ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Yapım Koordinatörü Büyükelçi James O’Brien, Türkiye’nin Rusya’ya yaptırım kararlarına uymalarını, bunların delinmesine takviye durumunda yaptırım adımları ya da durdurulacak diğer adımları atabileceklerini söyledi.
O’Brian, aradaki DW Türkçe muhabirinin de kapsadığı, memleketler arası basın tarihlerinden gazetecilere, Rusya’ya yaptırımlarla ilgili son gelişmeler hakkında bilgi verdi, akabinde detayları cevapladı.
ABD’nin Ukrayna’da sivil altyapısını hedefleyen Rusya’ya yönelik bugün çok kapsamlı yeni yaptırımlar açıkladığını anlatan büyükelçi, uygulanan yaptırımlardan sonuç aldıklarını vurguladı.
Rusya’nın askeri gereç, mühimmat imali ve tedariğinde zora girdiğini, savaş alanında gücünün tükenmekte olduğunu söyleyen O’Brian, mali yaptırımlar nedeniyle de ekonomik gelişmeleri yaşamadığınızı, ayrıyeten 900 bin Rus vatandaşının savaş sırasında ülkelerden kaçtığını söyledi.
ABD’nin Yaptırım Koordinatörü O’Brian, yaptırımlar konusunda Türkiye’den beklentiler ve Ankara ile Moskova ortasındaki ilgiler hakkında da değerlendirmelerde bulundu.
Ankara’ya hem övgü hem uyarı
Rusya’nın Ukrayna’ya hücumuyla başlayan savaşta Türkiye’nin çok farklı mevzularında, çok değerli silindirlerin üstlendiğine vurgu yapan O’Brian, Türkiye’nin saklı insansız hava araçları ile Ukrayna’ya ait olduğu övdü, “Bunlar muharebe meydanında büyük ehemmiyet taşıdı” dedi .
ABD’nin koordinat koordinatörü, Türkiye’nin zamanında Birleşmiş Milletler’in Karadeniz Tahıl İnisyatifi’nin de bir nevi sponsorluğu ve arabuluculuğu üstlendiğine dikkat edilerek, “Dolayısıyla Türkiye’nin bu ihtilafta hem insani hem de askeri yöntemlerle üstlendiği rol büyük değerler taşımıştır” tabirlerini kullanıldı.
Erdoğan’ın Putin ile yakın ilgileri Batılı müttefiklerini rahatsız ediyor. Fotoğraf: Vyacheslv Prokofyev/EPA-EFE
Bununla birlikte O’Brian, hem Türk kesintisini, hem de Türk özel kesimine, yaptırımlara uyulmasını şart koşarak “çok açık bir biçimde aktardıklarını” açıklarken, Türk özel dalının bu hususta çok net olduğunu ve büyük ölçüde de yaptırımlara uyuklamalarını gözlemlediklerini kaydetti.
“Uyulmazsa aksiyon almazsınız”
Türkiye’yi “önemli bir ortak” olarak nitelendiren ve “her zaman olduğu üzere bu mevzuda da çok açık ve samimi görüş alışverişinde bulunduklarını” anlatan O’Brian, ABD’nin yaptırımlar konusunda siyasetinin net olduğunu, Türk hayatlarının da “çıkarlarımız kesintileri dışında uygulamalarız” bildirisini yaptıklarını vurguladı.
Önümüzdeki aylarda Türkiye’den bazı beklentilerin olduğunu aktaran James O’Brian, “Yaptırımlara uyulduğu için hem Türk makamları hem özel bölüm ile çok yakın Angajmanımızı sürdüreceğiz. Şayet yaptırımlara uyulmadığı tespit edilirse eylem alınacak” dedi.
O’Brian bu aksiyonun ne olabileceğine de genişletildi. Yaptırımların delinmesine yol açan malzemelerin temini nedeniyle aşırı yaptırım kararlarının alınabileceğini söyleyen ABD’li koordinatör, ayrıyeten “ihlali durduracak diğer adımların atılmasının da seçeneklerin ortasında mevcut olduğunu” dile getirdi.
ABD petrol tavan fiyatı da merakla bekleniyor
ABD’li büyükelçi, G7’nin Rus petrolüne tavan fiyat uygulaması konusunda Türkiye’den beklentileri de anlattı.
O’Brian, “Beklentimiz Rus petrolünün en büyük alıcıları olan Çin, Hindistan ve Türkiye’nin kendileri için çok yeterli bir fiyat pazarlığı yapmaları, böylece fiyatların tavan fiyatlarının altında tutulmasını sağlamaları. Böylece resmi olarak tavan fiyatlandırılmasında yer almasalar da, yaptırımlara uymuş olacaklar” diye konuştu.
