Kadıoğlu, AA muhabirine, global ısınmayla kutupların ekvatora nazaran daha fazla ısındığını, bunun sonucu sıcak ve soğuk cephelerin son yıllarda ülkenin daha çok kuzeyinden geçtiğini belirtti.
Bu nedenle kışları gereğince kar ve başka yağışların alınamadığını lisana getiren Kadıoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kışın beklenen yağışların yerine yılın sıcak aylarında görülen gök gürültülü fırtına üzere konvektif yağışları da beklenenden daha fazla alıyorduk. Bu sene kasım ayına denk gelen günlerde olağanda olması gerektiği üzere bir alçak basınç merkezi ve ona bağlı sıcak ve soğuk cephenin, Balkanlar’dan gelip İran’a gidene kadar, ülkemize hasret kaldığımız yağışları bıraktı. Bu soğuk ve sıcak cephenin bağlı olduğu alçak basınç merkezinin İstanbul’un kuzeyinden Karadeniz kıyılarını takip ederek tesirli olması da kuvvetli yağış ve kuvvetli rüzgar almamıza neden oldu.”
Kadıoğlu, alçak basınç merkezinin dönüş ve hareket tarafının paralel olduğu yerlerde bilhassa kuvvetli rüzgarlar oluştuğuna dikkati çekerek, “Bugünlerde bu orta enlem fırtınasına maruz kalmamızın bir öteki nedeni de Kuzey Atlantik salınımının (NAO) negatif durumda olmasıdır. NAO, Kuzey Atlantik Okyanusu’nda kutup altı ile tropikler üstünde bulunan İzlanda Alçak Basınç ve Azor (Bermuda) Yüksek Basınç merkezi üzere iki basınç sisteminin kıymetlerindeki değişimdir.” diye konuştu.
Son cephe sisteminden alınan yağış ölçüsünün fazla olmasının bir nedeninin de fırtına hücrelerinin tren vagonu üzere güney-batı kuzey-doğu tarafında cephe çizgisi boyunca tıpkı nokta üzerinde peş peşe hareket etmesinden kaynaklandığını lisana getiren Kadıoğlu, “Özetle bu yıl kasımın ortasında karşılaştığımız cephe sistemi, bizim 50 yıl evvelki olağan hava sistemimizdir. İklim değişikliğinin alçak basınç merkezlerinin yörüngelerini etkilemediği vakitlerden bir hatıra.” değerlendirmesinde bulundu.
“KENTLERDE YAĞIŞ YÜZEYSEL AKIŞA GEÇER”
Kadıoğlu, yağışların fırtına sınırlarında gök gürültü sağanak formunda olunca süratli gerçekleştiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“İri ve hasebiyle yüksek terminal süratle çıplak toprak yüzerine düşen yağmur damlaları, yağmur erozyonuna neden olur. Öteki bir deyişle ekseriyetle kırsal alanda yağmur damlaları, darbe tesiriyle bir kısım toprak kesimini yerinden kopararak kesimler. Beton, asfalt üzere su geçirimsiz yüzeylerden oluşan kentlerde ise yağış ne kadar şiddetliyle o kadar çabuk ve süratli halde yüzeysel akışa geçer. Örneğin kırsal alanda yağışın yüzde 25’i derin ve 25’i sığ sızma, yüzde 40’ı buharlaşırken, yalnızca yüzde 10’u yüzeysel akışa geçer. Kentlerde ise yağışın yüzde 5’i derin ve 10’u sığ sızma, yüzde 30’u buharlaşırken, yüzde 55’i yüzeysel akışa geçer. Bu türlü olunca da yollar ve caddeler dereye, çukur yerlerdeki alt geçitler, giriş ve bodrum katlar göle dönüşür.”
“YAĞMUR SUYU BORULARININ UCUNA SU TOPLAMA KABI KONULMALI”
Kadıoğlu, Türkiye’nin kurak ve yarı-kurak bir ülke olduğuna işaret ederek, su tasarrufu için yağmur hasadı yapılmasının kıymetini vurguladı. Kadıoğlu, “Binalar kaç metrekare olursa olsun çatıdan inen yağmur suyu borularının ucuna depo, varil, bidon üzere bir su toplama kabı konulmasında fayda vardır. Bu suyla otomobil, merdiven ve gibisi yerleri yıkamak, çimleri sulamak üzere işler yapılmalıdır. Bu tedbir birebir vakitte sokak ve caddelerin her yağmurda dereye dönüşmesini de engelleyebilir.” dedi.
Yağmur suyu hasadının tarla, bağ ve bahçelerde de yapılabileceğini vurgulayan Kadıoğlu, şunları kaydetti:
“Suyun aktığı tarafın önüne yüzey akışları yavaşlatacak, yaydırıp, yer altına yedirecek formda hafif toprak setler ve gibisi şeyler yapılabilir. Ayrıyeten malçlamayla çıplak toprak yüzeyleri örtülerek buharlaşma da azaltılabilir. Böylelikle bitki köklerine gelen yer altı suları da beslenmiş olur. Örneğin 2015’te Ankara’da 100 metrekare çatı alanına sahip bir binada depolanabilecek yağmur suyu ölçüsü ortalama 38 bin litreydi. 38 bin litre suyla yılda 6 bin 300 kez sifon çekebilirsiniz. Buna nazaran her ilin aldığı ortalama yıllık yağış toplamıyla binanızın metrekaresini çarpın, yapabileceğiniz kullanma suyu tasarrufu hakkında bir fikir sahibi olabilirsiniz.”
News
