Ortadoğu’da yıllar boyunca karşı kutuplarda yer alan Suudi Arabistan ile İran’ın ortasında yakınlaşma süreci hızla ilerliyor. Suudi Arabistan, operasyonu münasebetlerin tekrar işlemlerini öngören muahedenin imzalanmasının akabinde İran’a süratli bir halde yatırım yapmaya hazır olduğunu bildirdi.
Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cedan, Suudi yatırımlarının İran’da acilen hayata geçirilebileceğini belirtti. Başşehir Riyad’da düzenlenen mali bölüm konferansında konuşan El-Cedan, “İran’da Suudi yatırımları için çok sayıda imkan mevcut. Biz, bir muahedenin kaidelerine hürmet duyulduğu süre boyunca bir mani görmüyoruz” ifadesini kullandı.
Muhammed el-Cedan, daha sonra Reuters Haber ajansına verdiği demeçte de, “Bölgedeki istikrar, dünya ve bölge bölgeleri açısından çok değerli. Biz İran’ın komşumuz olduğunu ve komşularımızla, bizimle iş birliği içinde olmak istediğimiz süre boyunca sorun yaşamak istemediğimizi onun vaktini söyledik” dedi. El-Cedan ayrıyeten, “İran’a yatırım yapmak için bir sebebimiz yok ve İran’ın Suudi Arabistan’a yatırım yapmasının engellenmesi için de bir neden yok. İki ülkenin ülkelerinin kaynaklarından ve rekabetinden faydalanmalarından herkesin ayrılmasına uygun” tabirini kullandı.
Çin’in arabuluculuğu
Çin’in konut barındırmasında bir ortaya çıkan Suudi Arabistan ve İranlı resmi, dört gün süren görüşmelerin akabinde geçen Cuma günü, bütçelerinin ilişkilerini yine başlatıp en geç iki ay içinde karşılıklı olarak büyükelçiliklerini tekrar açma konusunda anlaşmışlardı.
Suudi Arabistanlı bir yetkili gazetecilere yaptığı açıklamalar, Pekin’in Tahran üzerinde baskı kurabildiğini ve İran’ın, Suudi Arabistan ile varılan mutabakata uymaması durumunda, bunu Çin idaresine açıklama konusunda zorlanabileceğini lisana dile getirdi. İsmini vermek istemeyen yetkili, Çin’in hem Riyad hem de Tahran ile uygun ilişkiler içinde olmasından dolayı çok değerli bir durumda olduğunu vurgulayarak, “Çin her iki ülke için en değerli ticari ortak. Bu açıdan baskı oluşturabilmesi çok değerli. Biz de şu anda inanç tazeleme Etabında bu süreçte Çin’in kurumsal olarak gözetlenmesi gerekir” dedi.
Suudi Arabistan ile İran ortasındaki bağlar, 2016 yılında Şii bir din beşerinin Riyad’da idam edilmesi ve buna tepki olarak Suudi Arabistan’ın Tahran Büyükelçiliği’ne baskın düzenlenmesinin akabinde kesilmesiti. Riyad, 2019 yılında petrol tesislerine düzenlenen SİHA (silahlı insansız hava aracı) akınlarından ve petrol tankerlerine yapılan saldırılardan da Tahran’ı sorumlu tutmuştu. İran ise bu suçlamaları reddetmişti.
Çin’de yapılan görüşmelerde, iki ülkede 2001 yılının ortalarında imzalanan güvenlik mutabakatının tekrar hayata geçirilmesi kararlaştırıldı. Kelam konusu muahede, kaçakçılık ve organize kabahatlere karşı ortak çabayı kapsıyor.
rtr,AFP / ET,BK
News
