Cumhurbaşkanlığı seçimi için ikinci çeşide çevrilirken öte yandan sağ partinin tartısının hissedileceği TBMM yeni yasama dönemine hazırlanıyor.
Yüksek Seçim Konseyi’nin (YSK) 14 Mayıs’ta düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk tipinin kesinleşeceği açıklandı.
Milletvekili genel seçim sonuçlarının ise YSK’ya son itiraz mühletinin dolmasının akabinde, yani 24 Mayıs’ın ardından açıklanması bekleniyor.
TBMM Genel Şurası, 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi kesin sonuçların YSK tarafından açıklanması takip eden üçüncü günde saat 14.00’te davetsiz formda toplanacak. Bu hesapta yeni periyodun milletvekilleri alfabetik sırayla seçim değişiklikleri ve isimlerine bağlı olarak kürsüye beslenme yeminini okuyacak.
Meclis İç Tüzüğü’ne ait TBMM Lideri seçilene kadar en yaşlı üye Meclis’i yönetiyor. Bu nedenle Meclis’in açılışını 1948 doğumlu olan MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli yapacak.
O ana kadar yeni seçilen milletvekilleri Meclis’e ait mazbatalarını alacak.
Yeni Meclis’te hangi partiler var?
TBMM’nin sona ermiş olan 27. yasama periyodunda Meclis kapandığı sırada geçen beş yıl içinde meydana gelen gelişmelerin ve vefatların akabinde 600 sandalyeden 577’si dolu ve toplam 14 bölüm temsil ediliyordu.
Yeni periyotta, yani 28. yasama periyodunda ise 14 Mayıs seçimlerinde 16 siyasi parti temsil edilecek. Beş yıl boyunca misyon yapacak olan bu partiler zamanı içinde kendi içinde birleşmesi ya da milletvekillerinin seçilmişlerinin partilerden kopması onun devirleri olduğu üzere tekrar kelam konusu olabilir.
Şu anda Meclis’te temsil edilecek partiler şu şekilde sıralanıyor:
Cumhur İttifakı çatısı altında AKP, MHP, DSP, Tekrar Refah Partisi (YRP), HÜDA-PAR; Millet İttifakı çatısı altında CHP, YETERLİ Parti, DEVA, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti; Emek ve Özgürlük İttifakı çatısı altında Yeşil Sol Parti, TİP, TÖP, EMEP; Seçime giren CHP listesine giren Mustafa Sarıgül’ün Türkiye Değişim Hareketi.
Partilerin 600 sandalyeli Meclis’teki son durumu ise şöyle:
“AKP 268, CHP 169, Yeşil Sol Parti 61, MHP 50, GÜZEL Parti 43, Yine Refah 5, TİP 4.”
Yasama çoğunluk Cumhur İttifakı’nda
Yasama organı olarak değerli bir kitle olan Meclis’te yasama çoğunluğu yani yasa yaparak bunu kabul etmek için gerekli olan çoğunluk Cumhur İttifakı’nda.
AKP ile MHP’nin ayrıldığın Cumhur İttifakı aslında 2018 seçimlerine kıyasla yaklaşık yüzde 4 oy kaybının karşılığında toplam 323 (AKP, MHP, YRP) milletvekili ile yeniden Meclis’te çoğunluk elde etti.
Anayasaya göre TBMM’nin misyon ve yetkileri şöyle sıralanıyor:
“Kanun düzeni, değişmeler ve çıkmak; bütçe ve kesin hesap kanun tekliflerini seçti ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilanına karar vermek; milletlerarası mutabakatların onaylanması uygun bulunması, TBMM üyelerinin tam olarak beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilanının karar verilmesi. “
Bu vazifeler Dahili kanun yapmak için TBMM’de üye tam miktarı tuz çoğunluğu olan 301 gerekiyor.
TBMM Genel Konsey SalonuFotoğraf: resim-alliance/dpa/B. Özbilici
Anayasaya göre Cumhurbaşkanı, TBMM’de kabul edilen kanunları 15 gün içinde yayımlıyor. Yayımlamanın toplamı yahut büsbütün uygun bulmadığı kanunları ise bir daha görüşülmek üzere, bu konuda gösterdiği münasebet ile birlikte kullanılmak üzere mühlet yani 15 gün içinde Meclis’e geri gönderilebiliyor. Cumhurbaşkanınca uygun bulunmaması durumunda, TBMM yalnızca uygun bulunmayan unsurları görebilmektedir. Bütçe kanunları ise bu karara tabi değil.
