Seçim yaklaşırken: Demografi kimden yana?

Yüksek Seçim Heyeti (YSK) verilerine göre 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı seçimi kayıtlı seçmen sayısı toplam 56 milyon 322 bin 632 idi. 2023 seçeneği ise iddialara göre 5-6 milyon kadar yeni seçim oy kullanabilecek. Yani Türkiye için bu çok değerli seçimde onun 10 seçiminden yaklaşık birinin yeni seçilmesinin bekleneceği düşünülüyor.

Gençlerin seçimdeki kıymetini gösteren bu sayı nasıl hesaplanıyor? Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre ona yıl 1 milyon 250 bin – 1 milyon 300 bin kadar genç 17 yaşında 18’ine giriyor ve seçniyor. O esnada her yıl yaklaşık 400 bin kadar seçmenin hayatlarını değiştirecek. Bu kaba hesapla her yıl ortalama 900 bin yeni dinleme sistemi ekleniyor. Bu hesaptan hareket edilerek 2018 yılından bu yana Haziran ayına kadar yaklaşık 5-6 milyon yeni seçimin olduğu öngörülüyor.

Peki demografik bu değişimler, yani genç seçimin hissinin bu kadar yüksek olması siyasi partileri nasıl değişiyor? Bu sorunun çözümü ise, gençlerin siyaset seçiminden ve siyasetçilerden ne istediklerine göre, kendileri için nasıl bir gelecek hayal ettiği bilgiler ile ilgili konular.

Kararsız seçimlerde gençlerin oranı nasıl?

Türkiye hızlı seçimlere giderken partiler kemikleşmiş tabanlarının yanı sıra hala yüksek bir oran olarak kullanmak kararsız seçmenlerin de oylarını almak için çabalıyor.

AREA Araştırma’nın Kasım ayının altındaki anketine göre kararsız seçmenin oranı yüzde 17,3 civarındaydı. “Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna “Kararsızım” ya da “Hiçbiri” karşılığını veren yüzde 17,3’lük seçmenin demografik tahlili görülme oranı yüzde 10,2’lik biçimde büyük bir parça 18-34 yaş aralığı görülüyor.

AREA Araştırma Lideri Murat Karan, kararsız seçimin kitlesine eğitim açısından bakış açısı ortaöğretim ve üst eğitim düzeyinde kararsızlığın daha yüksek olduğunu belirtti ancak buna karşın kendisi bu seçimde yüzde 90 şeklinde bir katılımcı beklediğini, zira rekabetin çok yüksek olduğunu söz ediyor.

AREA Araştırma Lideri Murat KaranFotoğraf: privat

Peki kararsız genç seçmen için sandık şu an için neden satın alınmalı değil?

Karan’a sahip oldukları bunun farklı münasebetleri var. Eleştirel bakış açısının genç yaşlarının daha yüksek olduğu ve hangi ideoloji ya da kimliğe karşı olursa olsun o ideolojik kimliğini temsil ettiği sav eden siyasi partiyi ya da genel lideri eleştirdiği için kararsız kaldıklarını belirten Karan, şu anda her iki ittifakın da kendi genç seçmenlerini motive etme ve sandığa Güç verme konusunda yaşadığı zorlukları aktarıyor.

Kritik seçmen: 18-34 yaş arası

Seçimlere yönelik farklı ittifaklar ya da partilere yönelik analizler yapılırken, bireysel vakitte yaş aralıklarına göre oy tercihleri ​​de merak ediliyor.

Karan’a göre seçimdeki kritik seçim kümelerinden biri “çok politik olmayan ve şu an için kararsız, kentli, genç ve eğitimli seçmenler”, yani seçmenin yüzde 40’ı civarındaki 18-34 yaş aralığındaki kesim olacak.

Bu bölümü münasebet kurabilen ve onları sandığa götüren partinin ipi göğüsleyebileceğini söyleyen Karan, “Bu seçimde gençlere ulaşan siyasi parti başarılı olacak” diyor.

Gençler siyaset seçiminden ne bekliyor?

Peki bu seçimde birinci defa oy kullanacakları ve hayatları boyunca diğer bir partinin iktidarını görecek, tahminen de hala oy vereceğine dair kararsız kalan halkın siyaset meclisinden ne bekliyor?

Fotoğraf: Emre Eser/DW

Sosyoloji Mezunları Derneği’nin (SOMDER) Eylül-Ekim zamanlarının özelliklerine göre “Mevcut siyasi partiler Türkiye’nin sorunlarını çözebilir mi?” diye soru ayrılmasına katılanların yüzde 81,6’sı “Hayır”, yüzde 17,8’i ise “Evet” yanıtı veriyor.

