İsrail idaresi, Gazze Şeridi’ndeki işgalin başarılı olması halinde güvenlik açısından bölgenin denetimini Filistin idaresine bırakmayacağını açıklarken, uzmanlar ise Tel Aviv idaresinin net bir planı olmadığını fakat Araplardan oluşan milletlerarası bir gücün Gazze Şeridi’nde idaresi devralabileceğini belirtiyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, evvelki gün Savunma Bakanı Yoav Gallant ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Gazze Şeridi üzerindeki güvenlik denetiminden vazgeçmeyi kabul etmeyeceğim.” tabirlerini kullandı.

Tel Aviv idaresine Gazze’ye hücumlar konusunda açık dayanak veren ABD’nin Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise dün bir açıklamasında Netanyahu’nun planına karşı çıktıklarını söz ederek, “Gelecekteki idarelerinin nasıl olacağına karar vermek sonunda Filistinlilere bağlı olacaktır ya da olmalıdır. Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nin tekrar birleştirilmesi de bu kapsama dahil edilmelidir.” sözlerini kullandı.

İsrailli uzmanlar, Gazze’de işgalin başarılı olması halinde Tel Aviv idaresinin bölgeye ait planı olup olmadığını dair AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Tel Aviv Üniversitesi Orta Doğu Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eyal Zisser, İsrail idaresinin Gazze’de bir planı olduğunu düşünmediğini belirterek, şunları kaydetti:

“Savaş kabinesinde Netanyahu ile birlikte daha ölçülü olan öteki isimler de var. Benny Gantz ve Gadi Eisenkot, Filistin idaresinin rol oynamasını istiyor.

Amerikalıların da bunun olmasını istediklerini düşünüyorum. Netanyahu’nun ne düşündüğü hakkında emin değilim evet burada bir soru işareti var.”

“AMERİKALILARIN KARARI ÖNEMLİ”

İsrail iç siyasetinde sağ ve merkez kanat ortasında bir gerginlik olduğuna dikkati çeken Zisser, merkez kanadın Filistin idaresi ile çalışmak için hazır olduğunu fakat Netanyahu ile sağcıların buna sıcak bakmadığını söyledi.

Zisser, “Aslında, onların ne söyledikleri kıymetli değil. Öncelikle ne yapacaklar, ne olacak ve Amerikalılar neye karar verecek bunu görmemiz lazım.” diye konuştu.

“Gazze’nin güvenliğini bırakmayacaklarını” açıklayan Netanyahu’nun neyi kastettiğinin sorulması üzerine Zisser, şöyle devam etti:

“Bence onun söylemek istediği, Hamas’ın tekrar güçlenmesi halinde İsrail’in müdahale edeceğidir. Bununla Gazze’yi işgal ya da orada askeri varlık bulundurmayı kastettiğini sanmıyorum fakat tekrar de bunu ona sormalısınız.

Bence askeri olarak Hamas’ı ortadan kaldırabilecekler ve bölge üzerinde güvenlik denetimi sağlayacaklar lakin asıl zorluk bundan sonra ne yapılacağıdır.”

“PLAN TARTIŞILIYOR, ŞİMDİ SONUÇ YOK”

Filistin konusunda uzman Dr. Harel Coherev ise İsrail’in Gazze’de ne yapacağına dair şimdi net bir plan belirlemediğini lisana getirdi.

Coherev, “Öncelikle şunu anlamalıyız, şu an yalnızca tartışıyorlar ve sonuçlanmış bir şey yok. İsrail kendisi için yük olacağı nedeniyle Gazze Şeridi’ni yönetmek istemiyor. İsrail bunu şu an görüyor. Bu yüzden en düzgünü Gazze’nin Arap idaresi altında olmasıdır. Bu milletlerarası bir Arap gücü olabilir. Filistin idaresi ile birlikte Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve hatta Suudi Arabistan olabilir.” görüşünü lisana getirdi.

İsrail’in Gazze Şeridi’nin büyük bir kısmında Hamas’ın güçlenmemesi için güvenliği elinde bulunduracağını lakin idarenin Filistinlilerin yahut Arapların elinde kalacağını belirten Coherev, şu savlarda bulundu:

“Öncelikle Gazze Şeridi kısa müddetli işgal edilecek. İsrail’in orada kalmaya, bilhassa orada sahip olduğumuz yerleşim yerini tekrar kurmaya hiç niyeti yok. Hamas yok edilince orayı Filistinli ya da milletlerarası Arap gücü yönetecek.”

Coherev, Netanyahu’nun 7 Ekim’deki akınlarda sorumluluğu olduğuna ve savaştan sonra vazifede kalma ihtimalinin düşük olduğuna dikkati çekti.

İsrail idaresinin işbirliği yapmak için Filistin idaresinden talepleri olduğunu da söyleyen Coherev, şunları savundu:

“Oradaki taleplere bakarsanız, bu barış içeriği değil, iki devletli tahlil içeriği değil, maksimize edilmiş gaye içeriği. İki şey var. Bunlardan biri Filistin eğitim sisteminin büsbütün revize edilmesi, İsrail ve Avrupa Birliği bundan hiç mutlu değil.

Bu, İsrail ile rastgele bir işbirliği yapabilmesi için Filistin idaresinin yanıtlaması gereken birinci taleptir. İkincisi de İsrail’de hapsedilen Filistinli teröristlerin ailelerine maaş verme siyasetinin sona ermesidir. Bu iki şeyin değişmesi gerekecek.”

“İSRAİL DAHLAN’A GÜVENİYOR”

İsrail’in bu talepleri Mahmud Abbas’tan sonrası için düşündüğünü vurgulayan Coherev, “Abbas yaşlı olduğu için onun halefi bunları yapacak. O da Muhammed Dahlan olabilir. Dahlan planını BAE destekliyor. Dahlan’ın parası da var. Kendisi Gazzeli ve güçlü bir adam ve son olarak Dahlan’ın İsrail ile güçlü bağlantıları var ve İsrail tarafından emniyetli biri.” değerlendirmesinde bulundu.

Moşe Dayan Orta Doğu ve Afrika Çalışmaları Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Uzi Rabi de İsrail idaresinin Gazze’de Hamas’ın denetimindeki evvelki statükoya geri dönemeyeceğini ve denetimin Filistin idaresine bırakılmayacağını savundu.

Rabi, “İsrail’in zayıf olduğunu, düşünerek büyük bir kusur yaptılar. Aslında İsrail, varoluşsal tehditle karşılaşınca, çok lakin çok zalim olabilir, çok güçlü ve mevzu askeri teknolojisine gelince çok yetenekli.” sözlerini kullandı.

İsrail’in başarılı olması halinde Gazze’de durumun nasıl olacağına dair soruya ise İsrailli uzman, “Gazze askerden arındırılacak zira İsrail hiçbir ordunun, hiçbir askeri gücün yine büyümesine ve İsrail’e ziyan vermesine müsaade veremez.” yanıtını verdi. AA