın oluşması için, metanın önlenerek patlaması Depolanması için metan içeriğinin tespit edilmesi, metan gazının derecelendirilmesi ve faal bir havalandırma sisteminin gerekli olduğu vurgulandı. Kazanın nedenine ait olarak raporda şu açıklamalar yer aldı:
“Kazanın en pahalı patlamanın patlamayı meydana getiren metan gazı akışının ve patlamayı tetikleyici ögelerin bu yönlendirilerek yönetilememesidir. Patlamanın meydana geldiği 14.10.2022 tarihinde metan ölçüm pahaları uygulanan havalandırma projesinin, metanın patlama alt limitlerinin altında kalması için kâfi olmadığı görülmektedir.”
Raporda, “Kazanın meydana gelmesinde ana havalandırmadaki eksiklikten daha değerli olmak üzere tali havalandırmadaki yetersizlik ve değerli olabilirdir” sözleri kaydedildi.
Raporda bununla ilgili olarak şu sözlere yer verildi:
“Metan patlamasının tetiklemesi ile artışlarda kömür tozu patlamasının ve patlama sıcaklığının aşırı ve dikey istikamette geniş bir alanda etkilenmesinin nedeni başarılı bir tozla uğraşın yapılamaması ve su/toz barajlarının yetersiz olması ve hakikatte konumlandırılmamış olması. Üretim ve hazırlık sırasında yapılan patlatmalı hafriyat mevzuata Belirtilen kaidelere uymaması ve bunların denetimini yapan ve denetleyen aktif bir kontrol ve denetim düzeninin olmaması ortam değişimi riske atılmıştır. zayıflamasına ve bilgi birikiminde aksaklıklara neden olmuştur.”
“Cezai müeyyidelerin cadırcılığı artırılmalı”
Raporda bu tıp kazalarının daha yaşanmaması için 120 beklenmedik teklif sunuldu. Bilhassa yasal düzenlemelerin kolaylaştırıldığı ve havza madenciliği konusuna dikkat çekilerek cezai müeyyidelerin yeniden düzenlenmesi vurgulandı:
“İş kazalarında ihmal ve kusuru bulunanlara uygulanan cezai müeyyideler ve iş teftişlerinde kontrol sırasında tespit edilen iş sıhhati ve ihmalden atan eksiklikler konusunda ihmal ve sorumluluk sahibi olanlara uygulanan idari yaptırımların cadırıcılığı artırılmalıdır. sürecek ömür boyu madencilik faaliyetlerinden oluşmaya yönelik yasal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.”
Bartın’da ölen madencilerin aileleri anlatılıyor
Bu görüntüyü görüntülemek için lütfen JavaScript’i etkinleştirin ve HTML5 videosunu destekleyen bir web tarayıcısına geçmeyi düşünün
Ayrıca madencilik mevzuatının gözden geçirilmesi, kömür madenciliğine ait tüm faaliyetler için başka bir mevzuat düzenlemesi yapılması, madencilik yöntemleri tek bir çatı kuruluş altında toplanması yapılması, memleketler arası standartlarda, bağımsız bir ulusal maden iş sıhhati ve güvenlik kurumunun yeniden düzenlenmesi kaydedilmiştir.
“Havalandırma mevzuatı hazırlanmalı”
Raporda, gazlı ocaklar için başka bir havalandırma mevzuatı hazırlama tesisatı destekleniyor, “Havalandırma projelerinin her ocağın özel kaideleri dikkate alınarak hazırlanması, ocak faaliyeti teknolojisine bağlı olarak güncellenmesi ve ilgili kurum/kuruluşlar tarafından onaylanarak uygulanması gerekmektedir” denildi. Havalandırma sisteminin kontrolü ile hava ölçümü ve analizleri için kâfi sayıda ve haftalık işçinin görevlendirilmesinin genişletilmesine dikkat edildi.
Merkezi gaz izleme ile irtibatın oluşturulmasının görünür olması, “Telsiz kullanılan yer altı maden iş yerlerinde ateşleyici ve merkezi gaz izleme irtibatlarının telsiz kayıtlarının kaydedilebilir olması da gerekmektedir. Madenlerde, merkezi gaz izleme sistemi ile entegre çalışan erken ihtar sistemi bulunmalıdır” de yer aldı .
Raporda, madenlerde iş sıhhati ve güvenlik ile ilgili hizmetlere ait tekliflere de yer verildi, “Maden iş yerlerinin iş sıhhati ve güvenlik ile ilgili hizmetleri, ortak sıhhat ve güvenlik birimlerinden alma uygulamasına son verilmeli; her maden iş yerinin kendi iş sıhhati ve güvenlik kısmı ile ehil ve kâfi takımları bulundurma mecburiyeti haline getirilmelidir. İş güvenliğinin uzmanlarının özlü hakları, denetledikleri patronlara mali politikaları ortadan kaldırılacak formda tekrar düzenlenmelidir” denildi.
Maden iş yerlerinde verilen yıllık 16 saatlik mesafeî iş sıhhati ve ömür boyu eğitimlerinin süreleri boyunca çalıştırıldığı da belirtildi.
DHA/JD, AK
News
