Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Frankfurter Allgemeine Zeitung’un (FAZ) Cuma günü yayımladığı haberlerin yarattığı tartışmalar sürüyor. Gazete, Almanya’da ikamet başvuruları mevcut Türk resminin Türkiye’ye geri bildiriminin kolaylaştırılması istikametinde Berlin’in talebinin, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kasım 2023’teki Berlin ziyareti sırasında Almanya Başbakanı Olaf Scholz ilettiğinde geldiğini bildirdi, uzun süren etkinliklerin akabinde Türkiye’nin birinci etapta 200 kişi olmak üzere haftada 500 Türk vatandaşın geri görüştüğüne onay görüşmeleri vardı.
Alman İçişleri Bakanı’ndan “sonuca ulaştık” mesajı
Cuma günü haberin yayımlanmasından birkaç saat sonra Almanya Bakanı Nancy Faeser, Funke medya setine devam ettiğini belirtti, “Türkiye’ye geri göndermelerin daha hızlı ve tesirli bir halde gerçekleştirilebilmesi ve Türkiye’nin Almanya’da ikamet izni mevcut vatandaşlarını daha hızlı bir şekilde geri kabul ediyor parçalar ulaşmış bulunuyoruz” diye konuştu.
“Bu büyük bir ilerleme ve sistemsiz göçün sonlandırılmasında değerli bir temel taş” diyen Faeser, “İnsanlar savaş ve terörden müdafaaya devam edebilmemiz için, korunmaya dayanıklılığı olmayan kişilerin süreklii daha hızlıli bir biçimde terk edilmesi gerekiyor” bildirisini verdi.
Alman hükümetinin kaynakları teyit etti
Funke medya kümesine bağlı Berliner Morgenpost gazetesinin haberine göre, FAZ’ın haberlerindeki bolluk hükümetince da doğrulandı. Berliner Morgenpost, hükümetin kaynaklarına dayandırdığı haberinde, birinci etapta 200 kişi farklı uçaklarla Türkiye’ye gönderilecek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın haftada 500 Türk vatandaşını geri kabul etme teklifinde bulunduğu, Almanya’nın ise karşılıklı Türk havalarının mevcut vize gösterilerinin hızlandırılacağı kelamının hızlandırılacağı yazıldı.
İçişleri Bakanı Nancy Faeser, Funke medya setine yaptığı açıklamanın akabinde akşama gerçek X hesabından Berliner Morgenpost haberinin linkini paylaştı ve “Türkiye’ye geri göndermelerin daha hızlı ve tesirli bir biçimde gerçekleştirilebileceği” haber bültenini yineledi.
Türkiye’den iki farklı yalanlama
Faeser’in açıklamalarının ardından Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Öncü Keçeli akşam saatlerinde, “Almanya basınında yer alan, Almanya’da yasal ikamet hakkı bulunmayan vatandaşlarımızın Türkiye’ye geri dönüşlerine ait bilgiler gerçek değildir. Vatandaşlarımızın toplu olarak hudut dışı bırakılmasına ait hiçbir uygulama onay verilmemiştir. Sayın Cumhurbaşkanımız ile Almanya Şansölyesi Scholz’un ortasında 23 Eylül günü New York’ta yapılan görüşmede bu husus gündeme gelmemiştir” açıklamasını yaptı.
Keçeli’nin yasal akabinde Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığına bağlı Dezenformasyonla Gayret Merkezi (DMM) de “Alman basınında yer alan, ‘Almanya ile Türkiye muahedeye vardı. Her hafta Almanya’da yasal ikamet hakkı mevcut 500 Türk özel uçak seferleriyle Türkiye’ye gönderilecek’ savı yanlışsız Sayın Cumhurbaşkanımız ile Almanya Şansölyesi Scholz ortasında 23 Eylül günü New York’ta yapılan görüşmede bir mevzu gündeme gelmemiştir. Vatandaşlarımızın toplu olarak hudut dışı bırakılmasına ait hiçbir onay verilmemiştir”.
Ancak mevzunun New York’taki Erdoğan-Scholz görüşmesinde gündeme geldiğiyle ilgili bir detay FAZ haberinde, FAZ’ı kaynak gösteren mevzuyla ilgili haber veren ve başlıklar DMM’nin iletisinde diğer Alman yayın organlarının haberlerinde yer almıyordu. Yalnızca Bild gazetesi haberine görsel olarak Erdoğan ve Scholz’un New York’taki görüşmeleri öncesinde çekilmiş bir fotoğraf kullanılmış, fotoğraf adına da “Anlaşmaya burada mı varıldı? Başbakan Scholz ile Cumhurbaşkanı Erdoğan dört gün önce New York’ta bir ortaya çıkmıştı” ibaresini eklemişti.
23 Eylül New York detayının hem Dışişleri hem de DMM’in açıklamalarında yalanlama ögesi olarak neden yer anlaşılamadığı anlaşılamadı.
Almanca belgelerden yalanlamalara kapalı yanıt
Cuma günü bu şekilde gelişiyor haber ajansı dpa, karmaşıklaşan durumu Alman İçişleri Bakanlığı’na sordu. Ajansa, Almanya İçişleri Bakanlığı yetkilisi, Türkiye’den gelen yalanlamalarla ilgili olarak “Federal askeri göç politikalarıyla ilgili ayrıntılarda Türkiye ile daima görüşmelerde bulunduğunu, bu önemli hususların orta geri göndermelerin de bulunduğunu” söyledi.
