Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) üye ülkeleri ortasında tercihli ticaret mutabakatının bir an evvel yürürlüğe konulması davetinde bulundu.

Özbekistan’ın başşehri Taşkent’teki Memleketler arası İş ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen EİT 16. Önderler Tepesi’nde konuşan Mirziyoyev, teşkilat çerçevesinde ticaretin sadeleştirilmesine ait daha evvel imzalanan tercihli ticaret muahedesinin yürürlüğe konulması daveti yaparak, “Ne yazık ki muahedenin yürürlüğe konulması için uzun yıllardır gösterilen eforlar beklenen sonuçları vermiyor. Manisiz ticaretin önünde hala birçok sınırlama ve zorluk var.” dedi.

Mirziyoyev, üye ülkeler ortasındaki ulaştırma, güç, etraf ve turizm alanlarındaki işbirliklerinin giderek gelişmekte olduğunu kaydederek, iki sene evvel EİT’nin Aşkabat’ta gerçekleştirilen 15. Tepesi’nde alınan değerli kararların kuruluşun faaliyetine yeni bir soluk getirdiğini belirtti.

Ülkesinin EİT’nin ana evrakı olan “Beklentiler-2025” programının uygulamaya konulmasının gözden geçirilmesini desteklediğini tabir eden Mirziyoyev, teşkilatın şimdi kullanılmayan potansiyelini derinlemesine tahlil ederek, EİT’nin gelecekteki öncelikli alanlarını ve dallarını tanımlayan “Ekonomik İşbirliğinin Stratejik Hedefleri-2035” evrakını oluşturmanın vakti geldiğini söyledi.

Mirziyoyev, bu çerçevede üye ülkeler ortasındaki karşılıklı ticareti teşvik etmenin değerli olduğunu belirterek, 2022’de üye ülkeler ortasındaki ticaret hacminin 85 milyar doları bulduğunu ve bunun üye ülkelerin toplam dış ticaretinin yalnızca yüzde 8’ine tekabül ettiğini anlattı.

Mirziyoyev, “Ne yazık ki tercihli ticaret muahedesinin yürürlüğe konulması için uzun yıllardır sürdürülen gayretler beklenen sonuçları vermiyor. Manisiz ticaretin önünde hala birçok sınırlama ve zorluk var.” tabirini kullandı.

Bunu olumlu tarafta değiştirebilmek için duruma yeni bir bakış açısıyla yaklaşılması gerektiğini vurgulayan Mirziyoyev, “Bu bağlamda, uzmanlarımız tarafından geliştirilen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı çerçevesinde ticaretin kolaylaştırılmasına ait tercihli ticaret muahedesinin kabul edilmesi davetinde bulunuyorum.” dedi.

Mirziyoyev, bu mutabakatta, hizmetler ve mal ticaretinin kolaylaştırılması, teknik mahzurlarının kaldırılması, gümrük, bitki sıhhati ve veterinerlik prosedürlerinin dijitalleştirilmesi, elektronik ticaretin geliştirilmesi mevzularına özel ehemmiyet verilmesi gerektiğine dikkati çekerek, birinci hesaplamalara nazaran bu önlemler sayesinde üye ülkeler ortasındaki karşılıklı ticaret hacminin 2035 yılına kadar en az iki kat artabileceğini kaydetti.

– “FİLİSTİN HALKI, BAĞIMSIZ DEVLETİNİ KURMA HAKKINA SAHİPTİR”

Filistin’deki duruma da değinen Mirziyoyev, tarafları askeri harekatları derhal durdurmaya çağırdı.

Küresel barış ve güvenliğe önemli bir tehdit oluşturan Orta Doğu’daki savaşın herkesi huzursuz ettiğini vurgulayan Mirziyoyev, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Ne yazık ki bu kanlı çatışma sonucunda bayan, çocuk ve yaşlılar başta olmak üzere sivil halk mağdur oluyor. Savaşın bölgeye yayılma riski giderek daha gerçek hale geliyor. Bu çatışmanın geniş çaplı bir savaşa dönüşmesine müsaade verilemez. Tarafları derhal askeri harekatları durdurmaya, barışçıl müzakerelere başlamaya ve makul bir uzlaşmaya varmaya çağırıyoruz. Filistin halkının Birleşmiş Milletler kararlarıyla teyit edilen haklara, yani kendi bağımsız devletini kurma hakkına sahip olduğu istikametindeki kesin tavrımızı yineliyoruz.”

Konuşmasında teşkilatın üyesi olan Afganistan konusuna da değinen Mirziyoyev, bugünkü doruğun örgüt üyelerinden Afganistan’ın iştiraki olmadan gerçekleştirildiğine dikkati çekti.

Mirziyoyev, bugünün karmaşık meseleleri karşısında Afganistan’ı yalnız bırakamayacaklarını belirterek, bu ülkenin bölgesel entegrasyon süreçlerine faal iştirakinin bölgenin sürdürülebilir kalkınmasının vazgeçilmez ve gerekli şartı olduğunu vurguladı.

Uluslararası toplumu ve bölge ülkelerini Afgan halkına insani yardımları arttırmaya davet eden Mirziyoyev, bu ülkedeki sosyo-ekonomik problemleri toplu sorumluluk ve kabul edilebilir sistemler temelinde çözmeye çağırdı.