Ankara’dan önceki süratli trenle Eskişehir akabinde otobüslerle Bursa’ya doğru ilerlerken, iki yanda akan gidiş, Osmanlı verimi neden uzun ömürlü “Yeşil Bursa” olarak anılıyor. Ancak seyahat sonu Bursa’ya ulaşılıp kent içlerine hakikat ilerlemesi bilhassa kentte geçirmişlerinin neden biraz da nostalji ile eski periyotların yeşiline uğradığı hasret daha düzgün fark ediliyor.
Önemli tarım kentlerinden, dağların çevrelediği verimli bir ovanın sağladığı kent, son yıllarda hızla sanayileşirken yerleşimini de ovaya yanlışsız genişletmiş ve tesisler sanayi ve çarpık yapılaşma ile yeşili giderek griye dönmeye başladı.
Bursa’nın ilçelerinden Mudanya’dan vilayet çalışmak için göçen orta yaşını geçmiş bir taksici eski Bursa’ya vardı hasreti “Çocukluğumda Mudanya’da denize girdiğimizde kıyıya bakına yalnızca yeşil görürdük, artık ise sadece günümüzde kalan binalar” kelamlarıyla anlatıyor.
Bursalıların sıkıntıları ve beklentileri neler?
“Yeşil Bursa” olarak anılan Osmanlı’nın kadim renginin süratle griye döndüğü gözleniyor. Kentin “yeşilinin solması” ve giderek betonlaşması bu nedenle Bursalıların sıklıkla lisana kaynaklı bahislerden biri. Fakat Bursa’nın tek sorunu çarpık kentleşme değil.
Bursa Fotoğraf: Gülsen Solaker/DW
Seçim öncesinde Bursalıların şikâyetçi olduğu durumların başında hayat pahalılığı ve işsizlik geliyor.
Tüm Türkiye’de olduğu üzere Bursa’da en çok konuşulan şey giderek artan fiyatlar. Evvelden besin toptancılığı yaptığını söylüyor, artık ise emekli olan bir vatandaş “Eskiden ayda bir hanımla ders görüyor giderdik, lakin artık gidemiyoruz. En değerli olan da yemek ve besin, örneğin kıyafet de değerli ama bir defa alınca 2-3 yıl giyilir. Ama insan her gün yemek yiyor” diyor.
Şehirde yaklaşık 600 bin emekli yaşıyor. Partilerin onlara yönelik vaatleri içinde enflasyon altında ezilen emeklilerin en çok arkadaşları ise Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun bayramiyelerinin minimum fiyata düşürülmesi.
Türkiye’nin dördüncü büyük kenti olan Bursa’nın Osmanlı’dan kalan tarihi ağırlığını güçlendirmesinde gerek endüstrinin daha yük kazandığında parçalarını alır hem dış hem de iç göçün korunması verileri olarak gösteriliyor. Bu nedenle kent sakinlerinin iktidarın suçladığı hususların başında iktisadın yanı sıra sığınmacılar konusu geliyor.
Her göç zamanı alan bir kent olan Bursa, Suriye savaşının akabinde Türkiye’ye gelen sığınmacıların uğrak yerlerinden biri olmuş. Sanayi tesislerinde çalışan ya da küçük esnaflık yapan sığınmacılar kendileri de aslında farklı göçle gelen Bursalılar tarafından benimsenmiş değil.
Bursalıların öteki bazı değerli meseleleri ise genç işsizliği, ulaşım, hava yasağı ve Marmara bölgesi için beklenen zeleye günlük gerekli hazırlıkların yapılmamış olması. Elde edilen vaatlere rağmen hızla trenin hala kente gelmediğini söyleyerek, Bursalılar geçmişteki vakitte sanayi tesisleri ile birlikte ağır formda hissedilen hava yasaklarından yakınıyor.
Partilerin ortası istikrarları bu seçimde değişiklik mi yapıyor?
Yaklaşık 2 milyonluk bir yüksek bir seçmen oranıyla Bursa’nın 14 Mayıs’ta gerek Cumhurbaşkanlığı parlamento seçimlerinin yapılacağı karar değerli olacak.