ABD, Erdoğan ve Putin’in projesi için ne diyor?
O’Brian, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in, ikili ilişkilerini geliştirmesi, Türkiye’nin doğal ekonomik temelini dönüştürme planlarını da takdir etti.
ABD’li yetkili, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş için kaynak arayışını yakından takip edeceklerini, yaptırımlarını bu teşebbüslere uyarlayacaklarına işaret etti.
O’Brian, “Bu Türkiye ile istişarelerin süreceği ve Türkiye’nin Rusya ile Angajmanını sürdürme planlarında ayakta kalması durumunda kalabileceği manasına geliyor” diye konuştu.
AB de bu hafta Ankara’ya davet etti
Bu ortada Avrupa Birliği (AB) de bu hafta Genel İşler Kurulu’nda kabul edilen kararda Türkiye’ye Rusya’ya uygulanan yaptırımlara uymadı.
Kararda, Türkiye’nin Ukrayna’nın ihracatını kolaylaştırmada oynadığı rolün Kurul tarafından “takdir edildiği” vurgulanırken, “Ancak Kurul, AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlarına Türkiye’nin ahenk sağlamamasını derin hüzünle karşılıyor” tabirlerine yer verildi.
Fotoğraf: AP
Konsey kararında, Türkiye’nin AB’nin dış siyaset ortamlarına ahenk sağlamalarının, yaptırımlara katılmasının münasebetlerdeki “en yüksek kayıtlı konu” çalışmaları altı çizildi.
AB Üyeleri, Ukrayna’ya karşı savaşın açılması nedeniyle Rusya’ya uygulanan yaptırımların ve kısıtlayıcı önlemlerin delinmemesi durumunda çizilirken şu çağrıyı yapıyorlar:
“Bu bağlamda Kurul, Türkiye’nin, bilhassa çift kullanımlı üretimler de dahil olmak üzere, mallar konusunda kelam konusu olan Gümrük Birliği’nin özgür sirkülasyonu da dikkate alınarak, kelam konusu daraltıcı yöntemlere tam olarak riayet desteği beklemektedir.”
Ankara: Yaptırımların piyasaya sürülmesine izin verilmeyecek
Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise AB’nin bu kararları hakkında yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’nin yaptırımlara taraf olarak uzatılmasıyla birlikte yaptırımların uzatılıp uzatılmayacağı istikametindeki kararlılığın dikkate alınmamasının “kasıtlı bir yaklaşım” olarak görüldüğü belirtildi.
Açıklamada, “Ülkemizin Rusya’yla ticari ve ilgi ekonomikleri, yaptırımları etkisiz kılacak bir mahiyete sahip olmadığı yerde Rusya’yla diyaloğumuzun sürdürülmesinin, Tahıl Mutabakatı ve esir değişiminde değiştirildiği şekilde savaş olumsuz tesirlerinin tabanlarının ciddi şekilde bozulma durumlarına da ehemmiyet arz edildiğine ilişkin sözlerine yer verildi” .
Erdoğan’dan Borrell’e sert tepki
AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in Avrupa Parlamentosu’na gönderilen bir yazı geçen hafta Alman medyasında yayımlandı.
Haberlerde Borrell’in, Rusya’ya uygulanan yaptırımların Türkiye üzerinden delinebileceği macerasını lisana getirdiği belirtilmişti.
Türkiye’nin AB’nin Rusya’ya karşı yaptırımlarına katılmaması, bilakis Rusya ile ekonomik güçlerini iyileştirme adımlarından rahatsızlıkların meydana geldiği aktarılmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan ziyareti sırasında gazetecilere yaptığı açıklamalarda Borrell’e sert çıktı.
AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilci Josep Borrell.Fotoğraf: Virginia Mayo/AP Fotoğraf/resim ittifakı
“Borrell’i muhatap olarak almıyorum. O, olsa da Mevlüt Bey’in muhatabı olabilir” diyen Erdoğan, şu sözleri kullandı:
“Yaptığı açıklama hiç şık değil. Yani bir kez bizim Rusya’yla ilgilerimizi Borrell tayin edebilir, tanzim edemez. O bu ayrıntılarda bu türlü bir karar verecek ne kalitededir ne kapasitededir. Çok yakın ışıksız bir açıklama. Sen nasıl olur da durursın bizim Rusya’yla münasebetlerimizi yaptırımlar içerisinde değerlendirin.”
News
