Yunanistan’da halk genel seçimler için 21 Mayıs’ta sandık başına gidecek, hiçbir parti kâfi çoğunluğu elde edemezse seçimler 2 Temmuz’da yenilenecek. Lakin seçimler yaklaşırken, ekonomik kriz, borç krizi, mülteci krizi, pandemi krizi, güç krizi olmak üzere bir dizi ağır kriz geride kalan Yunanistan’da bir arada bir gelecek umudu düşük.
Kamuoyu araştırma şirketi MRB’nin son yaptığı anket insanların gelecekteki amaçlarına siyasetin yardımcı olabilmesi umutlarının sonlu olarak ortaya çıktı.
“Ülkeninizin geleceği için en âlâ beklentiyi tabir eden söz nedir?” ankete katılanların yüzde 42,7’si “İstifa/Hayal veriyor” yanıtını verirken, yüzde 40,7’si “Öfke” sözü ile cevap verdi. Anket katılımcılarının yüzde 13’ü “Güven” yanıtını verdi.
Seçim öncesi anketler, seçmenin Başbakan Kiryakos Mitsotakis’in muhafazakar hükümete az, eski Başbakan Aleksis Tsipras’ın hükümdarındaki en büyük muhalefet partisi SYRIZA’ya savaşçı inancının daha da az olduğunu ortaya koyuyor.
Anketlerde muhafazakârlar
Yunanistan’da yapılan anketlerde, genellikle politik bir “silah” olarak kullanılmışsa da iyi bilinen bir araç. Çoklukla partiler tarafından gayri resmi olarak yaptırılan anketler sistemili olarak her hafta yayınlanıyor. Her para birimi siyasi partileri ve gazeteciler tarafından yakından takip edilirken, anket sonuçları çoklukla gazetelerin birinci sayfasına taşınıyor.
Yapılan son anketlerde muhafazakarlar elinde tutmakta. Mitsotakis’in iktidardaki iktidardaki muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi (YDP) oylarının yüzde 29 ila yüzde 32’sini alırken, Radikal Sol Koalisyon SYRIZA ise yüzde 24 ila yüzde 27’nin ortasında yer alıyor. Üçüncü sırada oyların yüzde 8,5 ila yüzde 11’ini alan sosyalist PASOK (Panhelenik Sosyalist Hareket) bulunuyor. Akbinde, yüzde 5,5 ile yüzde 7 arasında, Yunanistan Komünist Partisi KKE geliyor. KKE’yi yüzde 3,5 ila 4,5 oy ile eski Maliye Bakanı Yanis Varufakis’in partisi MeRA 25 (DiEM25) takip ediyor. Almanya’daki sağ popülist AfD gibi iki çok sağcı parti Yunan Tahlili (Elliniki Lisi) ve neo-Nazi partisi Altın Şafak’ın halefi ise yüzde 3’er oy oranıyla geriden geliyor. Parlamentoya girme barajının yüzde üç olduğu Yunanistan’da seçmenlerin yüzde 10’u şimdi ödememiş.
Yunanistan’da bu seçim sonrası bir partinin tek başına hükümet kurma bahtı düşük. Şayet son yıllarda olduğu üzere anketler yanmazsa, bir hükümetin hükümetini geliştirmeniz gerekecek. Lakin şu anki başbakan Mitsotakis bu sıcak sıcak bakmıyor ve ikinci bir seçime gitmeye niyetinde. Bu nedenle farklı bir seçim sistemiyle tekrar seçimlere gidilmesini istiyor. SYRIZA ise “ilerici güçler yedeklemeu” adı altında bir yedeklemeyi bırakmayı planlıyor. Parti başkanı Tsipras, PASOK’un Toplumsal Demokratlar ile desteklenmesia yeşil ışık yaksa da, iki partinin parlamentodaki 300 sandalyenin 151’ine dayanması var. Bu da şu an için pek mümkün görünmüyor.
Eski Maliye Bakanı Yanis Varufakis’in partisi MeRA 25’in oyları yüzde 3,5 ila 4,5 düzeyindeFotoğraf: Giorgos Kontarinis/Eurokinissi/ANE Edition/IMAGO
Yunanistan uygulanan seçim sistemi oldukça karmaşıktır. Ayrıyeten seçim sistemi sık sık değiştiriliyor, anayasaya uygun olarak değiştiriliyor, bir sonraki seçimden sonra gizlice giriliyor. Örneğin, 21 Mayıs’ta seçimlerinde, daha önceki SYRIZA hükümeti tarafından kaldırılan ve en çok oyu alan partiye ek temsil hakkı arasında “Çoğunluk İkramiye Sistemi” bu seçimlerde uygulanmayacak. Şu an iktidarda olan Yeni Demokrasi Partisi (Nea Dimokratia), bu kuralı geri getirmiş olsa da ek ikramiye sandalye sistemi bir sonraki seçimde geçerli olacak. Seçimlerden en güçlü olarak çıkan parti ek 50 sandalye kazanacak. Mitsotakis, bu seçimde kurulamaması durumunda 2 Temmuz’da yenilenmesi planlanan seçimlerde, bonus sandalyelerinin yardımıyla kazanmayı umuyor.
