Avrupa Birliği (AB) ülkelerine Türkiye’nin girişi için gerekli olan Schengen vizesi ile ilgili şikayetler son dönemde ağırlaştı. Birçok AB’ye üye olan ülkelerin oluşturduğu Schengen bölgesinde ülkelere giriş için istenen vize için Türkiye’den yapılan başvuru süreleri ve geri ödeme oranlarının son yıllarda arttığı gözlemleniyor.
Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi (AKPM) üyesi ve TBMM Sanayi Komitesi Lideri Ziya Altunyaldız’ın bilgisine göre 2014 yılında yüzde 4 olan Schengen vizesi reddi, 2020’de yüzde 12,7’ye yükseldi. SchengenVisaInfo.com internet erişiminin derlediği istatistiklere göre 2020 yılında Türk vatandaşlarının yaptığı vize başvurularının reddedilme oranı 13,78 iken bu 2021 yılında yüzde 19’a çıkmış durumda.
Yine de bireysel sitenin programlamasına göre, son beş yılda reddedilen vize başvuruları nedeniyle Türk hesabının harcamaları nedeniyle kayıplar nedeniyle toplam 26 milyon euroya ulaşmış durumda. Schengen vizesi alınabilmek için istenilen fiyat 80 euro. Euro olarak alınan bu fiyat başvurusu kabul edilmiyorsa bireye geri ödeme yapılmıyor. Buna karşılık AB ülkelerinin Türkiye’den yapılan başvurulardan elde ettiği gelirin 315 milyon euronun üstünde olduğu belirtiliyor.
Bu ortada Londra merkezli bir yatırım ve vatandaşlık yatırım şirketi Henley Pasaport Endeksisıralamasında 110 puanla Türkiye pasaportu 199 pasaportun ortasında 54’üncü sırada yer alıyor.
Altunyaldız: Ek bilgi talep sistemi işletilmeli
Schengen vizesi ile ilgili yaşanan gelişmeler Haziran ayı sonunda düzenlenen AKPM çapında AKP Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız tarafından lisana dahil edildi. Altunyaldız’ın raportör olarak hazırladığı Schengen sistemi raporu AKPM Yaz Periyodu Genel Konseyi sırasında Komite toplantısında kabul edilmişti.
DW Türkçe’ye rapor hakkında bilgi veren Altunyaldız, Schengen Bilgi Sistemi’nin uygulamadaki noksanlıkları hak ettiği Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nde garanti belgesiyle alınan ‘seyahat etme özgürlüğü, şahsî bilgilerin kullanımında özel ve aile sağlığına saygı’ şeklinde temel insan haklarında ihlaller gözlemlendiğini belirtiyor.
Schengen bölgesi üye devletleri kendi bölgelerine giriş yapacaklara ait ödemelerin yetkili olsa da bu kararın verilmesi sadece AB hukuk nizamına değil bireysel zamante Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne olan bağlılıklarını da unutmaması gerektiğini söyleyen Altunyaldız, Schengen Bilgi Sistemi’nde yer alan diğer uygulamalar ve bilgiler tabanlarınca da kullanıma sunulmasının sahiplerinin özel ve aile sağlığı hürmet güvenliğinin de bozulamadığına dikkat çekiyor.
“Kişisel bilgileri denetiminin aktifliği, vize başvurusuna yönelik bilgiler kararın raporlaması ve sürekli bir izleme ve sistemin devamlılığı sisteminin varlığı çok önemli” diyen Altunyaldız, ayrıyeten çok sık talimatlar bir sıkıntıya tahlil olarak Schengen ülkelerine girişinin kabul edilmemesi ya da kısa süreli vize reddinden önceki doğrulanması için “Ek bilgi talebi oranlarının” düzenlenmesini de öneriyor.
Altunyaldız’ın raporunun kabul edilmesiyle AKPM, AB ülkelerini Schengen kıymetlendirme düzenlemesinin revizyonunu mümkün olan en kısa süre içinde tamamlamaya davet etmişti.
“Ne olursa olsun gideyim fikri var”
Vize başvurusu reddedilenlerden biri mesleki deneyim kazanmak için Almanya’ya gitmek isteyen 24 yıllık Berfu Sapmaz. Üniversiteden yeni mezun bir genç olan Sapmaz, mezun olabilmeyi akabinde öğrendikleri Almanya’da kendisi için hem staj yapabileceğini hem de tahminen ilerde çalışılabileceği bir iş imkanı bularak vizeye başvurduğunu söylüyor.
Ancak geçen yıl Ocak’ta yaptığı eğitim için staj için yeterliliğin yeterli olmadığı, Almanca lisans düzeyinde değişiklik kabul edilmediği ve Sapmaz şu anda Almanca kursuna giderek bu eksikliklerini tamamlamaya ve tekrar kayıt olmaya hazırlanıyor.
Almanya son periyotta Türkiye’den yapılan başvurulara verilen cevaplarının ve bekleme sürelerinin uzunluğu ile eleştirilen ülkeler ortasında. Bilhassa son yıllarda ekonomik açıdan farklılaşmak Almanya’da yaşamak isteyenlerin görülmesi gözle görülür bir artış var. Lakin Türkiye’de son yıllarda yeşil ve çalışma izni hakkı kayıtlı sahiplerinin kapsamının çok sayıda olması da soru işaretlerine yol gösterir.