DW Türkçe’ye değerlendirmesinde 18-35 yaş aralığında büyük oranda “genç yoksulluk” gözlemlediklerini SOMDER Lideri Özgür Aktükün, kelamlarını şöyle sürdürüyor:

“Araştırırken metot olarak önceki gençlere hikayelerini anlattık. Sonra da bu problemlerin kaynağının ne olduğunu diye sorduğumuzda çok net bir formda tüm dallarda ve tüm yaş kümelerinde ‘siyaset’ karşılandı. Kimse sorumlu ailem ya da şu kesmedi.”

Gençlerde siyasi kurumlara ve siyasetçilere yönelik yüksek oranda bir güvensizlik bulunduğunu da belirten Aktükün, öğrenciler için dersler için bir başka sonuç da aktarıyor:

“Sorumluların, yani ülkenin içine girdiği durum ve hayat koşullarının zorlaştırılmasının sorumlu hesap sorulması bölümü çok yüksek çıktı. Biz bu türlü bir algının gücünün ortasında bu kadar güçlü olabileceğine dair bir öngörüde bulunamamıştı. Bu beklentinin bu kadar yüksek olması ve bunu çok net bir halde tabir ediyor bizi şaşırtan bulgulardan bir parçaydı.”

Siyasetçilerin günümüzde sorun olarak ortaya çıkardığı insanların ekonomik bir durumu genel olarak mevcutna da işaret eden Aktükün, “Mesela bir türban sorunu ya da bir yardım sorunu. Bu cinsta son derece netler. yansıları var” diyor.

Aktükün, “Çünkü onların gerçek üreticilerina sahipler” diyerek bu gerçek gelişmelerle ilgili hamaset yapmaktan hoşlanmadıklarını ve somut tahliller istediklerini belirtiyor.

Karan’a bağlı olarak gençlerin siyasetten aradığı şey Avrupa’da ya da Amerika’daki yaşlarının kendisinde de saklanıyor. Karan, bunun illa ekonomik açıdan ele alınmasının genişletilmesine dikkat çekiyor:

“Gençler kendi yaşlarının hayatlarına toplumsal medyadan bu teknolojiye rahat ulaşabiliyor ve oradaki gencin standartlarını istiyor. Bu standartlar içerisinde yalnızca ekonomik kaidelerin daha uygun olması değil, şu anda zamandate adalet, özgür ömür, ömrün bilindiği yerlerin de var.”

Partilerin tahminen de en ıskaladıkları noktanın gençlere yalnızca gelecekteki eğitimleriyle ya de iktisatla ilgili vaatlerde yer aldığını gösteren Karan, “Halbuki o oyuncuların yalnızca para istemiyor. Mesela en kolayı yazın yaptığı konser iptalleri gençlerin algıda seçiciliği arıza oluyor. Yani orta ve üst yaş ayarlama konserlerinde iptal oluyor. algıda seçici olamıyor, insanların bunu algılıyor ve buna göre özelliklerini de geliştiriyor” diyor.

SOMDER Lideri Özgür AktükünFotoğraf: privat

Gençler apolitik mi?

Gençler ülke zaman zaman apolitik mücadele ya da çatışmalarına kayıtsız kalmakla eleştirilebiliyorlar. Lakin araştırmaları gençlerin aslında apolitik olmadığını da gösteriyor.

Aktükün, araştırma sırasında siyaset sisteminden umutsuz olduğunu söyleyerek gençlere siyaseti takip edip etmediklerine ait sorulara ne kadar sorarak ne kadar ilgili ölçüm yaptıklarını belirterek bunun sonucunu şöyle aktarıyor:

“Kimin ne söylediğini görüyorlar, örnekler veriyorlar. Yani aslında siyaseti takip ediyorlar. Bu gençlerin durumu aslında güya apolitik bir hal üzere görünüyorse de tam aksisi son derece net bir politik tutumdur. Diyor ki ‘seni okuyorum, dinliyorum, devam eden fakat kabul ediliyor. benim problemime deva olacak reçeteler içermiyor. Bu reçeteleri içermediği için de size arama aralık ortaya koyuyorum.'”

Murat Karan da kararsız ya da yansılı olan gençlerin aslında “apolitik” olmadığını belirtiyor “Bu paranın daha yeterli olması için, yalnızca yurt içi değil yurt dışı haber kaynakları da takip ediyor. Aslında siyasi partiler onların suratına yetişememiş durumda” diyor.