Meclis geri gönderilen kanunu üyelerin tam olarak biriktirdiği tuz çoğunluğuyla yani 301 ile motamot kabul ederse, kanun cumhurbaşkanınca yayımlanıyor. Meclis, geri gönderilen kanunda yeni bir değişiklik yaparsa Cumhurbaşkanı değiştirilen kanunu tekrar Meclise geri gönderebiliyor.
Yeni kümeler ortaya çıkabilir mi?
Bu ortadaki Meclis’te bilhassa ihtisas komitesinin çalışmasındaki aktiflik ve haftada bir kürsü konuşmaları ile kamuoyuna daha çok seslenebilme imkanı vermesi nedeniyle partiler için kümelenmiş olarak seçilebilir görülüyor.
Siyasi Partiler Kanunu’na bağlı olarak en az 20 milletvekiline sahip siyasi partiler kümelenebiliyor. Milletvekili seçimlerinde şu ana kadar AKP, CHP, Yeşil Sol Parti, MHP ve GÜZEL Parti kümelenmelerini kazanmış durumda.
Ancak bu kümelere ilerleyen günlerde yenileri eklenebilir. Meclis kulislerinde Millet İttifakı çatısı altında beklenenden daha çok sayıda milletvekili TBMM’ye giren DEVA, Gelecek Partisi, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’nin kümelenebileceği konuşuluyor. Ancak ikinci cinse odaklanan partiler şimdi bu mevzuyu resmi olarak ele aldıklarını belirtiyor.
DEVA’nın 14, Gelecek Partisi’nin 10, Saadet Partisi’nin 10, Demokrat Parti’nin ise üç milletvekili bulunuyor.
Bakanlıktan kurul başkanlıklarına
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 14 Mayıs öncesinde alınan kararla kabine üyelerini milletvekili adayının karar onayını aldı.
Bu birlikte kabinenin çok büyük bir kısmı, 15 bakan aday gösterildikleri üye olarak Meclis’e girdi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanı sıra Süleyman Soylu, Hulusi Akar, Murat Kurum, Bekir Bozdağ, Mevlüt Çavuşoğlu, Derya Yanık, Vedat Alım, Fatih Dönmez, Mehmet Kasapoğlu, Nurettin Nebati, Mahmut Özer, Mustafa Varank, Mehmet Muş, Adil Karaismailoğlu ve Vahit Kirişçi şu an için sürdürülmekten yasamaya geçmiş durumda.
İkinci çeşitte Erdoğan’ın kazanması durumunda; Bu isimlerin çok büyük kısmının yasama çoğunluğunu kaybetmemek ismine vekil olarak kalabilecekleri, yalnızca Soylu ya da Akar üzere birkaç ismin istifa ederek tekrar bakım olarak kıymetlendirilebileceği belirtiliyor.
Diğer bakanların da farklı ihtisas komitelerinin başına gelebileceği kulislere yansıyan bilgi.
Bu ortada mevcut bakanlar Meclis’te yemin edene kadar misyonlarını sürdürüyor.
Hangi önderler Meclis’te?
Meclis’in yeni döneminde 10 siyasi partinin genel lideri de yer alacak.
Bu yetenek 28. devir birinci kaydını yönetecek olan MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin yanı sıra bu parti büyütme şu şekilde sıralanıyor:
Yeşil Sol Parti listesinde seçime giren HDP Eş Genel Liderleri Pervin Buldan ve Mithat Sancar, TİP Genel Lideri Erkan Baş, Tekrar Refah Partisi Genel Lideri Fatih Erbakan, HÜDA PAR Genel Lideri Zekeriya Yapıcıoğlu, DSP Genel Lideri Başkan Aksakal ile Türkiye Değişim Partisi Genel Lideri Mustafa Sarıgül , Yeşil Sol Parti Eş Genel Liderleri Çiğdem Kılıçgün Uçar ve İbrahim Akın.
News
