Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Salı günü Hollanda’da “Avrupa’nın geleceği” konusunda yaptığı konuşmada son derece sakindi. Ne büyük reaksiyon veren emeklilik islahatına yönelik beklenen protesto gösterisi ne de Çin’le ilgiler konusundaki görüşlerine yönelik reaksiyon Macron’un performansını kaçırdı.
Macron’un, Pekin ziyareti döngüsünde Avrupa’nın Çin ile bağlantılarında Amerika Birleşik resimlerinden (ABD) daha bağımsız olması doğal istikametindeki parçalar daha fazla açmasını bekleyenler hayal edildi.
Lahey koşullarıki konuşmasında, “Ben bir hayalperestim” diyen Macron, ekonomik ve endüstriyel olarak daha özerk bir Avrupa Birliği (AB) vizyonunu lisana dile getirdi; Lakin bu defa Tayvan’dan hiç kelam olmadı.
Macron Fransız Les EchosGazetede yer alan röportajında, Avrupalıların Tayvan konusunda Çin’le tırmanan tansiyonda ABD’nin “peşinden gitmesi” ve “kendilerine ilişkin olmayan krizlere” kapılmamaları belirtilmesi memleketler arası bir şaşkınlığa neden olmuştu.
Macron’un sözleriWashington’da reaksiyona yol açarken, AB başşehirlerinde de kaşların çatlamasına neden oldu.
Macron, diğer AB başkanlarıyla birlikte, Avrupa’nın milletlerarası arenasında “stratejik özerkliğini” geliştirmesi sürecini uzun vakittir lisana getiriyordu. Ancak ABD’nin Rus işgali karşısında Ukrayna’nın en büyük destekçisi olduğu göz önüne alındığında, pek çok kişi Macron’un lisana gelirken tam olarak bu kelamları seçmesini fikirsizce buldu.
arasında önde gelen Senatör Marco Rubio’nun da bulunduğu ABD’li Cumhuriyetçilerin de işaret ettiği şekilde, yanı başında devam eden bir savaş olan AB, güvenlik açısından Washington’a son derece bağımlı.
Bazı dış siyasetin, Donald Trump devrinde yaşanan güçlü bir dönemde akabinde ABD Lideri Joe Biden idaresinde toparlanan Transatlantik münasebetlerinin sorgulanmasının akla yatkın olmadığını belirtiyor.
İyi analist, berbat diplomat mı?
Diğer yanda Avrupa Dış Bağlar Kurulu Araştırma Yöneticisi Jeremy Shapiro, Macron’un yorumlarının yolunu açtığı tartışmaların Fransız liderliğinin haksız olduğu manasına gelmediğini düşünüyor.
DW’ye konuşan Shapiro, “Avrupalı başkanların büyük çoğunluğunun Washington’dan seçimlerini müdafaa, Çin’le kurma ilgisi ve aslında Tayvan’ın kendi meselesi konusunda hemfikir olduğunu düşünüyorum” dedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın eski rejimi olan Shapiro’ya bağlı sorun Macron’un alenen ve müttefiklerine başvurmaktan vazgeçmesi. Ayrıyeten Macron’un listeleri Avrupa Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in de sınıfının üst düzey bir seviyede bir Çin ziyareti yapılmış olması da, bir bütün olarak AB ismine konuştuğunu hatırlamasını yarattı.
Sonuç olarak Macron’un açıklamaları Fransa’nın müttefiklerinin baş ağrıttı. ABD’li Senatör Rubio, AB’nin Tayvan’ı kendi sorununu olarak görmemesi halinde Washington’un Ukrayna’ya emsal bir terapi sergileyebileceğini hayal etti. Shapiro, bu ucube tehdidinin anında fazla AB ülkesinin “tüylerini diken diken ettiğini” belirtiyor.
