Sağlık Bakanlığı, Türkiye’de daha karlı ve kayıtlı sıhhat hizmeti sunmak amacıyla 2003 yılında “Sağlıkta Dönüşüm Programı” isimli bir proje başlatmıştı. Gelinen noktada, sıhhatli şiddet olaylarının dönüştürülmesi nedeniyle engellenememesi nedeniyle yaygın sistem yaygınlaştı.
Konya Kent Hastanesi’nde görevili Kardiyolog Dr. Ekrem Karakaya’nın vefatı sonrasında başlayan sıhhatte şiddet tartışmalarını DW Türkçe’ye pahalandıran Halk Sıhhati Uzmanı Prof. “Hastaneye X-Ray aygıtının değişimini önleyemezsiniz” diyen Pala’ya ait olanın hakkı en değerli sorulardan biri Sıhhatte Dönüşüm Programı ile bilgilerin neden bu kadar çok arttığı.
Dr. Pala, sıhhatte dönüşüm ile birlikte sıhhatin ticarileştiğini, sıhhat hizmetlerine yönelik talebin artış gösterdiğine dikkat çekiyor. Pala, “Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla tamamen özelde değil, kamuda da taşeronlar aracılığıyla özel kaynak yedek teşebbüsü oldu. OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) ülkeleri içinde nüfus en az Resmi ve doktor düşen bölgeden biriyiz. Talep artıyor “diyor.
Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan PalaFotoğraf: Privat
Hekimlerin artan talep nedeniyle polikliniğe fazladan hasta almak zorunda kaldıklarını, zorlanan koşullar nedeniyle hasta-hekim görünümünün bozulması nedeniyle lisana giden Pala, bu süreçte doktorların hem hastalarına hem de meslektaşlarına yabancılaştığını söylüyor.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi’nde iki tabibinde Haziran ayında hasta yakın saldırısına uğramasının akabinde Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu üyesi Dr. önleneceğini” değerlendirmesini inceleyin.
“Devlet kamuda çalışan sağlıkçıyı korumak zorundadır”
Uğradığı akın sonucu elde edilen ikinci hekim da göğüs cerrahisi uzmanı Dr. Kamil Furtun. Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 29 Mayıs 2015 tarihindeki görevinin başındaki yapının taarruz süresi, hayatta kalanlar Furtun’un kendi hekimi olan eşi Funda Furtun da sıhhat sisteminde yaşanan olaylara dikkat çekiyor.
Dr. Furtun, bir devirde bireysel hastanenin kantinde çalışan İsmail Koyun tarafından öldürülmüş ve başarısız Koyun, “tasarlayarak öldürme” cürmünden ağırlaştırılmış mahpus cezasına çarptırılmıştı. Cinayette Hastanesi yönetiminin ihmali olduğu savcılığa şikayette bulunan Funda Furtun’un açtığı davanın cezasızlıkla sonuçlanması. DW Türkçe’ye konuşan Samsun Tabip Odası’nın eski lideri, hastalık uzmanı Dr. Funda Furtun, “İş yeri güvenliği değerli. İdarelerin sorumluluğu var. Eşimin cinayetinde sanık, hastanede yatan insanları tehdit eden bir durumdaydı. Bu kişi hastaneden uzaklaştırılabilmeliydi” diyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın getirdiği performansa dayalı bir yaklaşımdır. Funda Furtun, “Doktorlar değersizleştirildi ve köleleştirildi. Performansa dayalı sistem ile sıhhat hizmeti ‘ne kadar çok iş yapılırsa ödemen o kadar fazla olur’a getirildi. Hastalar müşteri oldu” diyor. Furtun, “Beyaz kod” olarak bilinen hastanelerde acil serviste kullanılan davet bilgilerinin Sağlık Bakanlığı tarafından açıklandığını vurgulayarak, “Ancak Türk Tabipler Birliği’nin araştırmasına, sağlıkçıların yüzde 84’ü bir formda şiddete maruz kalma kalıyor ve bu giderek artıyor. Artış, Sıkıntıyı sahiplenmemesinden kaynaklanıyor.Siz devletsiniz, kamu çalışanları sağlıkçıyı koruyor.İnançsız yaşam sürdürüyoruz” diye ekliyor.
Furtun’a göre, tabiplere yönelik kullanılan olumsuz telaffuz de sertliği körleştiriyor. Bu nedenle hukuki adımların yetersiz olduğunu belirtti “Şiddet lisanın idare binasının bitirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde şiddet normalleştiriliyor. Değişen sıhhat sistemiyle vatandaşa cenneti vadedildi ve bunu bulamayan vatandaş da öfkesini karşısında kim varsa ondan çalışmaya başladı” diye konuşuyor.
Dr. Ekrem Karaya’nın hastalığı nedeniyle Perşembe günü ülke çapında hareketler düzenlendi Fotoğraf: DHA
“Bakanlık sorununun kökenini göstermek için seyirciyi tercih ediyor”
Dr. Kayıhan Pala, genel sıhhat sigortası içerisinde yer alamayan kesik bir kesim içim sıhhat hizmetine erişiminde pürüzlerde oluşmaya başladığına da dikkat çekiyor.
“İnsanlar acil olmadığında acile gidiş başladı. Bu acil olaylar değil, sıhhat hizmetlerine erişilemediği için acile gelen hadiseler. Acil olmadığı halde acile gelenlere bakılamayınca olaylar yaşanmaya başladı” gerçekleşen olaylar aktaran Pala’ya açık, sıhhat hizmetine olmayan vatandaş algılamayı denetleyu sıhhat onların olarak görüyorlar.
“Sağlık Bakanlığı sorunun kökeninin sıhhatte dönüşümünün açıklanması için şiddet hadiselerine genel bakış dağıtımları tercih ediyor. Geldiğimiz yerde yasa çıkmış olmasına rağmen azalma olmaması zira dağıtılmasından beri tek başına güvenlikle çözülemez öğretiyoruz” diyen Pala, sıhhatte şiddet hadiselerinin devam etmesi halinde sıhhat hizmetine sunulmasında bölgelerde yaşanacağını söylüyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla ilgili araştırma
Süleyman Demirel Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Enstitüsü mecmuasında 2016 tarihli “Sağlıkta Dönüşüm Programı Uygulamalarının Hastane Hizmetleri Üzerindeki Değişim Tesiri: Sıhhat Çalışanlarının Görüşleri” başlıklı araştırmada da Dönüşüm Programı’na ait telaşlar lisana çalışıyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sıhhat sunumu, dağıtımsi ve finansmanı alanında kökten değişimlerin açıklanan araştırmada, “Sağlık kişilerin programlarının kendilerinin yönünden teminince olumlu bulmamaktadır. Sıhhat kişilerin mevcut çalışanla yürütüleceği düşünüldüğünde sürdürülebilirlik için sıhhat çalışanlarının işleyişin olanları içinde olumlu algılamalarını düzenleme ve uygulamalara “Seçeneklerin görüldüğü” inkar ediliyordu.
News
