Adalet Bakanlığı’nın 2021 yılına ait kayıtlı istatistikler, Türkiye’de cürüm oranlarında artışın yayılmasını gözler önüne serdi. Bilhassa kayıtlı, dolandırıcılık ve yağma şeklinde kabahatleri kapsayan malvarlıklara karşı işlenen cürümler, Türkiye’de en fazla işlenen hata seti oldu. Geçen yıl bu kabahatlardan 2 milyon 461 bin evrak açıldı.
Tüm cürüm kümeleri içinde sistemin işleyişinin oranı yüzde 5’e yükselirken, açılan belge sayısı geçen yıl 422 bin çıktı. 2021’de 127 bine yükselen cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen cürümlerde birinci sırayı 44 bin sayısıyla “çocukların cinsel istismarı” aldı.
DW Türkçe’nin geçmiş yıllarla karşılaştırdığı 352 sayfalık rapor, bir manada Türkiye’nin kabahat haritasını gösteriyor.
İhbarlarda rekor artışı
Rapora ilişkin soruşturmaların başlatılmasına neden olan ihbarlar, geçen yılın kaydedilme bedeli biçiminde arttı. Cumhuriyet başsavcılıklarına 2018 yılında yaklaşık 80 bin “ihbar” gelirken, bu sayı 2020’de 200 bin 288’e, 2021 yılında ise 265 bin 117’e yükseldi. 2020’den devredilen belgelerle birlikte geçen yıl savcılıklarda toplam 314 bin 807 ihbar belgesi toplandı. Bu ihbarlardan 198 bin 154’üne soruşturma başlatma kararı verilirken, 24 bin 457 ihbar üzerine soruşturma başlatıldı. En çok raporlama sırasıyla Marmara, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde geldi. Vilayetler’in ortasında ise İstanbul, Gaziantep ve Diyarbakır’da en çok “ihbarda” bulunan kentler olarak üçüncü sırada yer aldı.
Soruşturma sayıları artıyor
İstatistikler, Türkiye’de hem soruşturmada hem de şüphe dolu ilişkilerde onun yıl nizamlı olarak yükseldiğini gösterdi. 2014’te 6,9 milyon olan soruşturma sayısı 2020’de 8 milyon 995 bin 141’e, 2021’de ise 9 milyon 856 bin 642’ye yükseldi. Buna karşılık bir soruşturmanın ortalama yürütülme mühletinin arttığı, yani adaletin sağlanmasının yavaşladığı görüldü. 2014’te bir soruşturma 378 gün tamamlanırken, geçen yıl 413 gün bitirilebildi.
14 milyon kişi kuşkulu oldu
Adli istatistiklere göre, yaklaşık 85 milyon nüfusa sahip Türkiye’de kuşkulu sayıları da arttı. 2014’te 9,8 milyon şüpheyle varken, 2020’de bu sayı 13 milyon 97 bin 311 oldu. 2021 yılında soruşturmalardaki şüpheli kişi sayısı ise 14 milyon 345 bin 936’ya yükseldi. Bu soruşturmalarda 10 milyon 903 bin 331 kişi ise “mağdur/müşteki” oldu.
383 bin yabancı asıllı şüpheli
Toplam şüpheliler içindeki “yabancı uyruklu” kuşkulu ilişkiler da yükseldiği görüldü. 2020 yılında 283 bin 82 yabancı asıllı kişi şüphesiyle karşılaşıldığında, bu sayı geçen yıl yaklaşık 100 bin artarak 383 bin 743’e çıktı.
2021’de 3 milyon 290 bin ceza davası
Geçen yıl tüm başsavcılıklardaki soruşturmalar sonucunda yüzde 55,7’sine, yani 5 milyon 13 bin 705’ine takipsizlik kararı verildi. İstatistikler, Türkiye’de ceza mahkemelerinde geçen yıl açılan davaların da arttığını gösteriyor. 2020’de açılan dava sayısı 2 milyon 833 bin 473’tü. Geçen yıl ise 3 milyon 290 bin 195 dava açıldı. Bu davalardan 2 milyon 529 bin 492’sinde (yüzde 50,6) mahkûmiyet kararı, 674 bin 814’ünde (yüzde 13,5) kararın açıklanmasının geri getirilmesi, 756 bin 767’sinde (yüzde 15,1) beraat kararı çıktı.
Türkiye’nin hatası nasıl artırıldı?
İstatistiklerin ayrıntıları, Türkiye’deki her ürünün türünde de bir artış yaşandığı ortaya çıktı. Buna göre, geçen yıl Türkiye’de en fazla kabahat tezi, 2 milyon 461 bin 166 sayısıyla “malvarlığına karşı” oldu. 2020’de bu sayı bir milyon 933 bin 775’ti.