Bursa Meclis’te 20 milletvekiliyle temsil ediliyor. 2018 genel seçimlerinde AKP 11, CHP 5, DÜZGÜN Parti ve MHP 2’şer milletvekili kazanmıştı. İki seçim bölgesi bulunan kentte partilerin değerli adayları bulunuyor. AKP’nin adayları ortasında Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile eski İçişleri Bakanı Efkan Ala dikkat çekerken, listelerin yanlış yapıldığı ve Bursalı olmayan bu iki ismin Meclis’e gidilce kenti unutacakları telaşı paylaşılıyor.
Bursa’da sokaklar parti bayraklarıyla mevcut durumda Fotoğraf: Gülsen Solaker/DW
Cumhurbaşkanlığı hükümetinin hükümetinin oylandığı 2017’de referandumda Bursa yüzde 53,21 ile ‘Evet’, yüzde 46,79 ile ‘Hayır’ dedi. 2018’deki cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan yüzde 55,5 oy alırken, CHP’nin adayı Muharrem İnce yüzde 31,5 oranında oy aldı.
Bu cumhurbaşkanlığı seçimi de Erdoğan görünürken, parti ile Erdoğan’ın ortasındaki makasın diğer bazı vilayetlerdeki açılabileceğine işaret ediliyor.
Daha çok milliyetçi ve muhafazakar bir seçimin tartısının tıslandığı kentte son devirlerde ekonomik sıkıntılar, hayat pahalılığı ve giderek büyüyen genç işsizler ordusu ön plana çıkmış durumda. Bunun tesiriyle ibrenin Cumhur İttifakı’ndan Millet İttifakı’na kaydığı belirtiliyor, lakin bunun ne ölçüde belirsizliğini koruyor.
Şehre günlük birleşme anketlerine göre AKP’nin iki seçim bölgesinde önemli bir oy kaybı yaşanacak, buna karşılık CHP ve ÂLÂ Parti’nin oylarının yükseleceği tahmin ediliyor.
Bursa’nın tecrübeli gazetecilerinden Olay Gazetesi Başyazarı Ahmet Emin Yılmaz, 47 yıllık meslek deneyimiyle Cumhur İttifakı’nın bu seçimde eskisi olmak üzere 11 milletvekili çıkartmasının çok sıkıntısını dikkat çekerken, bunun 8-9 vekile kadar düşmesini bekliyor. Yılmaz seçime ilişkin aşamalarını şöyle açıklıyor:
“AK Parti Bursa’da yeniden birinci parti ancak 2018 kadar güçlü değil. Bunun nedeni ekonomik ezalar. Demirel’in ünlü şarkısındaki tencerenin kaynaması sorunu. Son bir aya kadar Millet İttifakı daha görünürdü ve ruhsal durumu vardı. Ancak son bir ayda Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘ın alanının havasını biraz değiştirdi. Tekrar de ben AK Parti’nin 11 vekil çıkarabileceğini düşünüyor.”
Bu ortada eski merkez sağ partileri DYP ve ANAP’ta il-ilçe lideri ve idare konseylerinde görevi yapmış yaklaşık 50 eski Bursalı siyasetçi dün bir toplantı yaparak, Kılıçdaroğlu’nu destekleme kararını aldıklarını açıkladı. Bursa’da birinci sefer bu türden bir platform oluşturulmasına dikkat ediliyor.
Cumhur’dan kayan oylar kimlere düşebilir?
Peki parlamento seçimi AKP ile MHP’den kayma beklenen oylara kimlere düşebilir?
CHP’nin 1. Bölge birinci sıra adayı Prof. Dr. Kayıhan Pala, muhabirimiz Gülsen Solaker’le Fotoğraf: DW
Millet İttifakı’nın büyük arkadaşı CHP’nin 1. Bölge birinci sıra adayı Prof.
Pandemi periyodundaki çalışmalar ile ön planda ortaya çıkan Halk Sıhhati Uzmanı Pala, kentin değerli ve kronik olayları bulunduğunu belirterek, kaydediliyor:
“Son 3 haftadır ağır bir biçim alanımızdayız. Daha önceki seçimde de yeniden bu bölgedeki adaydım ve bireysel bölgeler ziyaretimde değişim çok net olarak gözlemliyorum. Kılıçdaroğlu’nun adaylığına yönelik ilgi miktarında yeniden çalışıyor durumda. Toplumda bir değişim talebi her kesimde var. Birinci Kılıçdaroğlu ‘nın tamamlamasını bekliyorum.”
