Gazze’deki İsrail katliamının önlenmesi için diplomasiyi en faal kullanan ülkelerin başında gelen Türkiye, İslam İşbirliği Teşkilatı Önderler Doruğu’na de damga vurdu. İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi birinci kere ‘ortak’ bir metne imza attı ve yeniden birinci defa bir ortak metinde kınamanın ötesinde ‘eylem planı’ içeren tanımlar ve yol haritası yer aldı.

* Filistinlilerin meskenlerine, tarlalarına el koyan İsrailliler için ‘yerleşimci’ yerine ‘terörist’ sözü kullanıldı.

* Bu ‘yerleşimci’ örgütlerinin memleketler arası terörizm listelerine alınması daveti yapıldı.

* İsrail’in sivillere saldırısı ve göçe zorlaması ‘savaş suçu’ olarak tanımlandı.

* İsrail yetkililerinin ‘tehdit’ olarak ima ettiği nükleer silahlarının araştırılması dünya gündemine getirildi.

* İsrail’in savaş hatalarının araştırılması için Milletlerarası Ceza Mahkemesi’ne davette bulunuldu.

* Lakin bununla yetinilmedi, kanıtların toplanması, raporlanması için sistem ve takvim oluşturuldu.

* Ayrıyeten, insanlığa karşı cürüm manasına gelen tüm hareketlerin dünya halklarına duyurulması için toplumsal medya ünitesi kurulması kararı alındı.

* İnsani yardım için İsrail ablukasının ‘kırılması’ üzere bir eylemsel tabir kullanıldı.

TARİHİ BİLDİRİDE TÜRKİYE ETKİSİ

Türkmedya Ankara Temsilcisi Melik Yiğitel, “Riyad’daki inanılmaz tepeyi takip ettim. Müşahedelerim, bildiri metni ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kelamlarından şu tablo çok açık ortaya çıkıyor: İİT ve Arap Birliği’nin ortak doruğu ve bildiri metnindeki tarihi sözlerin ana aktörü Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır. Erdoğan, uzun müddettir sürdürdüğü başkanlar diplomasisi ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın tepe öncesi trafiği bu sonucu sağlamıştır. Fidan, Riyad’a iki gün evvel geldi ve tüm üye ülke gruplarıyla görüştü” dedi.

Görüşmelerde İİT ve Arap Birliği üyelerine “Ortak tepe yapmakla ‘birlik’ bildirisi verelim. Ortak bildiriyle bunu güçlendirelim”, Lakin bildiride kınamanın ötesine geçmezsek gücümüz inandırıcılığını yitirir…” başlıkta iki değerli iletinin verildiğini aktaran Yiğitel, “Birçok unsur, Türkiye’nin önerisi olarak bildiriye girdi. Erdoğan’ın, kimi ülkelerin ‘bunların bir kısmı yapılmazsa neden yazıyoruz’ kelamlarını hatırlatması da bu yüzden. Türkiye bu ülkelere, “Yazalım ki yapılması için yer olsun. Bir şey yapmak isteyen bir ülke olursa, bu metin referans noktası olsun” karşılığını verdi ve kabul ettirdi” tabirlerini kullandı.