Malvarlığa karşı işlenen kabahatlerden kopyalanan, dolandırıcılık, mala ziyan verme ve yağma cürümlerinin geçen yıllarda çoğalmasına da dikkat edildi. Tüm kabahat kümeleri içerisinde malvarlıklara karşı işlenen kabahatlerin oranı 2020’de yüzde 27,4’ken, 2021’de yüzde 28,9’a yükseldi. Bu suça ait açılan davalarda 546 bin 665 mahkûmiyet, 139 bin 17 beraat kararı verildi.
Malvarlıklara karşı kabahatlerin akabinde çeşitlerine göre sırasıyla en fazla işlenen kabahatler; bir milyon 453 bin 10 ile hürriyete karşı işlenen cürümler, bir milyon 304 bin 673 ile beden dokunulmazlığına karşı cürümler ve bir milyon 179 bin 884’le erdeme karşı cürümler izledi. Bunlar içerisinde bir milyon 178 bin 779 hakaret, 913 bin 952 tehdit, 897 bin 377 taammüden yaralama hata sayısı olarak ön plana çıktı. Tüm bu ürün çeşitlerinde geçen yıllık görünümde artış yaşandı.
Uyuşturucu ve cinsel cürümler artıyor
Sayı olarak sahip oldukları özelliklerden daha az, ancak toplumsal tartısı daha fazla olan şişturtucu ve cinsel hatalardaki artış da dikkat çekti. Örneğin 2020’de cinsel dokunulmazlığa karşı 112 bin 811 cürüm savı kaydedilirken, bu sayı 2021’de 127 bine yükseldi. Bu kabahatten açılan davalarda ise 36 bin 16 kişi mahkûm görüldü, 14 bin 803 kişi beraat etti.
Bu kabahat kümesinin içerisinde en fazla sayıda “çocukların cinsel istismarı” oluşmuştur. 2020’de 39 bin 663 kişinin cinsel istismarı cürmü işlendiği kaydedilirken, 2021’de buna ait hata tezi 44 bin 880’e yükseldi. 2021’de cinsel cürümlerden yürütülen soruşturmaların 43 bin 15’i davaya dönüştü. Oransal olarak ise cinsel kabahatlerin başka hata kümeleri içindeki oranı 2020’de yüzde 1,6’dan 2021’de yüzde 1,5’a düştü.
422 binlik dosya
Öte yandan istatistiklerdeki hatalar da gün içinde yerini aldı. 2020’de 314 bin 466 boyutlu evrak açıldı. Bunun 192 bin 795’i oluşturmak ve kullanmak, 99 bin 120’si çalıştırıldı ve ticaret oldu. 2021 yılında gelindiğinde ise büyüme hatalarında görüldü.
Geçen yıl 422 bin 479 sistemli cürmünden soruşturma başlatıldı. Uyuşturucu kullanmaktan 263 bin 650 belge, ticaretinden ise 118 bin 699 evrak kayıt sistemi girildi. 2021’deki kürlerinden 174 bin 978 dava açıldı. 2020’de kabahatlerinin oranı diğer tüm hata kümelerine göre yüzde 4,5’ken, 2021’de bu oran yüzde 5’e çıktı.
Uyuşturucu davalarında ise 245 bin 906 mahkûmiyet, 26 bin 669 beraat kararı verildi.
TMK değerlerindeki azalma
Terörle Çaba Kanunu (TMK) kapsamında 2021’de başlatılan soruşturma sayısı 2020’ye küçültüldü. 2021’de TMK’den 25 bin 448 soruşturma, 6 bin 641 dava açıldı. 2020’de ise TMK’dan 26 bin 225 soruşturma, 6 bin 551 dava görüldümştü. Öte yandan Terörle Çaba Kanunu kapsamında yargılananların çoğunluğu Beraat etti. Geçen yıl 2 bin 892 kişi mahkûm olurken, 3 bin 598 kişi ise karara bağlandı.
Darbe masrafları da azaltıldı
Darbeye girişme ve düzeni sağlama anayasal nizama karşı işlenen hatalar kapsamında geçen yıl 198 bin 771 belge hazırlandı. Bu cürümler içinde birden fazla kişi sanık olduğu 30 bin 576 dava açılırken, 80 bin 451 belgede ise takipsizlik kararı verildi. Kelam konusu davalar sonuç ise 44 bin 869 mahkûmiyet kararı çıktı. 19 bin 958 kişi ise beraat etti.
2020’de açılan belge sayısı 211 bin 56 iken, dava sayısı ise 33 bin 885 olmuştu. Anayasal tertibe karşı işlenen hata oranı, tüm cürümlere göre yüzde 3’ten yüzde 2,3’e düştü.
EKONOMİ
12 Şubat 2025EKONOMİ
12 Şubat 2025GÜNDEM
12 Şubat 2025GÜNDEM
12 Şubat 2025GÜNDEM
12 Şubat 2025GÜNDEM
12 Şubat 2025EKONOMİ
12 Şubat 2025Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.