Ancak Yeni Demokrasi partisi vakit da mutlak çoğunluk kazanamazsa, Eylül’de yine seçime gidilmesini istiyor. Seçilememesi durumunda ülkenin kaosa sürükleneceği uyarasında mevcut. Yeni Demokrasi Partisi’nin önderi Mitsotakis, seçmenleri ülkenin ekonomik başarısı konusunda hakikat tercihine ikna etmek için “İstikrar – Cüret – İleri” sloganıyla kampanya yapıyor. Seçmenlerine daha yeterli bir sıhhat sistemi, çalışanlara daha yüksek fiyatlar ve işler bir devlet yapısı gösteriyor.
Mitsotakis 2019-2023 yılları arasında dört yıllık iktidar boyunca, Yunanistan’ın dijitalleşmesi, yabancı öğrencilerin ülkeye gelmesi ve Türkiye ile tansiyonu azaltmak için çaba sarf etti. Ayrıyeten, pandemi nedeniyle yaşanan ekonomik sıkıntılar ve yüksek güç fiyatlarına karşı işletmelere ve ailelere yönelik dayanak programları sağlandı. Lakin bilhassa pandemi, 2021’deki felaket felaketleri, 2022’deki güç ve enflasyon krizlerirasında, Mitsotakis’in aktifliği hudutlu kaldı.
Tren faciası ve telefon dinlemeleri
Mevcut iktidarın Mart 2023’te Tempi’de ortaya çıkması ve en az 57 kişinin hayatını kaybetmesi ve gözeteninin yaralandığı tren kazasındaki performansı da Yeteneğin tenkitlerinin azalmasına neden oldu. faturanın seçilmesinin nezdinde itimat yolunu açan bir başka olay da dinleme skandalının aydınlatılmasındaki duraksama. Hükümet, hükümetin yanlısı medyanın da dayanağıyla, dinleme skandalının üstünü örtmeyi başardı. Sırf Avrupa Parlamentosu, birkaç gazeteci ve dinlemenin en değerli mağduru PASOK önderi Nikos Androulakis olayın aydınlatılması konusunda ısrarcı isimler.
Bu skandalların yarattığı sorunlardan faydalanmak isteyen ana muhalefet partisi SYRIZA, Mitsotakis’in silahı, dinleme skandalı ve bunun örtbas edilmesi nedeniyle eleştiriyor. Kendisinin sıradan vatandaşın savunucusu olarak adil SYRIZA, kampanyasını “Her yerde adalet!” sloganıyla yürütüyor. Başkanları Aleksis Tsipras, “ilerici güçlerin desteklenmesiu” ile Yunanistan’ın gücü, enflasyon ve iklim krizleriyle başa çıkması için Mitsotakis’in saklanmasından daha güzel bir alternatif parayı savunuyor.
Siyasi tartışmalar yerine karalama kampanyaları
Ancak sunulan kampanyalar ve lisana taşınan tekliflerin seçiminde karşılığında bulunamayacağı belirsizliğini koruyor. Mevcut tablo kesin olan şey, siyasi tartışmaların düzeyi düştü için, Yunan toplumunun daha da fazla kutuplaşacağı, seçim kampanyalarının skandalları, düzmece haberler ve çamur atma tartışmalarıyla dolup taşacak.
Siyasi atmosferin giderek kötüleştiği Yunanistan’da bilhassa toplumsal medya platformlarında, siyasi tartışmaların yerinde skandallar ve şahsî akınlar çalışmaya başladı. Pek çok vatandaş, siyasetçilerin bireysel olduğunu düşünerek siyasi süreçlerini yöneteceklerini söylüyor. Bu durumda, 21 Mayıs’ta yapılacak olan seçimlerde düşük bir seçmenin katılımına yol açılabilir. Siyasi partilerin artan kutuplaşması da buna eklendiğinde, ülkenin siyasi gizliliğinin belirsizliğini koruyor.
News