İzmir merkezli seyahat acentası sahibi olan Ogün Söylegüzel, Schengen vizesi almanın aslında geçmişten beri sıkıntı olduğunu, ancak pandeminin akabinde başvuruların çoğalması ile birlikte ret tutarlarının da arttığını tabir ediyor.
Pandemi boyunca 2 yıl boyunca turizm emelli tutulan iş maksatlı seyahatlerin desteklendiğini ve bir şişkinlik oluştuğunu hatırlatan Söylegüzel, başvurulara ret cevaplarının gelmesinin nedenini şu şekilde aktarıyor:
“Ülkedeki hayat şartlarının uygun olmaması nedeniyle bilhassa genç ve orta nesil yurtdışına gitmek için bir can atma performansı geldi. Herkes, ‘benim şartlarım uygun, bankada param var, sigortanın bulunduğu yerden gösterileyim’ gösterilerek hazırlanmadan prosedürca ret olarak da artırıldı.”
Söylegüzel, “ne olursa olsun gideyim” fikriyle eğitim, evlilik, çalışma üzere çok sayıda münasebetle yapılan başvuruların çok yapıldığını belirtti ancak AB’nin de Türkiye’den yurtdışına iltica yapmak isteyen insanların varlıklarını sürdürmelerini söylüyor.
SchengenVisaInfo.com internet sitesi bilgilerine göre, Schengen ülkelerine Türkiye’den yapılan başvuru sayısı 2017 yılında toplam 971 bin 895, 2018’de 879 bin 240, 2019 yılında 906 bin 862 iken bu sayı pandemi yılı olan 2020’de 239 bin 099’a düşmüştü . Sitede 2022 yılı günlük bilgileri şimdi yayınlanmazken, pandeminin devam ettiği 2021 yılında Almanya’ya yaklaşık 95 bin, Fransa’ya 45 bin, Yunanistan’a 38 bin, İtalya’ya ve Hollanda’ya yaklaşık 20 bin, İspanya’ya 10 bin civarında başvuru yapılmış .
Vize davası alma süreci de uzadı
Vize alım süreci ile ilgili eleştirilerle başlarken birisinin vize alım süreleri çok uzuyor. Vizeye eğitim ya da fuar maksimumatlı başvurup gitmesi gereken işe ya da okul vizesi geçildiği için gidemeyenlerin da bundan arttığı gözleniyor.
Uzun yıllar vize almak isteyenlere hizmet veren Söylegüzel, bilhassa Almanya’nın eskiye kıyasla daha uzun sürede vize aldığını belirtiyor, pandemi öncesinde 10-15 günde alınabilen vizenin geldiğinin şu anda 50-55 güne kadar uzayabildiğine işaret ediyor.
Söylegüzel, son vakitte herkesin vizesi için Yunanistan’a yükleniyor, lakin AB’nin giriş kapısı olarak görülüyor’ı uyarlandığını belirtti Yunanistan vizesi ile Almanya’ya girişlerde sorun yaşanabiliyordu kaydediliyor.
Başvurularda nelere dikkat edilmeli?
Peki başvurularda dikkat edilecek konular neler olmalı ve sıklıkla yapılan yanlışlar neler?
İstenen bütün evrakları tamamladığı halde müracaatına itiraz gelenlerin varlığının hatırlatılması üzerine Söylegüzel, sistem yalnızca bankadaki paraya ya da bunun parçalarıne değil ayrıyeten bu paranın ve kişinin vize geçmişine baktığını vurgulayarak sürekli olarak söylüyor:
“‘Param var, malım var, bana neden vize verilmiyor’ deniyor ancak sistem yalnızca bankadaki paraya, evraka bakmıyor. Geçmişine bakıyorsun senin. Bu kişi mesela hiç vize almamış kalmış kadar, bu bir eksi. Yaşamaya başlıyor, bekar mı evli mi? Son işlerinde Kaç bölgelerinde sigortalı? İltica etmek için şirket kuran beşerler bile var.”
Söylegüzel, vize geçmişi, iş durumu yani uzun süredir çalışmak, yaşta çok geç olmamak üzere noktalarda vize almada değerli olduğunu belirtiyor ve vakit hakikat zamanen haksız yere gelen ya da kısa süreli vize verilebilenler olduğunu lakin bunların birçoğunun yapılan itiraz ile kaydedilebildiğini söylüyor.
Türkiye’ye vize muafiyeti yok
AB, 50’den fazla ülkeye ikili muahedeler kapsamında 90 gün kadar vize serbestisi tanıyor. Lakin Türkiye’nin üyelik müzakerelerinin fiilen mevcut olduğu ve 2016 yılı Mart ayında AB ile Türkiye ortasındaki mülteci mutabakatında kaydedilen kriterlerin Türkiye tarafından karşılanmamış olması nedeniyle Türk ekonomisi için bu tür bir rahatlık bulunmuyor.
Ankara, AB ülkelerine vize muafiyetini elde etmek için 2013 yılında devam eden diyalog süreci kapsamında Türkiye tarafından atılması gereken 72 kriteri içeren Vize Serbestisi Yol Haritası’nın büyük kısmını tamamladığını söylerken, kalan bölümdeki bölümlerde ise artık gerekli adımlar atılmadı.
EKONOMİ
16 Şubat 2025EKONOMİ
16 Şubat 2025GÜNDEM
16 Şubat 2025GÜNDEM
16 Şubat 2025GÜNDEM
16 Şubat 2025GÜNDEM
16 Şubat 2025EKONOMİ
16 Şubat 2025Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.