Suudi Arabistan, Vizyon 2030 Planı ile ülke genelinde toplumsal, kültürel ve ekonomik olarak büyük bir dönüşüm sağlayarak bölgenin cazibe merkezi haline getirilmesi için hazırlanıyor.
Suudi hükümeti tarafından 25 Nisan 2016’da duyurulan Vizyon 2030 Planı, “Neom” üzere mega kent projelerinden altyapı çalışmalarına, Suudi Arabistan’da gerçekleşecek Dünya Kupası ve 2029 Asya Kış Oyunları üzere global etkinliklerden doğan projelerin imalinden sıhhat, eğitim ve kamu hizmetlerinin inşasına kadar büyük çalışmaları içeriyor.
500 milyar ila 1 trilyon dolarlık yatırımla gerçekleştirilecek ekonomik kalkınma planıyla Suudi Arabistan’da, toplumsal, kültürel ve ekonomik olarak büyük bir dönüşüm sağlanması ve jeopolitik olarak bölgenin bir cazibe merkezi haline getirilmesi hedefleniyor.
2018’de kurulan Suudi Arabistan Ulusal Özelleştirme ve Kamu Özel Sektör İş Birliği Merkezi Müşavere Heyeti (The National Center for Privatization and PPP Advisory Board – NCP) ise mahallî ve memleketler arası özel bölüm potansiyelini Suudi Arabistan’a çekerek kamu altyapısını, hizmetlerini geliştirmek ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamak emeliyle faaliyetlerini sürdürüyor.
Türk şirketleri de bu büyük yatırımlardan hisse almak ismine bugün prestijiyle Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’a ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret kapsamında NCP işbirliğiyle Türk şirketleri bölgedeki yatırım potansiyeline ortak olmak ismine birçok temasta bulunacak.
NCP aracılığı ile gerçekleştirilen toplantılar ile Türk şirketleri Suudi Arabistan’ın Yatırım, Etraf, Su ve Tarım, Ulaştırma ve Sıhhat bakanlıklarından üst seviye yetkililer ile toplantılar gerçekleştirecek.
Bakanlıkların üst seviye yetkilileri, Türk şirketlerine kelam konusu alanlarda gerçekleştirilecek projeleri anlatacak, ayrıyeten karşılıklı kıymetlendirme ve ikili görüşmeler yapılacak.
Türk şirketleri gerçekleştirilecek yatırımların finansmanı konusunda da “Riyad Bank”, “AlJazira Bank”, “Saudi National Bank” ve “ANB Bank” ile bölgede temaslar gerçekleştirecek.
Aynı vakitte ülkede iş almış Kanada, Amerika ve İngiltere menşeli global şirketlerle de ileride Türk şirketleriyle doğacak iştiraklerin tabanını oluşturmak ismine ikili görüşmeler ve fikir alışverişinin yapılacağı tertipler düzenlenecek. Tüm bu adımlarla bölgedeki yatırım potansiyelinden Türk şirketlerinin hisse alması sağlanacak.
Türk firmaları Suudi Arabistan’da güçlü iştirakler kurabilir
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Suudi Arabistan Danışmanı Cüneyt Sarıçimen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin inşaat dalında güçlü olduğunu ve Suudi Arabistan’da yaklaşık 10 yerleşik firmayı barındırdığını belirtti.
Türkiye’nin, savunma endüstrisi alanında Suudi Arabistan’da güçlü varlık gösterdiğini vurgulayan Sarıçimen, ASELSAN’ın halihazırda orada bulunduğunu, ROKETSAN, Baykar ve CTech Bilişim Teknolojileri’nin bölgedeki teşebbüslerinin sürdüğünü paylaştı.
Sarıçimen, Türk firmalarının Suudi Arabistan şirketleriyle iştirak kurarak özel dalda çalışmasını teşvik ettiklerini belirterek, büyük ve hareket kabiliyeti olan Türk firmalarının Suudi Arabistan’da güçlü iştiraklerini sürdürmelerini istedi.
Abdi İbrahim şirketinin eczacılık alanında yaklaşık 2-3 ay evvel ülkede bir paydaşlık kurduğunu aktaran Sarıçimen, şirketin Cidde’de teşebbüsleri olacağını belirtti.
Otomotiv ve inşaat bölümleri Türk firmalarına fırsatlar sunuyor
Sarıçimen, Suudi Arabistan’da birçok dalın çeşitli kademelerinde fırsatlar olduğunu anlatarak, Türkiye’nin otomotiv endüstrideki deneyimini bu ülkede kullanabileceğini söz etti.
Türk firmalarının ülkede paydaşlık kurmasını sağlayarak Suudi Arabistan piyasasında yerleşik olmayı hedeflediklerini bildiren Sarıçimen, bu tarafta Suudi hükümetinin çok güçlü teşvikleri bulunduğunu, rekabette yerli ve yabancı şirketler ortasında eşitliği sağlamaya çalıştığını söyledi.