Fransa Cumhurbaşkanının başı bu cins açıklamaları nedeniyle birinci kere sıkıntıya girmiyor. 2019’da da NATO’nun “beyin çöküşünün” gerçekleştiğini belirten misal bir patırtıya neden olmuştu. Shapiro, “Fransa Cumhurbaşkanı’nın bu cins şeyleri öğrendiğiyle bir yerde var olmadığı halde şaşırıyorum. Kendi başına çok uygun bir analist. Şayet bir fikir merkezinde iş isterse onu alırız. Ama garip bir halde, düzgün bir diplomat görünüyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Bu sorun çözülmezse bir sonraki Transatlantik krizi Çin olacak”
Brüksel’deki Alman Marshall Fonu’nda efsane yazarlardan Bruno Lete DW’ye verdiği demeçte, Macron’un konuşmaları öfke yaratmış olsa da, bunun için kullanılan Transatlantik güvenlik bileşeniü manasına gelmediğini söz etti. Lete, “Bunun varoluşsal bir sorun olduğu düşünülüyor. Diplomatlar orta perdede düzeltmeler yapılacak” dedi.
Lete, Macron’un kelamlarının muhtemelen unutulacağı lakin ABD ile Çin’in ortasındaki tansiyonun süreceği ve AB’nin giderek daha fazla tarafın devam etmekte zorlanacağı ihtarında bulundu.
Pekin, Tayvan’ın kendi topraklarının bir modülü olarak karşımıza çıkıyor ve askeri müdahale tehdidini son devirde sık sık lisana getiriyor. ABD ise Çin’in askeri gücünün kullanıldığı durumda Tayvan’a savunmanın dayanıklılığını açıklamıştı. ABD Dış Alakalar Kurulu’na bağlı olarak Washington Tayvan ile askeri teçhizat satışı da dahil olmak üzere yakın gayri resmi alaka içerisinde yer alıyor.
Pekin, bir harf kısa bir mühlet içinde ikinci defa Tayvan çevresinde büyük bir askeri tatbikat düzenledi. Üç gün süren Müşterek Güç tatbikatında savaş gemileri ve savaş uçakları Tayvan’ı amaç alan atak senaryosunu uyguladı.
Tayvan sorunlarının ötesinde, ABD Lideri Joe Biden uzun zamandır Avrupalı müttefiklerini, İktisat ve sanayi alanındaki faaliyetlerle insan hakları ihlalleri nedeniyle Pekin’e karşı daha sert bir hal almaya zorluyor.
ABD, Tayvan konusunda Avrupa’daki yakın müttefiklerinin dayanağını istiyor. Lete, “Avrupa’nın savaş uçaklarının ya da Fırkateynlerin gönderilmesini beklemiyorum. Ancak ABD’nin Avrupa’nın esnekliğine sahip olması var, örneğin Birleşmiş Milletler’de” lisana sunuyor.
“Sonunda, AB ve ABD’nin Çin’e nasıl yaklaşacakları konusunda bir çeşit mutabakata varcaklarını” yazan Lete, “Pekin’e ait görüntüleri kaydetmeleri halinde, Çin’in bir sonraki Transatlantik krizi geçirdiğini düşünüyorum” dedi.
AB, Çin’e karşı tavrını sertleştirmek için baskı altında
Shapiro, birçok AB ülkesinin Çin konusunda dikkat çekmemeye çalışacağını lakin bunun mümkün olacağını ileri sürerken, Lete, “Aslında Avrupa’nın Çin siyaseti ABD’nin istikametinde ilerliyor. Hem AB hem de NATO son yıllarda Çin’e karşı resmi tavırlarını sertleştiriyor. Bence şu andaki. Durum AB’nin ABD’ye çok fazla bağımlı olması ve ABD’nin de Çin sorununun çok fazla önemsiyor olması” değerlendirmesinde bulunuldu.
DW Türkçe’ye nasıl sansürsüz ulaşılabilirim?
EKONOMİ
03 Kasım 2024EKONOMİ
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024GÜNDEM
03 Kasım 2024EKONOMİ
03 Kasım 2024Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.