Değişim talebi DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener ile Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın Salı günü kent meydanında stratejik mitingin katılımcıları ortasında da hissediliyor. Çoğunluğu bayanların ve gençlerin oluşturduğu mitinge ellerindeki Türk ülkelerine katılan 20’li yaşların başlarındaki iki genç kız seçimlerinde Kılıçdaroğlu lehinde birinci cinste biteceğine inandıklarını belirtmişler, düşündüklerimizde sorduğumuzda “Özellikle iktisat ve toplumsal hayatta bazı değişimler bekliyoruz. Birbirimize karşı da daha anlayışlıyız, şayet bunu öneriyoruz Başarabilirsek her şeyi çok daha güzel olur” karşılığını veriyorlar.
Aralık ayındaki cinayete kurban giden ülkücü Sinan Ateş’le ilgili sır perdesinin aralanması da kentteki milliyetçi oyları etkilemiş görünüyor. Ancak bu cinayetin MHP oylarında büyük bir kırılmaya yol açamayacağına ait net bir görünüm yok.
İYİ Parti’nin Eğitim Siyaseti Lider Yardımcısı Sevinç AtabayFotoğraf: Gülsen Solaker/DW
İYİ Parti’nin Eğitim Siyaseti Lider Yardımcısı Sevinç Atabay Bursa 1. Bölge 2’nci sıradan günde. Atabay, Bursa’nın tarımın yanı sıra yurt içi ve yurt dışında sanayi sektörünün ihracat açısından değerli olduğunu hatırlatarak, şöyle konuştu:
“20 milletvekili çıkarmasına ve paha üreten bir kent olmasına rağmen Bursa siyaseten yalnız bir kent olmuş. 20 vekili olan bir kent bu kadar çok sorun olamaz. Kent son 10 yılda çok fazla iç ve dış göç etmiş, demografik yapı hızla değişiyor. Yoğunluklu olarak Balkan göçmenlerinin olduğu; tarihi ve kültürel parçalarda güçlü olan bu yapı yavaş yavaş kaybolmaya başladı.”
Yeşil Sol Parti’nin Bursa’daki talihi ne?
Bursa’da bilhassa ikinci seçim bölgelerinde bir başka dikkat çeken parti seçimlerine Yeşil Sol Parti çatısı altında giren HDP. YSP, HDP’nin Bursa’da 7 Haziran 2015’te yakaladığı muvaffakiyete tekrar erişmeye ve milletvekillerine katılmaya çalışıyor. Ancak iktidar 2015 seçiminden sonra Bursa’daki seçim bölgelerini kendi belleğini biçimlendirmek için HDP seçimlerinin oyları birinci ve ikinci bölgede dağılmış durumda.
Bursa 2. Bölge birinci sıradan adayı Batman Milletvekili Necdet İpekyüz, muhabirimiz Gülsen Solaker’le Fotoğraf: DW
Yeşil Sol Parti’nin Bursa 2. Bölge birinci adayı sıradan Batman Milletvekili Necdet İpekyüz bugünlerde kapı kapısında dolaşırken seçim başkanları ile de bir ortaya çıkıyor.
Şehirde Muşluların yükte oluğu 400 bin kadar Kürt seçmenin kayıtlı İpekyüz, ikinci bölgedeki iki milletvekili çıkarmak istediklerini ve 2015 bunu yapmak üzere bir kere daha yapabileceklerini söylüyor. İpekyüz, “Ancak biz maratona 30 metre geriden başlamak üzereyiz. Seçmenlerimize YSP’ye atılmayan her oyun Cumhur İttifakı’na yaramaya çalışıyoruz” diyor.
Eteklerine yapılan Uludağ’ın suyu Osmanlı’dan kalan tarihi birkaç çeşme dışında pet şişe içinde para karşılığında içebilen ve yeşilini giderek çarpık kentleşmeye feda eden Bursa’nın seçimlerinde tercihini ne destekli kullanacağı ilgiyle takip ediliyor.
News