Sarıçimen, ülkede yatırımlar için “çok büyük bir pasta” olduğunu vurgulayarak, Suudi Arabistan’ın Vizyon 2030 çerçevesinde yaklaşık 3 trilyon dolarlık yatırımı ülkeye çekmeyi hedeflediğini anımsattı.
“Türkiye ile çalışmak istemelerine bir öncelik verdiklerini her biçimde görüyoruz, hem devlet hem de özel kesimde. Hatta geçmiş, kaybedilen yılları, vakti nasıl telafi ederiz diye bir heyecan var.” diyen Sarıçimen, Türk yatırımcıların iş geliştirici pozisyonunda da Suudi Arabistan’da bulunabileceğine dikkati çekti.
Sarıçimen, Suudi Arabistan’da kökten kurumsal yapılanmalar yapıldığını lisana getirerek, ülkede geleceğe dönük projeler bulunduğunu anlattı.
Türk firmalarının 2023’te Suudi Arabistan’dan yaklaşık 3 milyar dolarlık ihale aldığını ve bunun artmasının beklendiğini aktaran Sarıçimen, Türk şirketlerin toplu konut, havalimanı, hastane ve okul inşaatı projelerine dahil olabileceğinin altını çizdi.
Vizyon 2030 Planı
Vizyon 2030 Planı kapsamındaki 13 bölgede birçok proje hayata geçirilecek.
Suudi Arabistan’ın 12 kentindeki hayat kalitesini artırmak ve ekonomik kalkınmayı hızlandırmak için yatırımcılar ve şirketler çeşitli alanlarda iş kurmaya ve istihdam sağlamaya teşvik edilecek.
Ülkenin kuzeyindeki El-Cevf kentinde kurulan rüzgar gülü tarlaları ve güneş panelleri, ülkenin toplam gücünün yüzde 50’sini 2030’a kadar yenilenebilir güce dönüştürme planının bir modülü.
Özel ekonomik bölgeler
Yatırımcıları Suudi Arabistan’a çekmek emeliyle ülkede beş özel ekonomik bölge kurulması planlandı.
Riyad Bütünleşik Özel Lojistik Bölgesi’nin yanı sıra Kral Abdullah İktisat Kenti Özel Ekonomik Bölgesi, Ras Al Khair Özel Ekonomik Bölgesi, Jazan Özel Ekonomik Bölgesi ile Bulut Bilişim ve Bilgi Teknolojisi Özel Ekonomik Bölgesi’ne yatırım yapan iş insanları birçok fırsattan faydalanabilecek.
Ülkenin rekabet gücünü destekleyecek proje, sanayi gelişimini ve ekonomik büyümeyi güçlendirerek istihdam sağlayacak.
Eğlence ve spora değer veriliyor
Qiddiya kenti projesi, bulunduğu bölgeyi global cümbüş, spor ve kültür merkezi haline getirmeyi hedefliyor. Milletlerarası spor salonları, konser ve cümbüş alanları, spor ve sanat akademileri bu kentte yer alacak.
Başkent Riyad’ın kuzeybatısında bulunan Diriye kenti, yaklaşık 62 milyar dolarlık kalkınma projesiyle seyahat, ömür, iş ve alışveriş için eşsiz merkez haline gelecek.
Suudi Arabistan’daki nükleer güç sanayisinin geliştirilmesine katkı verecek “Düşük Güç Araştırma Projesi,” nükleer bilimlerin geliştirilmesine imkan sağlayacak.
“Muhammed Bin Salman Kar Gayesi Gütmeyen Şehri” emsali görülmemiş bir kent olarak tasarlandı. “Misk” ismi da verilen kent, ofisleri, eğitim kurumları, sanat ve spor tesislerinin yanı sıra yerleşim alanlarını ve otelleri içinde barındıracak. İnsan odaklı olacağı belirtilen kent, inovatif ekosistemiyle gençliği amaç alacak.
Kültür ve sanat
“Riyad Sanat” teşebbüsü, Suudi Arabistan’ın başşehrini duvarları olmayan bir sanat galerisine dönüştürmeyi ve kent hayatına katkı sağlayarak ekonomiyi canlandırmayı amaçlıyor.
“Yeni Murabba” projesi kapsamında 19 kilometrekarelik alanda Riyad kentine bağlı yeni bir bölge inşa edilecek. Kentin merkezinde yer alan “Mukaab” isimli mimari yapı, kültürel ve turistik cazibe merkezi olacak.
2019’da başlatılan “Kral Salman Parkı” projesi kapsamında dünyanın en büyük kent parkı yapılacak. İslami biçimde düzenlenecek bahçelerin bulunacağı bu parkta, kuşların ve kelebeklerin bulunduğu bir alanda yer alacak.
