Öte yandan İsrail idaresi ve ordusu İsrail’de eleştirilmeye devam ediyor.
İsrail’de eski Başbakan Ehud Barak hükümetinin danışmanlarından Daniel Levy, “insanların kitlesel öldürülmesini yasallaştıran palavraları haykırmanın önemini” vurgulayarak İsrail’in Hamas’a karşı uğraşında “gerçekçi hedefler” olmadığını söyledi.
Levy, “siviller ortasındaki vefat oranının yadsınamayacağını” vurgulayarak “İsrail’in kelamda yasal müdafaa aksiyonlarında bir kabahat geçmişi yokmuş üzere davransak bile, Nekbe (Büyük Felaket) sırasında sivillere karşı işlenen kabahatleri hatırlamasak bile, Filistinlilere karşı evvelki savaşlarda işlenen kabahatleri hatırlamasak bile, tarihin 7 Ekim’de başladığını düşünsek ve bu çatışmanın dar çerçevesine baksak bile, İsrail akınlarının ezici bir çoğunlukla sivilleri öldürdüğüne, yerinden ettiğine ve yaraladığına dair delilimiz var.” dedi.
Levy, İsrail’in hem askeri hem de idare açısından Hamas’ı yok etme kampanyası olarak tanımladığı gayelerinin “gerçekçi” ya da “ulaşılabilir” olmadığına işaret ederek “Bunu çok dramatik tabirlerle, İsrail’in varlığı için bir savaş, ikinci bir bağımsızlık savaşı olarak tanımladılar. Fakat tanımlanan maksatlara askeri olarak ulaşılamaz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Hakları için savaşan bir halkı, askeri olarak ezemezsiniz” diyen Levy, İsrail’in kendisi için gerçekçi amaçlar belirlemesi gerektiğini söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun duruşunun kırılganlık hissi verdiğini aktaran Levy, “Kalıcı işgal, İsrail sistemini bu kadar aşındırdı mı? İsrail hakikaten bu kadar kırılgan mı? On beş yıldır abluka altında olan bu küçücük toprak kesiminde sıkışıp kalmış bir örgütün varlığınıza tehdit oluşturacak kadar çok ayrışma var mı?” tabirlerini kullandı.
“ABD ÇOK ÖNEMLİ HESAP KUSURU YAPTI”
Levy “ABD’nin İsrail’in Filistinlilere karşı hareketlerinden sorumlu tutulmayacağını garanti ettiğini” argüman ederek “ABD’nin bu çatışmada çok önemli bir yanlış hesaplama yaptığını düşünüyorum.” diye konuştu.
ABD’nin, Rusya-Ukrayna Savaşı’nda yaptığı memleketler arası kurallara hürmet duyulması davetlerini hatırlatan Levy, dünyanın büyük bir kısmının “ikiyüzlü, yalancı, savaş çığırtkanı bir ABD gördüğünü” kaydetti.
Levy, ABD’nin mevcut konumunun jeopolitik, iç siyaset ve Lider Joe Biden’ın olayları yorumlama formuyla ilgili olduğuna dikkati çekerek “Ama değişik bir formda bu, Biden için iç siyasette değerliye mal olabilir. Biden bedel ödeyebilir zira ABD halkı ve Demokrat seçmenler, görünüşe nazaran keyifli değil.” dedi.
Ayrıca Levy, ABD savunma sanayisinin bir kısmının Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yanı sıra İsrail’in Gazze’ye yönelik taarruzlarının akabinde tekrar inşa edildiğini lisana getirdi.
“İNSANİ YARDIMLARI KESMEK SUÇTUR”
Mevcut durumun tahlili için Levy, “tarihi anlamanın” gereğini vurgularken Filistinlilerin jenerasyonlar boyunca İsrail tarafından en temel haklarından yoksun bırakıldıklarını hatırlattı.
Levy, Filistinlilerin, İsrail’in kurulduğu tarihten bu yana “çoğunlukla etnik temizlikle yerinden edildiğine” dikkati çekerek “7 Ekim’e girerken yaşanan gerçeklik olağandışı bir gerçekti ve şunları birebir anda anlayabilmemiz gerekiyor. Birincisi, Filistin ve İsrail gerçeğinin bu bağlamıdır. İkincisi, işgal altındaki bir halkın direnme hakkı vardır, fakat milletlerarası hukukun dışında faaliyet gösterme hakkına sahip değildir.” diye konuştu.
Eski danışman Levy, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İsrail’e karşı yapılanlar hataydı, memleketler arası hukuka tersti. Yasal müdafaa hakkını savunan rastgele bir güç (İsrail), milletlerarası hukuku ve milletlerarası insancıl hukuku da ihlal edemez ve İsrail’in yaptığı bir cürümdür. Orantısızlık, toplu cezalandırma, ayrım gözetmeden bombalama, besin, yakıt, su, elektrik ve insani yardım gereçlerinin kesilmesi cürümdür.”
BÖLGESEL SONUÇLAR
Levy, mevcut çatışmaların uzamasının işleri öngörülemez hale getireceği yorumunu yaparken “ABD artık kendisini askeri olarak, istemese bile bu işin içine çekilebileceği bir yerde konumlandırdı ve bence ordusunu oraya koymuş olması, İsrail’in risk almasını teşvik edebilir.” değerlendirmesini yaptı.
“O vakit, bence, daha da tehlikeli bir yerdeyiz.” diyen Levy, sürecin İsrail’le bağları olağanlaştırmaya karar veren ülkelerin niyetlerini de etkilediğini aktardı.
Levy, uzun vadeli süreçte ise bu çatışmayı yönetebileceklerini ve siyasi nedenleri görmezden gelebileceklerini düşünen herkesin katiyen yanıldığının kanıtlandığını vurguladı.
News