Dışişleri Bakanlığı, “Almanya hükümetinin geri göndermeler alanında iş birliğinin uygunlaştırılması için menşe ülkelerle ağır görüşmeler yürütüyor” dedi. Türkiye’nin tüm bu hususlarda Almanya’nın çok değerli bir ortağı olduğunu vurgulayan sözcü, bu cins süreçlerinin genel işlemlerinin genel ciddiyetine işaret ederek görüşme içeriğiyle ilgili detayların bilinmeyen ayrılmasına anlayışını istedi.
dpa: Geri göndermeler başladı, ilk uçuşlar yapıldı
Ancak İçişleri Bakanlığı resmi olarak bu açıklamayı yaparken bireysel haberlerde dpa’ya konuşan hükümet kaynakları uçuşların başladığı bilgiler paylaşıldı. Ajansın hükümet bölgelerine dayandığı haberlerde, Türk ordusunun geri gönderilmeye başlandığı ve birinci uçuşların gerçekleştirildiği bildirildi. Geri gönderimlerin yavaş yavaş, tarifeli seferlerle, merkezsiz bir halde yapıldığı, eyaletlerin de özel evraklarının hazırlanmasına dahil olduğu belirtildi. FAZ haberinde, Türk konsolosluklarının da geri kabulleri dağıtmak üzere evrakları düzenlemek üzere büyüteceği tezi yer alıyordu.
Alman hükümetinin kaynakları, Türkiye’ye tarifeli uçaklarla geri göndermelerin yapılacağını duyurdu.Fotoğraf: Picture Alliance/ABBfoto
Cumartesi günü Alman medyasında dpa haberi geniş yer alırken İrtibat Başkanlığı DMM’den de bir açıklama daha geldi. Açıklamada, “Türkiye ile Almanya ortasında ‘yasal ikamet hakkı olmayan Türk belgesinin’ tez edildiği şekilde toplu bir formda başka yere ait bir mutabakat yapılması mutlaka kelam konusu değildir. Halihazırda var olan muahedeler kapsamında yasal olarak oturması olmayan Türk koşullarında, Almanya’da yasal olarak çalıştırılan tüm hakları saklıdır. Kullanıldıktan sonra (itiraz renkleri vb.) Türk Dışişleri ülkelerinin de anlaşmasıyla ferdi olarak kabul edilebilmektedir” tabirlerine yer verilmiştir. Açıklamada, birçok toplumsal medya hesaplarında, muahedeye Suriye ve Afganistan kökenlilerin de dahil olduğu tarafların ortak tezlerinin da hakikat olmadığı vurgulandı.
Welt: Berlin Ankara’yı daha da sıkıntı durumda bırakmak istemiyor
Türkiye’den gelen yalanlamalar Alman kamuoyunda da sorular oluştu. “Die Welt” gazetesi, İçişleri Bakanı Nancy Faeser’in açıklamaları sonrasında Türk hükümetinden gelen yalanlama üzerine Berlin’de hafta sonunda sessizliğin hakim olduğunu, Başbakanlık Bakanlığının bahisle ilgili sızıntısının “görüşmelerin kapalı olduğu” yanıtsız olarak yapıldığını kaydetti.
Konuyla ilgili tahlilde, “Alman hükümeti, Ankara’yı daha da güç durumda bırakmaya çalışıyor gibi görünüyor. Zira göç ve geri göndermeler Türkiye’de duygusal bir halde tartışılan mevzular. Türk tarafı, somut bir karşılık vermeden Alman parçalarına çok fazla taviz vermiş olmak üzere makûs bir izlenim yaratmak istemeyen tabirleri yer aldı.
Analizde, Türk toplumunda 2016’da AB ile imzalanan Mülteci Mutabakatı konusunda büyük bir kimliksizliğin bulunduğu, buna karşılık olarak vaat edilen vize özgürlüklerinin da hayatta hayatta geçirilmediğine işaret edildi.
“İmaj kaygısı”
Welt gazetesi, Türk şirketlerinin geri kabulle ilgili tartışmaların kamuoyunda yayınını istemesinin gerisinde, jeopolitik mücadelesinin da rol oynadığını kaydetti, “Onbinlerce vatandaşın Batılı eğitimli iltica katılımı, başarılı bir bölgesel gücün kendini içinde gördüğü tabloya uymuyor” dedi.
Almanya’da yapılan iltica başvurularında daha seçici davranılması ve ikamet izni bulunmayanların geri dönüşü, çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin arka arda seçim muvaffakiyetleri değişti bir periyotta Alman hükümetinin bakış açısı giderek daha acil bir bahis haline geldi.
Geri gönderilmesi gereken 14 binden fazla Türk vatandaşı var
Türk devletinin Almanya’ya iltica başvurularında geçen yıl değer artışı görüldü. Bu yıl Ağustos ayı boyunca toplam 21 bin 590 Türk vatandaş Almanya’ya iltica başvurusunda bulundu, iltica kayıtlarında Türk kayıtlarında, Suriyeliler ve Afganların akabinde üçüncü sırada yer aldı. Müracaatların yüzde 84’ünü Kürt kökenlilerin oluşturduğu belirtiliyor.
Türk belgesinin iltica başvurularının kabul edilebilir oranda da değer düşüşü var. 2019’da yüzde 47,4 olan kabul oranı 2024’te yüzde 9,6’ya geriledi.
Almanya’da ikamet izni mevcut ve Türkiye’ye gönderilen Türk hesabının sayısı 2023’te bin 300 olarak belirlendi. Bu yıl Nisan ayı sonu prestijiyle ülkenin hudut dışı bırakılması gereken 14 bin 500 Türk vatandaş bulunuyor.
News