“Yeşil Riyad” projesiyle Riyad’ın “yeşil vaha”ya ve dünyada yaşanabilir birinci 100 kentten biri haline dönüştürülmesi hedefleniyor. 2030 prestijiyle kentte 7,5 milyon ağaç bulunacak.
Tebük bölgesi cazibe merkezi haline gelecek
Suudi Arabistan’ın kuzeybatısında bulunan Tebük bölgesinde Vizyon 2030 Planı kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan birçok proje bulunuyor.
NEOM ismi verilen proje kapsamında, insan ile tabiatın buluşmasına öncelik verilerek, sürdürülebilir ömür teşvik edilecek. Bu alanda oluşturulacak “The Line” ismi verilen ve yaklaşık 30 kilometrekare alanda kurulacak fütüristik kent, yenilenebilir güce dayalı akıllı kent konseptine uygun olarak tasarlanacak.
Aynı bölgede yer alan “Trojena Dağları” sürdürülebilir dağcılık turizmine can verirken, Kızıldeniz’e açılan bir kapı misyonu gören “Sindalah Adası” turistler için lüks bir destinasyon olarak tasarlandı.
Yüzen bir liman kenti olması planlanan Kızıldeniz’in kıyısında yer alacak Oxagon’da, kente entegre bir lojistik merkezi ve gelişmiş üretim tesisleri bulunacak.
Medine
“Rua Al Madinah” olarak isimlendirilen kent projesiyle Medine, çağdaş bir kültürel destinasyon haline getirilecek. Proje kapsamında, kentin hacılara konut sahipliği yapma kapasitesinin 2030’a kadar 30 milyona çıkarılması hedefleniyor.
Mescid-i Kuba’ya alaka proje de mevcut caminin genişletilmesinin yanı sıra 57 tarihi yerin geliştirilmesi ve onarımını kapsayacak.
Suudi Arabistan’ın birinci UNESCO Dünya Mirası listesine giren alanı El-Ula’ya ait proje kapsamında gerçekleştirilecek arkeoloji, turizm, kültür, eğitim ve sanat alanlarındaki teşebbüsler, bu harikulâde bölgenin dünyaya açılmasına yardımcı olacak ve bölgenin harika doğal ve tarihi karakterini koruyacak.
Sürdürülebilir yaşam
İnşaatı 2017’de başlayan “Rabigh Tuzdan Arındırma Tesisi”, çeşme suyu tüketimine katkı sağlayarak, su kıtlığıyla gayret edilmesine öncülük ediyor.
Ülkenin birinci elektrikli araç markası “Ceer”, memleketler arası ve mahallî yatırımları çekecek, lokal iş fırsatları oluşturacak ve Suudi Arabistan’ın ekonomik büyümesine katkıda bulunacak yeni bir sanayiyi ülkeye kazandırmaya hazırlanıyor.
Konut projesi “ROSHN”, 2030’a kadar ülkenin yüzde 70’inin konut sahibi olması hedefiyle 2020’de başlatıldı. Projenin, emlak ve altyapı kesimlerine olumlu katkılar sağlaması bekleniyor.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Cidde Tarihi Bölgesi’ne ait proje, Cidde’nin tarihi merkezinin yenilenmesini ve burayı kültür ve sanat merkezi haline getirmeyi amaçlıyor.
Tarihi ve kültürel miras korunacak
Suudi Arabistan’ın güneyinde yer alan Asir Bölgesi’nde dağlık bir alan olan Sudah’ın kalkınması için oluşturulan proje, bölgenin eşsiz kültürel mirasını koruyarak, macera ve kültür turizmini bütünleştirme, lokal halka ekonomik katkıda bulunma gayesini içinde barındırıyor.
Sudah Dorukları projesi ise lokal klâsik mimari stilleri yansıtacak ve bölgenin hem kültürel hem de peyzaj mirasını tanıtacak biçimde tasarlanıyor. Proje, 2033’e kadar 2 bin 700 konaklama tesisi, 1336 ünite konut ve 80 bin metrekare ticari alan sunacak.
Temiz enerji
Ülkenin doğusunda yer alan “Kral Salman Güç Parkı”, güç dalında büyük atılım sağlayarak, pak güç teknolojilerinin kullanılmasını teşvik edecek.
Bu alandaki endüstrileşmenin güç alanındaki açmazları çözmesi bekleniyor.
“AlKhafji Tuzdan Arındırma Tesisi” ise bölgenin su gereksinimini yenilikçi ve sürdürülebilir biçimde karşılayan, dünyanın güneş gücüyle çalışan en büyük tuzdan arındırma projesi olarak biliniyor. Tesis, günde 90 bin metreküpe kadar pak su üretme kapasitesine sahip.
AA
News
